5N1K, bir problem çözerken ya da bilgi toplarken doğruya ulaşmak için verilecek cevapları temel alacağınız soruları formüle eder.

Ve sadece gazeteciler değil polisler, hukukçular, araştırmacılar da bir meselenin aslını öğrenmek istediklerinde bu soru şablonuna başvururlar. 

Tabii ki gerçekten gerçeğin peşindeyseler. 

Çünkü gerçek hikâyeye ancak sorgulayıcı ve objektif aklın peşine düşülerek ulaşılabilir. 

Örneğin Barış Terkoğlu özelinde, genele de uyarlanabilecek soruları sıralayalım.

Önce “Ne” diye soralım. 

Mesela bu olan biten nedir? 

Demokrasi midir? Adalet midir? Korku mudur? Tehdit midir? 

Barış Terkoğlu kimsenin görmediği neyi görmüş, kimsenin söylemediği neyi söylemiştir? 

Asıl tutuklanma sebebi nedir? 

Bu gazeteci, bugüne kadar neyi araştırmış, ne yazmıştır? Onun yazdıklarına iktidar daha önce ne tepki vermiştir? Okur ne tepki vermiştir? 

Sonra “Ne zaman” diye soralım. 

İlk ne zaman tanıdık biz onu? Ne zaman yazdı o haberleri, o kitapları? 

Ne zaman anladık o kitaplarda, o haberlerde yazılanların doğru olduğunu? 

İlk ne zaman yargılandı? İlk zaman aklandı? Ve tekrar ne zaman yargılanıyor? Ne zaman tekrar aklanır? 

Anca ne zaman bu suçlamalardan da kurtulur?

Ve en önemli soru, “Neden?”.

Neden yazıyor Barış Terkoğlu? 

Neden gazetecilik yapıyor? Neden tutuklanıyor? Neden yargılanıyor? 

Neden meslektaşları onun yanında? Neden okur ona güveniyor? Ve neden iktidar ondan böylesine nefret ediyor?

Sonra bir de “Nerede” sorusu var. 

Tüm bunlar nerede, tam nerede olup bitiyor? 

Tarihin neresinde? Coğrafyanın neresinde? Aklın neresinde? Vicdanın neresinde? Adaletin neresinde?

Ve “N” ile başlayan son soru; 

Nasıl oluyor da hukuk  iktidarın hizmetine girebiliyor? Nasıl oluyor da iktidar dilediğini, dilediği gibi ve dilediği kadar hapiste tutuyor? Nasıl oluyor da hukuk insanlığa değil despotluğa hizmet edebiliyor. Hem de defalarca?

Ve “Kim?” diyelim. 

Barış Terkoğlu kimdir? 

Ya da birlikte çalıştığı ve hapse atıldığı gazeteci Barış Pehlivan kimdir? Hapisteki diğer rehin gazeteciler, siyasetçiler, sivil toplumcular, öğrenciler, sanatçılar kimdir? 

Okuru kimdir? Ona güvenenler, yazdıklarının doğru olduğunu düşünenler, onu iyi bir gazeteci olarak bilenler kimdir?

Biz kimiz? 

Bu ülkede adaletten ve özgürlükten yana olanlar ama susanlar, konuşmaya, sokağa çıkmaya, itiraz etmeye, direnmeye korkutulanlar? Başkalarının başlarına geleni sanki çok yakında kendi başlarına da gelmeyecekmiş gibi seyredenler? Güvenli bir alan hâlâ var zannedenler?

Ve o kim?

Barış’ın ve diğerlerinin içeride olmasına yol açan sistemi kuran...

Savaşlara, iç karışıklıklara, felaketlere kapı açan...

Dindarı dinsize, cahili eğitimliye, erkeği kadına, yandaşı muhalife düşman etmekte beis görmeyen...

Din işlerini devlet işlerine alet ede ede ülkeyi bu hale getiren...

Ve kendi ülkesinin anayasasındaki tarafsızlık ilkesini resmen çiğnemek suretiyle partili bir başkan olmayı sürdüren...

O kim?