Bitcoin fosil yakıt tüketiyor
Çiğdem Toker
Son Köşe Yazıları

Bitcoin fosil yakıt tüketiyor

17.12.2017 06:00
Güncellenme:
Takip Et:

İsteyen istediği gibi omuz silkebilir. Kayıtsız kalabilir.
Nitekim bizim BDDK, yıllar önce net tutum yansıttı.
Sanal para Bitcoin’in elektronik para sayılmadığını, gözetim ve denetiminin mümkün olmadığını ta 2013’te duyurdu. Toplumu da risklere karşı uyardı.
Fakat Bitcoin küresel ticarette kayıtsız kalınamayacak bir noktaya evriliyor. Sadece kullanımı yaygınlaştığı ve hatta artık ülkemizde de bazı alışveriş sitelerinin geçerli sayması nedeniyle değil.
Bitcoin’e ilgi arttıkça, “madencilik” adı verilen, para üretimi için ihtiyaç duyulan enerji talebi artıyor.
Zira “para madenciliği” adı verilen Bitcoin üretimi, bilgisayar donanımlarıyla yapılıyor.
Bunun için güçlü ekran kartları, özel sistemler, hatta güçlü ekran kartlarına sahip özel bilgisayarları yan yana getirerek sistem kurmak gerekiyor.
Dünya Ekonomik Forumu’nun web sayfasında Adam Jezard imzalı bir makale yayımlandı.
Çok ilginç veriler yer alıyor.
- Bir tek Bitcoin işlemi için kullanılan elektrik, bir evin aylık tüketimine yakın.
- Son bir rapora göre bir Bitcoin üretim süreci, Danimarka’nın bir yılda tükettiği elektriği tüketiyor.
- Geçen kasım ayında yapılan Bitcoin işlemi için gereken güç, 5850 Amerikalının yıllık elektrik kullanımına eşit.
Adam Jezard makalesinde, dünyanın pek çok yerinde elektrik enerjisi kullanımı için hâlâ kömür, gaz ve petrole bağımlı olduğumuz hatırlatılarak şöyle denilmiş:
“Bitcoin madenciliği süreci için enerji tüketen algoritmaların kullanılması, işlemlerin gerçekleşmesi için fosil yakıyor olduğumuz anlamına geliyor. Ve bu gezegenimiz veya sağlığımız için iyi değil.”
Çok ilginç ve bir o kadar da ürkütücü aslında. Sanal para diye sırt çevirdiğimiz bir olgu, bayağı bayağı gerçek, somut kayıplar pahasına varolup yaygınlık kazanabiliyor.
Dolayısıyla Bitcoin meselesi, diğer para birimleri karşısındaki konumu, ihraç etme yetkisi, denetim gibi başlıklarda tartışılsa da bu Bitcoin üretiminde yoğun algoritma kullanılması sebebiyle fosil yakıtları tükettiği meselesi ihmal edilmiş görünüyor.
Dolayısıyla Dünya Ekonomik Forumu sitesinde şu soru hiç de anlamsız değil:
“Dijital dünya sürdürülebilir mi?”

Üç asker annesinden mektup
15 Temmuz kanlı darbe girişiminin sonuçlarından biri de bazı askeri okulların kapatılması oldu. Fakat bu işlemin büyük mağduriyetler ürettiğini, gelen çok sayıda mesaj ve okur mektubundan anlıyoruz.
Hanife Köstekli Çorum’dan yazmış. Oğlu Cengizhan’ın Jandarma Astsubaylık Meslek Yüksekokulu’nda 2. sınıfa geçtiğini, darbe sonrası okul kapatılınca çocuğunun ortada kaldığını söylüyor.
“Darbe olduğu gün oğlum evdeydi” diyen Hanife annenin mesajı gayet berrak:
“Ben anne olarak devletime güveniyorum. Ve tekrar güvenlik soruşturması istiyorum. Hain Feto’ynan çocuklarımızı aynı kefeye koymayalım. Masum olan oğlumun okuluna gönderilmesini ve üniformasını tekrar giymesini istiyorum. Saygılarımla.”
Günsel Gördağ’ın mektubu Isparta’dan. Oğlu Kadir Gürdağ’ın hayalini kurduğu astsubaylık okulundan mezun olduğunu, darbe sırasında okulun tatil olduğunu ve kendisinin yanında olduğunu belirtiyor:
“Oğlumun darbe ve FETÖ ile ilgisi olmayıp mağdur duruma düşürülmüştür. OHAL’den dolayı mağdur. OHAL Komisyonu’na başvuramıyor. Damgalı diplomalarla işe girip çalışamıyor. Hiçbir işveren çocuğuma iş vermiyor. Sizden bir anne olarak bizlerin, araştırılması soruşturulmasını istiyorum. Allah her şeyi affeder, kul hakkını affetmez!”
Hakime İri de Isparta’dan. Oğlunun okuduğu Havaastsubay Meslek Yüksekokulu’nun KHK’yle kapatılması nedeniyle eğitim-öğretim hayatının sona erdiğini söylüyor. Hakime Hanım, 15 Temmuz gecesi, oğlu ve bütün ailesiyle Antalya Elmalı’da düğünde olduklarını, eşinin yıllarca komando birliklerinde terör örgütleriyle mücadele ettiğini anlatıyor. Onun da dileği aynı: “Bizi araştırın, soruşturun.”

