Milliyetçi Hareket Partisi’nin kökenini, Cumhuriyetçi Millet Partisi (CMP) ile Köylü Partisi’nin (KP), 1958 yılında Osman Bölükbaşı başkanlığında oluşturulan Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi (CKMP) oluşturur. Bölükbaşı’nın 1965 yılında başkanlıktan ayrılması üzerine A. Türkeş parti başkanlığı görevine getirilmiş ve partinin unvanı 1969 yılında Milliyetçi Hareket Partisi olarak değiştirilmiştir.
Ülkenin siyasal olarak hemen hemen dengeli iken bloka ayrışmış olması MHP’ye, varlığını sürdürme, etkili olma olanağını sağlamaktadır. MHP ayrışmadan yararlanmakta, nemalanmaktadır. MHP; 1973 genel seçiminde 3, 1977 genel seçiminde de 16 vekille TBMM’de temsil edilmesine karşın CHP’ye karşı kurulan Milliyetçi Cephe olarak anılan sağ koalisyonlarda yer bulabilmiştir.
MHP, diğer siyasal partilerle birlikte Milli Güvenlik Konseyi’nin 2533 sayılı yasası ile 1981 yılında kapatılmıştır. MHP hukuken kapatılmış olmasına karşın ABD’nin BOP (GOP) projesi uyarınca “Türk-İslam sentezi” sloganı altında öngörülen ılımlı siyasal İslamın, siyasal düzene iktidar yolu açılmasına kılavuzluk görevi MHP’ye verilmiştir.
Askeri yönetimce kapatılmış siyasal partilerin yeniden faaliyete geçmesine olanak veren 1992 yılı yasal düzenlemesi sonrası MHP faaliyetini açıkça sürdürmektedir. Yeniden faaliyete geçiş sonrası 1995 genel seçiminde yüzde 8 oyla baraj altı TBMM dışında kalan MHP, en büyük başarısını oy oranını yüzde 18’e yükselterek 1999 genel seçiminde göstermiştir. Ecevit başkanlığında kurulan koalisyon hükümetinde Bahçeli, başbakan yardımcısı olarak görev almıştır.
Yanlış stratejiyle ekonomi, “2000 yılı enflasyonu düşürme programı” ile krize girdikten sonra krizin en derin evresinde iktidar ortağı Bahçeli, ısrarlı şekilde ülkeyi erken seçime götürmüş kriz döneminde erken seçimin iktidarın yararına olmadığı, 2002 seçim sonucu ile de kanıtlanmış, iktidarı oluşturan partiler baraj altında kalarak TBMM’ye temsilci dahi gönderememişlerdir. MHP, TBMM dışı kalmıştır ama yüzde 34.3 oy alan AKP’ye de iktidar yolunu açarak kılavuzluk görevini yerine getirmiştir.
Muhalif bir partinin TBMM dışı kalmaması, baraj altı oyların AKP’ye yaradığı düşüncesiyle emanet oyların katkısı ile 2007 seçiminde oy oranı, yüzde 14.3’e yükselen MHP, TBMM’de yer almıştır. 2011 seçiminde oy oranı yüzde 13’e gerilemekle beraber MHP, muhalif konumunu sürdürmüştür.
Muhalefetin Erdoğan’a karşı tek adayla çıkması görüşüyle 2013 yılı cumhurbaşkanı seçiminde CHP ile Ekmeleddin İhsanoğlu’na ortay aday gösterilerek bir yerde Erdoğan’ın seçimi kazanması güvence altına alınmıştır.
2015 Haziran genel seçimini AKP’nin yitirmesi üzerine inisiyatif Bahçeli’ye geçmiştir. Bahçeli daha seçim sonuçları kesinleşmeden koalisyona katılmayacağını açıklayarak erken seçimin önünü açmış; yinelenen 2015/Kasım seçiminde de AKP’yi desteklemiştir. Bu tarihten sonra Bahçeli, oyun kurucudur. Anayasanın Erdoğan’ın fiili durumuna uygun hale getirilmesini önermiş, şaibeli 2017 anayasa referandumu ile günümüzün ucube olarak da nitelenen düzeni oluşturulmuş, Şubat/2018’de de Cumhur İttifakı kurulmuştur. Günümüzde MHP muhalif konuma geçtiğinde AKP iktidarı, Erdoğan’ın başkanlığı da fiilen sona erer. Erdoğan, iktidarda kalabilmek için Bahçeli’nin desteğine muhtaçtır. MHP de herhalde Erdoğan’ı fisebilillah desteklememektedir. Devlet içinde örgütlenme desteğinin resmi karşılığı olabilir.
Sinan Ateş cinayeti yargı aşamasında iken 154 kişilik liste ve Bahçeli’nin polise el öptürme gösterisiyle Ateş benzetmesiyle MHP’yi eleştirenlere gözdağı verilmektedir.
MHP’nin tutarlı da olmayan milliyetçilik söylemi dışında, ülkeye somut olarak ne kattığı irdelenmeli, MHP’nin işlevi mercek altında tutulmalıdır.
