Orhan Bursalı
Orhan Bursalı obursali@cumhuriyet.com.tr Son Yazısı / Tüm Yazıları

Kılıçdaroğlu - Akşener iktidarı ve milletvekili çoğunluğu sorunu

05 Ekim 2021 Salı

Şüphesiz henüz doğmamış çocuğa don biçmek doğru değil, kim bilir köprünün altından ne sular akacak?

Şu anda Kılıçdaroğlu, son aylarda yüksek bir özgüven ile ortalıkta ve yarın iktidara gelecekler gibi davranıyor, konuşuyor, yaşıyor. Yakın zamana kadar bu özgüven eksikliği tartışılıyordu; bence bu özgüven iyidir, iktidar olma otoritesini içinde barındırır ve seçmene güven verir. İktidara geldik, geliyoruz havası iyi.

Bu tempo ile Kılıçdaroğlu’nun Cumhurbaşkanlığı adaylığının kabul görmesi giderek artan bir olasılık, hem Millet İttifakı’nca hem de seçmen nezdinde..

Sanırım önümüzdeki 19 aylık seçim sürecinde CHP’nin başını kaşıyacak zamanı olmayacak, Akşener’in de.

BAŞBAKANLIK VE MERAL HANIM

Meral Akşener’in “Başbakan olmak isterim” açıklaması, Kılıçdaroğlu’nca da kabul gördüğüne göre, en kilit konu, 19 ay sonra yapılacak seçimlerde (her şey böyle gider ve seçim atmosferini ortadan kaldıracak gelişmeler yaşanmazsa, ki bu ayrı bir yazı konusu..) Meclis’te anayasa değişikliği için gerekli 400 milletvekilini sağlayabilmek. O zaman güçlendirilmiş parlamenter sisteme göre hükümet kuruluşu yeniden şekillenecek, Cumhurbaşkanlığı koltuğunda oturacak kişinin yetki ve sorumluluklarına göre sistem yeniden şekillenecek.

Gelişmeleri bilemiyoruz ama bugün 400 milletvekiline ulaşmanın zorluk derecesinin yüksek olduğu söylenebilir.

Muhalefet, sistem değişikliğini referanduma götürmek için, 360 milletvekili kazanmalı.

AKP çevreleri geçmiş seçim sonuçlarına bakarak bunun zor olduğunu söylese de köprünün altından akan suların, değişen koşulların hesabını yapmıyor. Akıp giden eski sularda yıkanacağını düşünüyor.

Fakat muhalefet seçmenin karşısına, mesela Cumhurbaşkanı Kılıçdaroğlu, Başbakan Akşener seçeneği ile çıktığında, bu seçeneğin gerçekleşmesi için anayasa değişikliği için de oy vermesi gerektiğini bilecek. Millet İttifakı’nın seçmene anlatacak çok önemli konusu da budur.

Akşener’in başbakanlığı ancak böyle gerçekleşir.

MİLLETVEKİLİ ÇOĞUNLUĞU SAĞLANAMAZSA?

Peki, bir olasılık olarak, Meclis’te 360 milletvekili çoğunluğu bile yakalanamazsa? Sistem nasıl değişecek?

Anayasa değişikliği paketi yine de Meclis’e getirilecektir.

Meclis’in birleşimine göre, o zaman muhalefete düşecek AKP-MHP milletvekillerinden bir kısmının bu değişikliğe onay vermesi, sonraki seçimlerde kendilerini avantajlı görebilir ve değişikliğe oy verebilir. Bunu güçlü bir olasılık olarak görmeli.

Peki, bu da olmazsa?!

Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin işleyişinde şüphesiz ki iktidar ortakları değişikliğe gideceklerdir. 

KOALİSYON İLKELERİ UYGULANIR

Cumhurbaşkanı koltuğunda oturan kişi, yetkilerinden bir kısmını dağıtabilir, delege edebilir, yetkiler bölüşülebilir, Akşener başbakanlığa yakın bir konuma yükseltilebilir.

Zaten sistemden ziyade, var olan sistemlerin nasıl yönetilebileceği önemlidir.

Bu konuda çok iyi bir örnek yaşayabiliriz. 

Kimileri diyor ki insanoğlu bu, bir kez Cumhurbaşkanlığı koltuğuna oturunca ve bu kadar geniş bir yasal yetki eline geçince, bunu paylaşmak istemez! 

Bunu öne sürenlerin sırtında yumurta küfesi ve sorumluluk bulunmuyor. Yarını bile düşünmüyorlar. Bu bakımdan anlamsız bir tartışma.

Kurulacak olan bir fiili koalisyondur.

BAZI NOKTALAR

- Yavaş yavaş, iki parti de iktidarı eleştirmek ile yetinmeyecekler ve ne yapacaklarını açıklamaya daha çok yer verecekler.

- İktidara geldiklerinde hemen vakit geçirmeden halkın yararına en önemli bir iki noktaya odaklanmalılar, henüz bu konuları açmayı erken bulabilirler, fakat ben yazacağım. 

- Önümüzde iktidarın anayasa değişikliği önerisi var. Cumhurbaşkanı, CHP ve İYİ Parti’nin yeni anayasalarını bekliyoruz demesine rağmen, belki de iki parti ortaya tam bir anayasa paketi açmayacaklar ve salt üzerinde uzlaşı sağladıkları sistem değişikliğinin tekel ilkelerini belirleyecekler.

- Cumhurbaşkanı şimdiki tek adam rejimini değiştirmeyecek, laf ola beri gele, Meclis’e göstermelik bazı yetkiler önerecek gözüküyor. 

- Peki, AKP yarı başkanlık vb. daha ciddi bir öneri paketini açar mı? Koşullar bunu zorlar mı?



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları


Günün Köşe Yazıları