Müteahhitlik harcaması 30 milyara dayandı

Türkiye, 3. çeyrekte yüzde 11.1 büyüdü. İktisatçılar bunun coşkuyla hissedilmeyişini sorguluyor haklı olarak. Yanı sıra bu büyümenin inşaata dayalı olduğu yorumları yapılırken, bir “pozitif” haber de bütçeden geldi. Kasım ayı rakamlarına göre bütçe, 8.5 milyar TL fazla verdi. Faiz dışı fazla ise 13.6 milyar TL olarak açıklandı. Şimdi biz de başka bir rakam verelim ve büyüme ile bütçe fazlasına bir de buradan bakalım. O 

rakam müteahhitlik giderleri.
Devletimiz kasım ayında, tam 4 milyar 174 milyon TL müteahhitlik harcaması yaptı. Bu tutar bir önceki yılın kasımında 3 milyar 627 milyon TL’ydi. Kasım rakamıyla 11 aylık müteahhitlik harcaması 29 milyar 751 milyon TL’ye ulaştı. Aslan payı 10 milyar TL’yle yol müteahhitlerinin. Hani şu bol bol davet yöntemiyle yapılan duble yol ihalelerinde.

2.6 milyar hangi kiraya yetecek
Kıt kaynakları hoyratça tüketen bir başka alan şehir hastaneleri. Üstelik şehir 

hastaneleri -Bilkent için ODTÜ ormanı katliamında olduğu gibi- sadece doğal değil bütçe kaynaklarını da tahrip ediyor.
Bu yıl dört tane açılan, seneye beş tane daha planlanan şehir hastaneleri dün Ankara’da tartışıldı. 
TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası’nca düzenlenen sempozyumda konu; sağlık, bütçe, çevre, planlama ve mühendislik perspektifinden değerlendirildi.
Bu vesileyle not düşelim. Önümüzdeki yıl açılması düşünülen şehir hastaneleri:
Ankara Bilkent, Kayseri, Manisa, Eskişehir, Elazığ. Toplam 7988 yatak sayısı.
Bu yıl açılan Yozgat, Adana, Mersin, Isparta şehir hastanelerinin toplam yatak sayısı ise 4030.
Yatak sayısını veriyorum çünkü bu projeler yatak başına kapalı alanların genişliğiyle övülüyor.
Bunun övünülecek bir şey değil, bilakis, işletme sahiplerine, bol bol gelir alanları açmak için tasarlanmış, dolayısıyla kamu yararına olmayan bir özellik olduğunu not düşelim.
Yanı sıra Sağlık Bakanlığı’nın bu projelerde 25 yıllık kiracı olduğunu anımsatalım.
Şimdi 2018 bütçesine ilk kez şehir hastaneleri ödemeleri için 2.6 milyar TL kaynak konuluyor.
Daha önce sorduğum bir soruyu tekrarlayacağım.
Dokuz şehir hastanesinin yıllık kirası için bu kaynak yetecek mi?
Bu tutar kira bedelinin yanı sıra işletme faturalarını kapsıyor mu?  

Yazarın Son Yazıları

Hoşça kalın

Hoşça kalın

Devamını Oku
09.09.2018
O fayansın talimatı kimden?

O fayansın talimatı kimden?

Devamını Oku
07.09.2018
Ulaşıma ulaşım ihalesi

Bakan düzeyinde 2018’de biteceği açıklanmış ilk metro hattında işlerin planlandığı gibi gitmeyeceği, herhalde baştan belliydi ki, İETT yarım milyar TL’lik bir otobüsle taşıma ihalesini yapıverdi. Otobüsle taşıma seçeneği zorunluysa, özel taşımacılık şirketlerine kaynak aktarmak zorunlu muydu? Otobüsle taşıma işini İETT’nin organize edip gerçekleştirmesi daha mı pahalı olurdu?

Devamını Oku
05.09.2018
‘Enflasyonla topyekûn mücadele’

‘Enflasyonla topyekûn mücadele’

Devamını Oku
04.09.2018
Bankalara ne oluyor?

Bankalara ne oluyor?

Devamını Oku
02.09.2018
Tek hane hedefi

Tek hane hedefi

Devamını Oku
31.08.2018
Boykot ve adanmışlık

Boykot ve adanmışlık

Devamını Oku
29.08.2018
Otağ Merkezi ve bütçe

Otağ Merkezi ve bütçe

Devamını Oku
28.08.2018
Cevapsızlığın şiddeti

Cevapsızlığın şiddeti

Devamını Oku
26.08.2018
CHP'li vekilden Saray'a: Kimleri korumaya alıyorsunuz?

