Soğan inanılmaz bir sebze. Soğansız yemek, mutfak düşünülemez. Mutfağın kraliçesi sayılabilir. Dünyanın her yerinde her yemektedir.

Bu kadar övgüyü onu soğan olmaktan alıp başka bir yere konumlandırmak için yapıyorum.

Önceki gün dostlarla bir sohbette bir partiye dışarıdan özel bir konuda -hadi söyleyelim- güvenlik ve dış politik ilişkiler konusunda bir uzmanlık destek konferansı üzerine bilgi aldığımda, ağzımdan çıkıverdi: Yapılan aslında partiye bir soğan kabuğu eklemek gibi...

Herhalde partiyi bir soğana benzetmek pek akla gelen bir benzetme olmaz, dahası gülünç bile karşılanabilir.

PARTİ SOĞANA BENZEMELİ 

Ama hayır, parti ile soğan arasında bence çok anlamlı bir ilişki kurulabilir.

Soğan katman katmandır. Kabukları bir bir kaldırdığınızda öze ulaşırsınız. Yani merkezine.

Parti de bir soğana benzemeli.

Soğanın her bir katmanı, partinin bir yapısal bilgi katmanı olarak görülebilir.

Soğanın kaç katmanı var bilmiyorum ama bir parti için yeterli sayıdadır.

Partinin merkezinden dışa doğru çok farklı konularda bilgi katmanlarıyla donatıldığını ve her bir katmanın birbiriyle ilişki etkileşim içinde yenilikler ürettiğini ve merkezi beslediğini düşünün.

Klasik parti yapısını düşünün, yukarıda anlatmak istediğim yeni bir yapısal örgütlenmenin ne kadar çok uzağındalar, dahası sokağın yapısı ile ne kadar uzaktalar. Soğanın katmanları merkezi korur. Merkez soğanı yeniden üreten en canlı, genetik olarak tüm bilgileri içeren bölümüdür.

TEK RENK SİYASİ FİGÜRLER

Klasik partileri düşünün. Mesela CHP. Başkanı, seçtiği merkez komitesi ve daha geniş bir parti meclisi var.

Dışa doğru parti örgütleri, delegeler, kurultay var. Bunlar örgütsel yapı. Bunun dışında da gönül verenleri, seçmenleri var.

Fakat tüm bu yapının rengi tektir: Siyasi.

Dıştan içeriye doğru bu tek renk siyasi figürler merkeze doğru ilerlemeye çalışır.

Evet kimi avukattır, kimi doktor, kimi müteahhit, kimi profesör... Yani bu siyasi figürlerin her birinin meslekleri vardır. Ama hepsini güdüleyen siyasettir.

Bu bakımdan, partiler renk yoksunluğu içindedir.

Partinin içinde bazı uzmanların olması, partiyi renkli yapmaz.

ARADA SIRADA DEĞİL... 

Arada sırada CHP, 40 yılda bir kendine yakın uzmanları çağırır. Birkaç saat görüş alışverişi yapar. Bunlar sanatçı da olabilir, savunma uzmanları veya ekonomistler de...

Fakat uzmanlardan oluşanlar partinin bir katmanını oluşturmazlar.

Gelirler konuşur ve dağılırlar. Söyledikleri ne kadar partiye, merkeze nüfuz eder bilinmez. Havada uçuşur söyledikleri.

Burada yeni bir yapı olarak bir “soğan-parti”den bahsediyorum.

Yani mesela 10-15 katmanı ile partiye zırh gibi saran bir yapıdan.

Partinin çok farklı alanlarda, partide söz sahibi, bir parçası bir yapısal ilişkiden.

Bu katmanlar, sosyal hizmetlerden tutun emekli ve işçi katmanına uzman kadrolara, kooperatif ve tarım uzmanlarına kadar da diyelim iki ayda üç ayrı bir toplanırlar. Politikalar önerirler. İtilen kakılan değil partiye can veren ana katmanlar.

***

Böyle bir şey mümkün mü?

Türkiye’yi değiştirecek klasik, dışarıdan kimsenin içine nüfuz edemediği, parsellenmiş, kimseyi içine sokmayan klasik bir CHP (ve diğerleri) bence bitmiş siyasi yapılardır.

Bizim bir ciddi “soğan parti”ye gereksinimimiz var.