Türkiye yol ayrımında
Ahmet Süha Umar
Son Köşe Yazıları

Türkiye yol ayrımında

19.03.2025 04:01
Güncellenme:
Takip Et:

Son günlerin en güzel haberi, Yaren leyleğin, bu yıl da Uluabat Gölü’ne gelip balıkçı Adem Yılmaz’ın kayığına konmasıdır. Yaren leylek, bugünlerde yıldızı beklenmedik şekilde yükselen Türkiye’nin dünyadaki itibarını da artırdı.

AZERBAYCAN-ERMENİSTAN ANLAŞMASI

Yaren leylek kadar ilgi çekmese de ikinci olumlu haber, Azerbaycan ile Ermenistan’ın, bir ortak metin üzerinde anlaşmalarıdır. Henüz imzalanmamış, hatta Ermenistan anayasasında değişiklik koşuluna bağlanmış olsa da bu, ABDAB ve Rusya’nın tutumu nedeniyle barış ve istikrara kavuşamayan Kafkaslar için umut vericidir. Azerbaycan’ın Ermenistan’a karşı kazandığı askeri zaferin ve Paşinyan’ın diasporanın hegemonyasından kurtulmasının bu sonuçta payı olduğu kuşkusuz. Azerbaycan’ın zaferinde oynadığı rol Türkiye’nin bölgesel itibarını artırmıştır. Şimdi Türkiye, iki ülkeye daha çok ekonomik destek verebilir ve bundan kendisi de kazançlı çıkabilir. Bu gelişmenin “sözde soykırım” sorununa da olumlu bir katkısı olacaktır.

ARTAN İTİBARI AZALTMAK

Suriye’deki Alevi katliamının, iktidar tarafından, “Esad artıkları” olarak nitelendirilmesi ve Türkiye’nin etkisizleştirilmesi amacıyla ABD aracılığı ile imzalanan SDG-HTŞ anlaşmasının hemen arkasından, dışişleri ve savunma bakanları ile MİT müsteşarının bir kez daha terör örgütü lideri Şara’nın ayağına gitmeleri ise Türkiye’nin itibarını zedeleyen bir davranıştır. Bu tutum, Türkiye’nin üyeliği konusunda zaten gönülsüz olan AB’nin elini güçlendirecektir.

ABD VE AB’NİN TÜRKİYE KARŞITLIĞI

ABD’de daha birkaç ay önce, Türkiye’nin NATO üyeliğine son verilmesi; Avrupa grubundan, Ortadoğu ülkeleri grubuna alınması tartışılıyor, Senato’da önergeler veriliyordu. Türkiye F35 grubundan dışlanmış; ön ödemesi iade edilmemiş; Yunanistan’a verilen F35 fiyatına, modası geçmiş, F16 satın almaya mecbur edilmişti. Hâlâ da F16’ların teslimi geciktiriliyor, Türkiye’ye CAATSA yaptırımları uygulanıyor.

Türkiye vizenin kaldırılmasını beklerken AB vize başvurusu yapmak bile zorlaştırıldı. Eurofigther talebi sürüncemede bırakıldı. AB, Yunanistan ve GKRY’nin arkasında saf tuttu. Bırakın yıllar önce anlaşmaya varılmış olan AB ortaklık toplantılarına katılmayı, Türkiye, AB ve ABD (Quint) Suriye toplantısına bile çağrılmadı. Kanada, Türk savunma sanayisinin gözde ürünleri İHA ve SİHA’ların motorlarını vermeyi bir süreliğine durdurdu.

DÜŞMANLIK AŞKA DÖNÜŞTÜ!

Şimdi, her şey birden tersine döndü. Le Monde, Türk savunma sanayisini yere göğe koyamadı. Reuters, Avrupa savunmasında Türkiye’nin önemini vurgulamaya başladı. Ölçüyü kaçıranlar, Avrupa’ya sırt çeviren ABD’nin Avrupa savunmasında yol açacağı eksikliğin Türkiye tarafından doldurulacağını bile ileri sürdüler. Zelenski’nin Ankara’da kendiliğinden(!) ortaya attığı, Türk askerinin Ukrayna’da konuşlandırılması önerisi, başta İngiltere olmak üzere AB tarafından hemen benimsendi. Üstelik İngiltere bunu, stratejik ortağı ve akıl hocası olduğu ABD’nin, Ukrayna’ya NATO askeri gönderilmesine karşı tutumuna rağmen yaptı! Kimse, “Bu bir danışıklı dövüş olmasın?” demedi.

Türkiye aranan ülke oldu. Erdoğan, telekonferanslara ve Suriye konulu zirve toplantısına davet ediliyor. Trump’la telefonla görüşüyor. AB ülkelerinin cumhurbaşkanları, başbakanları, AB Komisyonu Başkanı von der Leyen Ankara’dan çıkmıyor. Bu tutum değişikliğinde, Dışişleri Bakanı Fidan’ın, “Avrupa savunması Türkiyesiz olmaz” sözleri ile Erdoğan’ın, Türk savunma sanayisinin Avrupa savunmasına yapabileceği katkıya dikkat çeken beyanının etkisinin olduğu da kuşkusuz. AB ve ABD, Türkiye’nin Ukrayna’ya asker gönderme hevesini körüklüyorlar.

