Küresel ekonomiyi derinden sarsan COVID-19 salgınının ardından Rusya’nın Ukrayna işgali 2022 yılının en ciddi kriziydi.
Avrupa’da 1945’ten bu yana en büyük kara savaşına dönüşen işgal, dünyada Küba füze krizinden bu yana en ciddi nükleer gerginliğe neden oldu. Rusya’ya getirilen geniş kapsamlı yaptırım rejiminin yanı sıra yükselen gıda ve enerji fiyatları nedeniyle dünya 1980’li yıllardan bu yana en yüksek enflasyonla yaşamak zorunda. Peki 2023’te dünyanın önemli meseleleri neler olabilir?
PUTİN’İN OYUNU
Rus lider Vladimir Putin’in savaşı ABD ile Çin arasındaki ideolojik rekabeti kızıştırmış, Avrupa ile Washington arasındaki dinamikleri sarsmış olabilir. Ancak Putin’in 10 aydır yönettiği savaşın sürdürülebilir olmadığı ortada. Askeri ve ekonomik anlamda giderek sıkışan bir Rusya’nın savaştan çıkış stratejisini mi yoksa katı bir zafer için nükleer seçenekleri mi düşüneceği 2023’ün en büyük sorusu olacak. Her şekilde bu savaş başladığı yerde yani Moskova’da son bulacak.
YENİ ASKERİ GÜÇ
Avrupa’nın sınırında bir Rus hücumu Batılı ülkeleri aynı safta birleştirdi. Batı, Ukrayna’ya siyasi, askeri ve ekonomik yardımlarını esirgemiyor. Bu, kısa vadede Ukrayna’yı Batı’ya angaje, Avrupa’nın en büyük ve savaşa en dayanıklı ordusuna sahip bir ülkeye dönüştürebilir. 2023’te Ukrayna, NATO dışında bile olsa Avrupa’nın güvenlik ve savunma hesaplarını değiştirmeye aday bir ülke.
AVRUPA DONUYOR
Rusya’nın savaş hamlesi, enerjide Moskova’ya bağımlı Avrupa’nın katı kararlar almasına neden olacak. Bir yandan çevreye zararlı yakıtlara yönelim varken diğer yandan orta vadede yenilenebilir enerji kaynakları için arayışlar artacak. Avrupa enerji konusunda ABD ile zoraki bir işbirliğine gidebilir ve bu transatlantik ilişkilerde yaralar açabilir. Avrupa’nın savaş nedeniyle ekonomik krizi, dünya politikasında zayıflığını hızlandırabilir.
ÇİN SANILAN KADAR GÜÇLÜ MÜ?
2023’te Hindistan’ın nüfusu, 1.4 milyar insanla Çin’in nüfusunu geçmiş olacak. Çin’in nüfusu düşerken “sıfır-covid” politikası gibi kararlarla darbe alan ekonomik büyümenin de yavaşlayacağı öngörülüyor. Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, daha saldırgan daha milliyetçi bir çizgiye gelerek mutlak iktidarı eline geçirdi. Ekonomik sarsıntılar Çin’in Tayvan’a yönelik askeri tehditlerini 2023’te gerçeğe dönüştürebilir.
BÖLÜNMÜŞ BİR ABD
ABD’nin demokratik kurumlarının yaşadığı kriz, gelecek seçim döneminin zeminini oluşturacak. Kürtaj yasakları, göç, toplumsal cinsiyet, silah kontrolü tartışmaları ve ekonomi ana başlıklar arasında. ABD artan faiz oranlarıyla ekonomik gerileme yaşasa da güçlü iş pazarı, enerji üretimi ve tasarruflarla bunun hafif geçmesi bekleniyor. Öte yandan doların güçlenmesi diğer ülkeleri ekonomik anlamda zorlayacak.
TÜRKİYE’NİN 100. YILI: OTOKRATLAR KOALİSYONU
2023, Türkiye Cumhuriyeti’nin 100. yılında, ideolojik anlamda rotasını nereye çevirdiğini de belirleyecek. 20 yıldır siyasal İslam ideolojisi altında baskıcı ve otokrat çizgiye kapılan Türk hükümetinin dış politikada desteğini ifade ettiği rejimler arasında İran, Rusya, Çin, Macaristan ve Taliban vardı. Ankara’nın Suriye’deki askeri operasyonları dünyada kaygı konusu. Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri’yle yakınlaşma içine giren Türkiye, 2023’te otokratlar koalisyonunda yer alıp almayacağını belirleyecek.
