Emre Kongar
Emre Kongar ekongar@cumhuriyet.com.tr Son Yazısı / Tüm Yazıları

İslam ve Demokrasi - 3

23 Kasım 2013 Cumartesi

Aslında “İslam ve Demokrasi” tartışmasını tek bir İslam âlimi üzerinden götürmek yanıltıcı olabilir.
Fakat Yeni Şafak yazarı Prof. Hayrettin Karaman herhangi bir İslam âlimi değildir…
Yıllar içindeki çalışmalarıyla, İslamın yorumlanması konusunda saygın bir ün elde etmiştir.
Üstelik şu anda Yeni Şafak gibi önemli bir gazetede köşe de yazmaktadır.
Bir başka deyişle düşünceleri genel kamuoyunda da önemsenen biridir.
Son günlerdeki tartışmalar konusunda da, burada alıntıladığım ve alıntılayacağım eski düşüncelerini yeniden gündeme getirmiş, bunları daha da ayrıntılandırmıştır.
Bu açılardan, Türkiye’deki “İslam ve Demokrasi” konusunda İslami kesimin genel yaklaşımını temsil ettiği düşünülebilir.

***

Dün, 2011 yılında sorduğum sorulara verdiği yanıtlardan bir paragrafı alıntılamış ve Müslümanların demokrat ve laik olamayacaklarını savunduğunu belirtmiştim.
O bölümde alıntıladığım düşünceleri açısından, Karaman’ın esas yaklaşımı şu son cümlesinde yatıyordu:
Bir siyasi rejim/sistem hayatın belli alanlarında dini dışlıyor, işe karıştırmıyorsa müminler, inanç olarak onu benimseyemezler. 
Yani Sayın Karaman açıkça, İslam ile demokrasinin ve laikliğin bağdaşmayacağını, müminlerin inanç olarak onu benimseyemeyeceklerini” belirtiyor.

***

Karaman’ın böyle düşünmesinin temel mantığı dün alıntıladığım paragrafının ilk cümlesinde yatıyordu:
‘Bir Müslüman aynı zamanda laik olabilir mi?’ sorusu dayatmacı, kıstırıcı bir sorudur ve akide (inanç) ile ilgilidir.”
Sanıyorum aramızdaki esas fark bu düşünce yönteminden kaynaklanıyor:
Ben, “Bir Müslüman aynı zamanda laik olabilir mi?” sorusunun, onun deyimiyle dayatmacı, kıstırıcı bir akide (bir inanç) sorusu” (ya da sorunu) olduğunu düşünmüyorum.
Tam tersine bu soruyu, siyasal bir tutum ve davranış sorunu olduğu için sordum.
Benim kanımca, bir Müslüman, bir Hıristiyan, Bir Yahudi, bir Budist ya da bir agnostik veya bir ateist, demokratik ve laik de olabilir, otoriter ve totaliter de…
Bu onun inancıyla değil, kendisi gibi düşünmeyen ve kendisi gibi davranmayan başka insanlara verdiği değerle ve nasıl bir siyasal-toplumsal düzen içinde yaşamak istediğiyle ilgilidir.
Arkası yarın.



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları

Filler savaşında Türkiye 12 Aralık 2024

Günün Köşe Yazıları