Trump’ın yönetim kadrosunu mu, iklim krizinin hazırladığı, canlı türlerinin “6. Büyük yok olma” dalgasını mı yazsam diye düşünürken, aklıma, “iklim krizi ve ulusal güvenlik” konulu Pentagon raporları geldi. Belki boşuna kuşkulanıyorum ama bana tüm bunları birbirine bağlayabilirmişiz gibi geliyor.

Generaller, Goldman Sachs
Trump yeni yönetimini generallerle ve Goldman Sachs bankacılarıyla dolduruyor: Emekli General James Mattis, Savunma Bakanlığı; emekli General Michael Flynn, Ulusal Güvenlik Danışmanılığı; emekli General John Kelly, İç Güvenlik Bakanlığı; emekli General Petraeus’un adı Dışişleri Bakanlığı, Amiral Michael S. Rogers’in adı da Ulusal İstihbarat Direktörlüğü için geçiyor. Trump’ın baş stratejist olarak seçtiği Steve Bannon da hem asker, hem de Goldman Sachs kökenli. CIA Direktörlüğü için adı geçen Mike Pompeo, West Point ve Harvard mezunu, hava savunma sanayiinde şirketi var. Yeni yönetimin oluşma sürecinin günlük işlerini yöneten Mira Ricardel de Boeing’in Stratejik Füze ve Savunma Bölümü’nden geliyor.
Maliye bakanı olacak Steven Munchin 17 yıllık Goldman çalışanı. Ticaret Bakanlığı’na milyarder yatırımcı, Wall Street’in tanınmış bankacılarından, Wilbur Ross atanacak. Bildiğiniz gibi Trump, “küresel ısınma” ve “iklim krizi” konularının Çin tarafından uydurulmuş komplo olduğuna inanıyor, kömür üretiminin, petrol-gaz sondajlarına engellenmeden devam edilmesini istiyor. Dolayısıyla Çevre Bakanlığı’na, küresel ısınmaya inanmayan isimlerden Scott Pruitt’in getirilmesi de şaşırtıcı değil. Bu isimlerin piyasaların onayını alıyor olması da... Trump’ın kazanmasından bu yana S&P 500 yüzde 4.9 yükseldi. Geçen çarşamba günü, Dow Jones (Goldman ve 29 en büyük şirketi kapsayan indeks) tarihi bir rekor kırdı.

Global iklim krizi
Piyasalar, global ısınmaya karşı alınması beklenen önlemlerden kurtulacaklarına sevinedursunlar, geçen hafta The Independent’ta Peter Walker’ın aktardığı, son 20 yılda 49 saha araştırmasının sonuçlarına dayanarak hazırlanan, Nature dergisinde yayımlanan bir araştırma, küresel ısınmanın öngörülenden hızlı ilerleyerek, geri çevrilemez bir aşamaya geldiğini savunuyordu. Araştırma “önlem alınabilirse etkileri hafifletilebilir” diyor.
Aynı gazeteden Ian Johnson, PLOS Biology dergisinde yayımlanan bir başka araştırmayı aktarıyor. 716 hayvan, 260 bitki türü üzerine son 50 yılda yapılmış araştırmaları tarayan çalışma, gezegenin tarihinde daha önce gerçekleşmiş 5 “türlerin yok olması” dalgasına (dinozorlar 5. dalgaydı) gelecek 50 yılda 6. dalganın eklenebileceğini gösteriyor. Gezegenin ortalama ısısı sanayi devriminden bu yana 1 C arttığı için bu noktaya geldik; yüzyılın sonuna kadar da 2.6- 4.8 C arasında artması bekleniyor.
Trump, küresel ısınmayı yadsıyor ama seçtiği generallerin geldiği Pentagon, küresel ısınmayı bir veri olarak alıyor. Pentagon’un bu konuda yaptığı ilk araştırmanın adı “Bir ani iklim değişikliği senaryosu ve ulusal güvenlik üzerindeki etkileri” (2003). Deniz Kuvvetleri Araştırmaları Merkezi (CNA), 2007 yılında “Ulusal güvenlik ve iklim değişikliği tehdidi” başlıklı bir rapor yayımladı. CNA dergisinin son özel sayısının başlığı da “İklim Değişikliği ve Politika 2016”. Özel sayının editörü, Savunma Bakanlığı’nın 2006 yılına kadar izlediği pasif ihmal politikasını, 2015’te aktif kaygı politikasına dönüştürdüğünü vurguluyor.
İlk iki çalışma, küresel ısınmayı önlemeyi değil, ulusal güvenlik açısından uyum sağlamayı, hatta gelişmelerden yararlanmayı tartışıyor. 3. çalışmanın kapsamı daha geniş, ama ulusal güvenlik, uyum kaygısı yine önde geliyor. Trump’ın atadığı kadrolara bakarken, acaba diyorum, bu şekillenme “Nasıl olsa geri dönüş yok, en iyisi biz kendi çıkarımızı koruyalım, askeri hazırlığımızı yapalım” anlamına mı geliyor?