Türkiye’nin Uluslararası Yolsuzluk Algı Endeksi’ndeki sırası 81’inciliğe düştü. “Vergi Barışı” tebliği, uluslararası yükümlülükleri hiçe sayıp Türkiye’yi kara para aklayan ülkeler konumuna sokabilir. CHP’li Utku Çakırözer, yurtdışındaki paraların ülkeye transferini yapanların sorgulanmamasını sağlayan düzenlemeyle kimlerin korumaya alındığını sordu.

Devamını Oku
24.08.2018
2019 bütçesinde KÖİ garantileri

2019 bütçesinde KÖİ garantileri

Devamını Oku
22.08.2018
Devletin dövizli sözleşmeleri

Devletin dövizli sözleşmeleri

Devamını Oku
20.08.2018
Türkiye kara para cenneti midir?

Türkiye kara para cenneti midir?

Devamını Oku
19.08.2018
İstanbul metrolarının geleceği

İstanbul metrolarının geleceği

Devamını Oku
17.08.2018
Müteahhit kriterleri

Müteahhit kriterleri

Devamını Oku
15.08.2018
3. Havalimanı’na nasıl gidilir

3. Havalimanı’na nasıl gidilir

Devamını Oku
14.08.2018
Matrah artırın, yoksa…

Matrah artırın, yoksa…

Devamını Oku
12.08.2018
Melen Barajı 11 Ağustos’ta açılacak mı?

Melen Barajı 11 Ağustos’ta açılacak mı?

Devamını Oku
03.08.2018
Tarım alanına santral yaparsanız

Tarım alanına santral yaparsanız

Devamını Oku
01.08.2018
Tarım alanlarına Danıştay’dan destek

Tarım alanlarına Danıştay’dan destek

Devamını Oku
31.07.2018
Kanal İstanbul göz göre göre...

Yap-işlet-devret yöntemiyle yapılacak Kanal İstanbul büyük bir rant yaratacak. Ancak Kanal İstanbul’un mühendisliği ne kadar mükemmel olursa olsun, çarpık kentleşmiş, betona boğulmuş, neredeyse her gün yeni bir felaket yaşayan ve deprem beklenen bir metropolde doğayla oynanacak. Giresun’da 82 yaşındaki Yusuf Topal, gittiği aile hekimliğinde doktorla tartıştı. Doktorun “beyaz kod” alarmı vermesi üzerine hastaneye gelen polisler, yaşlı vatandaşı gözaltına aldı. Gözaltına alınmasına tepki gösteren Topal’a polislerce biber gazı sıkılıp ters kelepçe takıldı. CHP’li Gülizar Biçer Karaca, Meclis’te milletvekillerini uyardı: “Bu projeyle İstanbul’da milyonlarca metreküp toprak taşınacak. Güzergâh üzerindeki Sazlıdere Barajı yok edilecek. Hafriyatla ekolojik sistem değişecek, sular kirlenecek.”

Devamını Oku
29.07.2018
Büyük ihalede itirazlar dinlendi

Büyük ihalede itirazlar dinlendi

Devamını Oku
27.07.2018
Devlet şişmanlıyor ‘Yeni devlet’ darmadağın ve çok başlı

Devlet şişmanlıyor ‘Yeni devlet’ darmadağın ve çok başlı

Devamını Oku
26.07.2018
Şehir hastanelerinde ‘kur’ virüsü

Şehir hastanelerinde ‘kur’ virüsü

Devamını Oku
25.07.2018
Berberoğlu kararı ve ‘kapsayıcı Meclis’

Berberoğlu kararı ve ‘kapsayıcı Meclis’

Devamını Oku
24.07.2018
TCDD’nin mali yüküymüş!

TCDD’nin mali yüküymüş!

Devamını Oku
22.07.2018
SGK neden Sayıştay’dan kaçırıldı?

SGK neden Sayıştay’dan kaçırıldı?

Devamını Oku
20.07.2018
Torba teklif dönemi

Torba teklif dönemi

Devamını Oku
18.07.2018
‘Ses ve öfke’

‘Ses ve öfke’

Devamını Oku
17.07.2018
Perhizler ve turşular

Perhizler ve turşular

Devamını Oku
15.07.2018
Madde 104 yokmuş gibi davranmak

Madde 104 yokmuş gibi davranmak

Devamını Oku
13.07.2018
1 numaralı kararname

1 numaralı kararname

Devamını Oku
11.07.2018
Ucuz hayatlar

Ucuz hayatlar

Devamını Oku
10.07.2018
Kişiye özel elbise

Kişiye özel elbise

Devamını Oku
10.07.2018
‘Yeni’ Meclis dalsız bir çınar gibi

‘Yeni’ Meclis dalsız bir çınar gibi

Devamını Oku
08.07.2018
‘Helalinden yüzde 31’

‘Helalinden yüzde 31’

Devamını Oku
06.07.2018
Yüksek enflasyonda dolarlı ihale

Yüksek enflasyonda dolarlı ihale

Devamını Oku
04.07.2018
Sahip çıkma becerisi

Sahip çıkma becerisi

Devamını Oku
03.07.2018
Sonuna dek beklense ne olurdu?

Sonuna dek beklense ne olurdu?

Devamını Oku
01.07.2018
Asıl sorudan kaçmak

Asıl sorudan kaçmak

Devamını Oku
29.06.2018