Aklın ekmeği kitap!
Adnan Binyazar
Son Köşe Yazıları

Aklın ekmeği kitap!

24.02.2023 04:00
Güncellenme:
Takip Et:

“Okuma bilinci” başlıklı yazımın ardından bir ileti almıştım Nusret Ertürk’ten. “İleti” diyorsam üç beş sözcükten oluşan bir katılım yazısı sanılmasın, onun gönderdiği yazı oylumunda bir mektuptu!

Ertürk, dijital araçların yaygınlaşmasıyla unutulduğu sanılan mektubun varlığını sürdürdüğü umudu uyandıran mektubunda, öğretmenlik yıllarında öğencilerini okumaya nasıl yönlendirdiğini anlatıyor. 

Bu yazımda, onun ana babaları, öğretmenleri, okuma heveslilerini ilgilendiren uygulamasını alıntılayarak okura aktarıyorum:

KİTAP EDİNME

“Bilirsiniz, güzel bir sözcük duyarak güne başlamak bile insanı mutlu kılıyor. Benim mutluluğum ise bugün sizin yazınızla katmerlendi. Anlattıklarınızın bir bölümünü ben de yaşadım, öğrenciye de yaşattım. Gerek öğretmende gerekse öğrencide kitapla ilgili olan unutulmuyor. Şentepe’deki öğrencileriniz de kesinlikle sizi unutmamışlardır. 

1963 yılında 18 yaşında bir öğretmen olarak Tutak ilçesinin Çırpılı köyü öğretmeni olarak atandığımda öğrencilerime ilk okuduğum kitap ‘Pinokyo’ olmuştu. Bu yaşlarında bile onu unutmayanlarla karşılaşıyorum. 

Okumayı öğrenciye sevdirerek ona okuma alışkanlığı vermek en önde tutulmalı. Ortaokulda altı saatin bir saatini okuma yazmaya ayırmıştım. Öğrencilerim yılda 25’le 45 arası kitap okuyordu. İnanılır gibi değil. İzledim, onlar yaşamlarında da hep başarılı oldu.

ÖĞRETMENİN ERDEMİ

Bu konuda önce öğretmenin iyi yetişmesi gerekiyor. Önce öğretmen okumalı. Sanatın her dalıyla ilgilenmeli, okuduğunu öğrenciye yansıtmalıdır. ‘Deli Dumrul’ oyununu görsünler diye Sincan Fatih’ten Küçük Tiyatro’ya 1200 öğrenci taşıdım. Okulda dokuz Türkçe öğretmeniydik. Ne yazık ki hiçbirisinden ilgi görememiştim. SHP’den Aziz Gürsoy belediye başkanı seçildi. Hemen çocuk kitaplıkları kurmaya başladı. Kitap edinmeye benim başkanlığımda bir komisyon seçtik. Daha doğrusu ben seçtim. Oradan bir üyelik kartı getiren öğrencime bir artı vererek işe başladım. Okudum diyene ikinci artı. Defterine özetleyene üçüncü artı. Sınıfta anlatana, sorulara yanıt verene dördüncü artı. Öğrencilerimin adım atışları giderek değişmişti.

Çantamda hep yeni bir kitap, dergi ile sınıfa girerdim. Öğrencilerimin gözü çantada olurdu. Öğrencilerimle birlikte o güzellikleri ben de yaşadım. İşini sevmenin mutluluğuna erdim. Şimdi bile öğrencilerim yazdıklarımın yanında benden başka kitaplar da bekliyorlar. İsteklerini seve seve yerine getiriyorum. Hepsinde telefonum, adresim var. Yalnızca sınıf öğretmeni olarak kalmadım.”

YAZININ ÖZÜ

Cumhuriyet’in ilk yıllarında Doğu Anadolu’nun küçük bir beldesi olan Ağın’da kendini yetiştiren öğretmen Abdullah Lütfi Bey’in bir öğrencisine yönelttiği şu soru, okumak isteyene kitabın sonsuz yolunu açıyor:

“Aklın ekmeği kitaptır, okuyor musun?”