AB ÜYELİĞİ HAYAL, RUSYA TEHLİKESİ GERÇEKTİR

Türkiye Ukrayna krizini, taraf olarak değil, Montrö Sözleşmesi’ni tarafsızlıkla uygulayarak en az zararla atlatmıştır. Avrupa savunması konusunda alınacak kararlarda söz sahibi olmadan, Ukrayna’ya, BM Barış Gücü dışında Türk askeri göndermek, Türkiye’nin Rusya ile karşı karşıya gelmesine yol açabilecek çok yanlış bir dış politika tercihi olacaktır. İç ve dış politikadaki eksiklikleri ve tutarsızlıkları, AB ülkelerinin kendilerine ve Avrupa değerlerine tehdit olarak gördükleri uygulamaları nedeniyle Türkiye’nin AB tam üyeliği hayaldir. Rusya’dan gelebilecek tehlike ise gerçektir.

Türkiye yine bir yol ayrımındadır. İç ve dış politikasını tek bir kişinin şahsi geleceği üzerine kurduğu anlaşılan iktidarın doğru yolu bulabileceği çok kuşkuludur.

Yazarın Son Yazıları

Ukrayna ateşle oynuyor!

Türkiye, Gambiya bandıralı iki tankerin Karadeniz’de, Türkiye’nin münhasır ekonomik bölgesi (MEB) içinde vurulduğuna dikkat çekerek Rusya-Ukrayna savaşının tırmanışının durması çağrısında bulundu.

Devamını Oku
03.12.2025
Kıbrıs’ta sağlam durmak

Osmanlı’nın Venedik’ten aldığı (1571) Kıbrıs Adası, Rusya’ya karşı destek arayışında, egemenliğin Osmanlı’da kalması kaydıyla yönetimi geçici olarak İngiltere’ye bırakılıncaya (1878) kadar barış içinde yaşamıştır.

Devamını Oku
26.11.2025
Stratejik ortak!

Yıllardır Türkiye ile ABD’nin “stratejik ortak” oldukları söylenir.

Devamını Oku
19.11.2025
Casus belli*

Yunanistan ve GKRY, Türkiye’nin, AB-Avrupa için Güvenlik Girişimi (SAFE) Programı’na katılmak istiyorsa...

Devamını Oku
12.11.2025
Papa 14. Leo’nun Türkiye ziyareti

Vatikan, Papa 14. Leo’nun, İznik Konsili’nin 1700. yılı olan bu yıl 27-30 Kasım tarihlerinde Türkiye’yi ziyaret edeceğini duyurdu.

Devamını Oku
05.11.2025
Tarih tekerrür mü ediyor?

Cumhuriyet Bayramı’mız kutlu olsun.

Devamını Oku
29.10.2025
II. Abdülhamit’in durumuna düşmek!

“Kıbrıs sorunu”, Kıbrıs Barış Harekâtı ile çözülmüştür.

Devamını Oku
22.10.2025
Ortadoğu tamam, sıra Batı Balkanlar’da!

“Bölge ve dünya dengelerinin ne yönde değişeceğini bilemeyiz. Koşullar oluştuğu takdirde Sırbistan, Kosova’yı tanımamızın karşılığını, bizi çok yakından ilgilendiren Kürt ayrılıkçılığı konusunda vermekten kaçınmayabilir.

Devamını Oku
15.10.2025
Korsanlar, haydutlar ve devlet başkanları

İsrail’in kendi karasuları dışında seyreden silahsız Sumud Filosu’na saldırısı, “deniz haydutluğu-korsanlık”tır.

Devamını Oku
08.10.2025
İktidar hesap vermektir

İktidar hesap vermektir

Devamını Oku
01.10.2025
Diplomasi notları

Suriye Dışişleri Bakanı Şeybani, Washington Büyükelçiliği’ni açarken “Yıkılmamış bir vatanı temsil ediyorum.” demiş.

Devamını Oku
24.09.2025
Türkiye-Çin dostluk bağı: Uygurlar

Uygur Türkleri, Türkiye ile Çin arasında dostluk bağıdır.

Devamını Oku
17.09.2025
Kılavuzu Trump olanın!

Trump’ın göreve geldiği Ocak 2025’ten bu yana dünyada olanlar bu başlığı hak ediyor.

Devamını Oku
10.09.2025
Balkanlar’da Yugoslavya, Avrupa’da Türkiye

Türkiye’nin Belgrad Büyükelçisi olarak atandığımda, Başbakan Danışmanı Ahmet Davutoğlu, “Belgrad’a atanmanızdan memnun oldum Süha Bey” demişti.

Devamını Oku
03.09.2025
Kardeşim Hakan Fidan

Haberlerde gördüm. “SDG, İsrail ile işbirliği yapıyor.