Yazarın Son Yazıları

Geçmişi güncel kılmak

Can Yayınları Sait Faik Abasıyanık’ın öykü kitaplarını yeniden yayımlamaya başladı.

Devamını Oku
05.12.2025
Hayvan koruyucu

Tanımadığım kişilerden de kitap aldığım oluyor.

Devamını Oku
28.11.2025
Erken yaşta okur yetiştirmek

Okuma kültürünün yetkin kişilerinden Prof. Dr. Sedat Sever, 13 Kasım 2025 günkü Cumhuriyet’teki “Erken yaşta okur yetiştirmek” başlıklı yazısına şu görüşle başlıyor...

Devamını Oku
21.11.2025
Sonsuzluğa açılan pencere

Atatürk’ün Dolmabahçe Sarayı’nda yattığı odanın pencereleri boğaza bakıyor.

Devamını Oku
14.11.2025
Cumhuriyet okuru

Cumhuriyet okuru, gazeteyi okumakla kalmaz, edindiği izlenimleri yazarlara da aktarır.

Devamını Oku
07.11.2025
29 Ekim 1923: 102 yıllık Cumhuriyet

Cumhuriyet, dört yandan saldırılarak parçalanmak istenen Türk varlığının yeniden doğuşudur.

Devamını Oku
31.10.2025
Einstein’dan 5 öneri

Hemen her çağda toplumların vicdanında yerini bulan devlet adamları, bilgeler, sanatçılar olmuştur.

Devamını Oku
24.10.2025
Yaşam yolculuğum

Yaşam, oradan oraya koşuşturduğumuz uzun mu uzun bir yolculuktur.

Devamını Oku
17.10.2025
Düşünsel oluşum

İnsan olmanın ölçüsü düşünebilmektir, duyumsama güdüsüdür.

Devamını Oku
10.10.2025
Seçim yakındır

Son aylarda İstanbul’dan başlayıp en küçük yerlerin belediye çalışanlarının tutuklanıp hapse atılması, seçime gitmenin yakın olduğunu akla getiriyor. Şu ana dek günlerini hapishanelerde geçirenlerin hiçbirinde somut bir suç bulunamayışı da kamuoyunda şaşkınlık yaratıyor.

Devamını Oku
03.10.2025
Einstein’ın kızına mektubu

Albert Einstein, kızına, toplum onun söylediklerini anlayacak duruma gelene kadar yayımlamamasını istediği bir mektup yazar.

Devamını Oku
26.09.2025
Hak yerini bulur

13.06.25 günlü “Kızlar okusun diye” başlıklı yazımda İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu’ndan şu alıntıyı yapmıştım...

Devamını Oku
19.09.2025
Mutlu Yaşam Köyü

Köyde, ilçede ya da mahallede, nerede olursa olsun yeter ki yönetenlerle yönetilenler arasında dayanışmayla etkinlikler yaratılsın.

Devamını Oku
12.09.2025
Göğüne Sığmayan Bulut

Her yıl eylülün ilk haftasında, Emin Özdemir’in son günlerinde, öğrencisi Hatice Aydoğdu’nun sorularına verdiği yanıtları içeren Göğüne Sığmayan Bulut (Arkadaş Yayınları, 2016) adlı kitabını okurum.

Devamını Oku
05.09.2025
Ağaç yazışmaları

Her fırsatta kurtuluşu kentlerden kaçıp canını yeşillikler arasına atan arkadaşım Yusuf Gezgör’ün yıllar önce gönderdiği ağaçlarla ilgili bir mektubu geçti elime.

Devamını Oku
01.08.2025
Aydınlanma-aydınlatma

Aydınlanan, yalnızca kendi adına değil, toplum adına da bilgi alanlarına yönelir.

Devamını Oku
25.07.2025
Bilginin gücü

Yaşamını bilgi kaynaklarını çoğaltmaya adayan Bozkurt Güvenç, kültürü “Doğanın yarattıklarına karşılık, insanoğlunun yarattığı her şey” diye tanımlıyor.