Devamını Oku
27.08.2025
Biz bu haltı neden yedik?

Trump ile Putin’in, “merak uyandırarak” reklamı yapılan Alaska buluşması bazılarının beklediği sonuçları vermedi.

Devamını Oku
20.08.2025
Hayali koridorun düşündürdükleri

Trump, Azerbaycan ile Nahçıvan’ı ayıran Ermeni topraklarındaki, henüz adı var kendi yok Zengezur Koridoru’nun işletmesini aldı.

Devamını Oku
13.08.2025
Karagöz ile Hacivat

Bugünlerde dünyayı parmaklarında oynatmaya çalışanları gördükçe, çocukluk yıllarımda Hayali Küçük Ali’nin Karagöz ile Hacivat gösterilerini anımsıyorum.

Devamını Oku
06.08.2025
Neredeeen nereye...

Dünyada ve çevremizde, Türkiye’yi doğrudan ilgilendiren hatta devletin geleceğini şekillendirme potansiyeli taşıyan değişimler oluyor.

Devamını Oku
30.07.2025
Şarkılar seni söyler...

Güftesi Müzeyyen Hanım’a, bestesi Muzaffer İlkar’a ait...

Devamını Oku
23.07.2025
Anlayana sivrisinek saz...

Bir ülkede kargaşa, anarşi, terör, iç çatışma ortamını yaratan, insan hak ve özgürlüklerinin, demokrasinin olmaması, hukuka uyulmamasıdır. “Terörsüz Türkiye”, Türkiye’de demokrasinin olmadığını, devletin, “demokratik, laik, sosyal hukuk devleti” niteliğinin kaybolduğunu gösteren bir tanımlamadır.

Devamını Oku
16.07.2025
Trump neyin peşinde?

“Tarzan” Johnny Weissmuller zora düşünce, “Tarzan müşkül durumda!” derdik.

Devamını Oku
09.07.2025
Aile fotoğrafı

Herkes, NATO Lahey Zirve Toplantısı aile fotoğrafındaki, gece tuvaleti görünümünde açık yeşil elbisesiyle göz kamaştıran, alımlı ve güzel kadın Hollanda Kraliçesi Maxima’ya odaklanmış ama o fotoğrafta bulunmaması gereken kişiyi, sevgili Emre Kongar atlamamış.

Devamını Oku
02.07.2025
Zaman hızla tükeniyor

ABD, uluslararası ilişkilerin ve hukukun tüm ilkelerini yok sayarak İran’a saldırdı.

Devamını Oku
25.06.2025
Türkiye’yi ne bekliyor?

2002 yılına kadar Türkiye Cumhuriyeti’nin Ortadoğu politikası, bölge ülkelerinin iç işlerine ve aralarındaki sorunlara karışmamaktı.

Devamını Oku
18.06.2025
Köşe yazarı sorumluluğu

Yıllar önceydi. Amman’dan bindiğim THY uçağında, bir gazeteci-köşe yazarı arkadaşımla karşılaştım.

Devamını Oku
11.06.2025
Ateş çemberi

Rus ve Ukrayna heyetleri arasında gerçekleşen, ikinci Dolmabahçe buluşması beklediğim gibi yine göstermelik bir görüşme oldu.

Devamını Oku
04.06.2025
Dünya lideri!

Arada bir de olsa, Türkiye’ye dışarıdan ve dışarıdakilerin gözüyle bakmak yararlı olabiliyor.

Devamını Oku
28.05.2025
Bıçak sırtında

Her şey o kadar şaka gibi ki ciddi bir yazı yazmak zor.

Devamını Oku
21.05.2025
Silahlara veda!

Silahlara veda!

Devamını Oku
14.05.2025
Büyük Kürdistan’a doğru

Büyük Kürdistan’a doğru

Devamını Oku
07.05.2025
Emperyalizmin Kemalizm saplantısı

Emperyalizmin Kemalizm saplantısı

Devamını Oku
30.04.2025
Büyük kuşatma. Ege, Kıbrıs ve Suriye

Büyük kuşatma. Ege, Kıbrıs ve Suriye

Devamını Oku
23.04.2025
İsrail Türkiye’den uzak durmalıdır

İsrail Türkiye’den uzak durmalıdır

Devamını Oku
16.04.2025
Beterin beteri varmış!

Beterin beteri varmış!

Devamını Oku
09.04.2025
Türkiye ve Kırk Haramiler

Türkiye ve Kırk Haramiler

Devamını Oku
02.04.2025
Görünen köy

Görünen köy

Devamını Oku
26.03.2025
Türkiye yol ayrımında

Türkiye yol ayrımında

Devamını Oku
19.03.2025
Türkiye bedel ödüyor

Türkiye bedel ödüyor

Devamını Oku
12.03.2025
Çöken dünya düzeni: Fırsatlar ve riskler

Çöken dünya düzeni: Fırsatlar ve riskler

Devamını Oku
05.03.2025