Devamını Oku
18.07.2025
Gerçeğin dili

Yaşlılığın anlamını, Shakespeare’in Kral Macbeth adlı oyununda geçen bir söz öğretmişti bana...

Devamını Oku
11.07.2025
Anadolu kadını

Bilim insanları, kadın konusunda aylarca üzerinde çalıştıkları araştırma sonucunu, basına “7 bin 500 yıl önceki Anadolu kadını!” başlığıyla yansıttı...

Devamını Oku
04.07.2025
Köy Enstitülerini canlandırma

CHP’den sonra yönetime geçen Demokrat Parti’nin ilk eylemi Halkevlerini, Tercüme Bürosu’nu, eğitimimizin büyük atılımı olan Köy Enstitülerini kapatmak olmuştur.

Devamını Oku
27.06.2025
Dilsel aydınlık

Düşünürler, dili ulusların soyağacı, yaratıcılığın sihirbazı sayar...

Devamını Oku
20.06.2025
En başta kızlar okumalı

Ekim ayında Mersin’deki İleri Ortaokulu Müdürü Hüseyin Aygül, 62 öğretmenin kararıyla, 1090 öğrencili okulda kız-erkek öğrencilerin yan yana oturmasını yasaklamaya kalkıyor.

Devamını Oku
13.06.2025
Bir sihirli varlık!

Köşe yazarlarının bir görevi de okuru güncel konularda aydınlatmaktır. Aktardığım aşağıdaki yazıda olduğu gibi tiyatro oyuncusu, yönetmeni, eğitmeni Gürol Tonbul gibi bir okur da üstlenebiliyor aydınlatma görevini...

Devamını Oku
06.06.2025
Toplumsal özeleştiri

Özeleştiri, kişinin, kendi özünü özgürce değerlendirebildiği en kestirme anlatı yoludur.

Devamını Oku
30.05.2025
Ulusal bilinç

Atatürk, “Cumhuriyetin 10. Yılı” demecinde yalnızca önemli noktalara değinmiyor, bize gelişmenin ana kaynağını gösteriyor, geçen zaman bir yana bırakıp çağa uymayı öneriyor:

Devamını Oku
23.05.2025
Anadolu kadını

Söz konusu kadın olunca belleğimde Dede Korkut Kitabı’nda okuduklarım canlanır.

Devamını Oku
16.05.2025
Sonsuzluğa yolculuk

Sonsuzluğa yolculuk

Devamını Oku
09.05.2025
Kral Oidipus

Kral Oidipus

Devamını Oku
02.05.2025
Söz yerini bulmalı

Söz yerini bulmalı

Devamını Oku
25.04.2025
Berlin’de hâkimler var!

Berlin’de hâkimler var!

Devamını Oku
18.04.2025
Gerçek dost

Gerçek dost

Devamını Oku
11.04.2025
Ağaçlı çiçekli bir dünya

Ağaçlı çiçekli bir dünya

Devamını Oku
04.04.2025
Toplumsal dayanışma

Toplumsal dayanışma

Devamını Oku
28.03.2025
Gençlere emanet

Gençlere emanet

Devamını Oku
21.03.2025
Barış yolu bilimdir, sanattır

Barış yolu bilimdir, sanattır

Devamını Oku
14.03.2025
Anlamlı özlü sözler

Anlamlı özlü sözler

Devamını Oku
07.03.2025
Camileri ahıra çevirmek

Camileri ahıra çevirmek

Devamını Oku
28.02.2025
Kötülükle iyilik iç içe

Kötülükle iyilik iç içe

Devamını Oku
21.02.2025
Gerçeğin acılı yüzü

Gerçeğin acılı yüzü

Devamını Oku
14.02.2025
Anılarla Tıpta Öncüler-I

Anılarla Tıpta Öncüler-I

Devamını Oku
07.02.2025