Pandemi günlerinde İstanbul Tiyatro Festivali
Dikmen Gürün
Son Köşe Yazıları

Pandemi günlerinde İstanbul Tiyatro Festivali

17.11.2020 07:00
Güncellenme:
Takip Et:

İKSV 24. İstanbul Tiyatro Festivali, 14 Kasım Cumartesi akşamı, açılış gösterisi olan ‘Diagonale Ascendante’ ile saat 20.00’de Yapı Kredi Bomontiada’da başladı. Ben ve benim yaş grubumdaki tiyatro sevdalıları maalesef izleyemedik. Çünkü, pandemi önlemleri kapsamında, ‘65 yaş ve üstü’ vatandaşlar olarak bir kez daha ötekileştirilmiştik! Yanılmıyorsam dünyada bir eşi daha yok böylesi bir uygulamanın. Pandeminin tavan yaptığı Avrupa kentlerinde olduğu gibi belli bir süre için toplu bir yasak getirebiliyor, bir kapanmaya gidebiliyor musunuz? Hayır. O zaman, her alanda ‘dostlar alışverişte görsün’ tarzı yasaklarla idare etmeye çalışmak çözüm mü oluyor? Hadi canım siz de!

Festivalden söz edelim

Şunu hemen söylemeliyim ki şu zor günlerde festival yapmak ve böyle yoğun bir program sunmak bir başarı. Gerek Festival Direktörü Dr. Leman Yılmaz’ı gerekse Handan Uzal ve Gizem Aktepe’yi ve de Festivale el veren tüm kurum ve kuruluşları kutlamak gerek. İKSV Tiyatro Festivalinin başladığı gün, Öznur Oğraş ve Leman Yılmaz’ın keyifli sohbetleri çıktı yine bu sayfada. Programda neler var, neler yok öğrendik… Ben de uzun yıllar birlikte çalıştığım, Festivalin perde arkası heyecanlarını birlikte yaşadığım sevgili Leman’a birkaç soru soruyorum. Çünkü biliyorum ki bu sefer yaşanan heyecan her zaman yaşanan heyecandan daha farklı bir yerde dalgalanıyor. “Aslında pandemi başladığı tarihlerde festivalin uluslararası programı hazırdı” diyor Leman Yılmaz. “Hangi toplulukların geleceği de belliydi, tarihleri ve sahneleri de. İlk olarak tabii büyük çaptaki gösteriler iptal oldu. Gruplar 2021 bahar aylarına kadar yurt dışı turnelerini durdurdular. Sürekli durum değerlendirmesi yapıyorduk. Sonuçta, her durumda Festivali gerçekleştirebilecek bir program üzerinde yoğunlaştık. Hem çevrimiçi hem de fiziksel mekanlarda gerçekleştirmek üzere tasarladık programı.” Bu arada, uluslararası programda iki canlı yayın olduğunun da altını çiziyor. Biri, gösterimi 6 Kasım’da gerçekleştirilen NDT2’nin pandemi günlerini sahneye taşıyan yeni koreografisi. Diğeri de yine Hollanda yapımı ve önümüzdeki günlerde gösterilecek olan “Kuğu Gölü.”

Sanatçılarımızın desteği

Hem fiziksel mekanlarda yer alan hem de çevrimiçi izleyebileceğimiz zengin bir yerli yapımlar programı insanı kucaklayıveriyor. Festival katalogunu titizlikle inceledikten sonra etkinliği neden önümüzdeki yıla ertelemeyi düşünmediklerini daha iyi anlıyorum: “Festivali ertelemeyi düşünmedik çünkü Mart ayında zamanımız da vardı umudumuz da. Ama, umudumuzun yok olmaya başladığı noktada da yeni çözümler düşünmek, yeni yollar bulmak üzere çalıştık. Festivalin iptali son zamanlarda bizim alanımızda yaşanan olumsuzluğu ve karamsarlığı daha da körükleyecekti. O umudu yaşatmak önemliydi. Topluluk ve sanatçılarımızla çok sayıda toplantı yaptık. Onların da heyecanını ve ‘birlikte yaparız’ sözlerini duyunca yolumuza devam ettik. Her koşulda olmazı adeta var ediyorlar. O kadar zengin o kadar güçlü projeler geldi ki aralarından seçim yapmakta zorlandık ve olabildiğince yer vermeye çalıştık programda. Seyircinin ilgisi de doğru karar verdiğimizi gösteriyor.” Bu sözleri duymak ne güzel… Umalım ki pandemi kâbusu bitsin bir an önce ve sanatçılarımızla, oyunlarla alışageldiğimiz gibi buluşalım yine.

Onur Ödülleri

Bu yılın Onur Ödülleri sahipleri: Değerli koreograf, eğitmen, yönetici ve yakın dostum Geyvan McMillen; çalışmalarını yıllarca Festivalde konuk etmekten onur duyduğum usta yönetmen sevgili Işıl Kasapoğlu ve de yurt dışında birkaç yorumunu izleme şansını yakalamış olduğum Hollandalı yönetmen Ivo Van Hove.

Ve Yıldız Kenter’e selam

Bugün, Yıldız Kenter’imizin vefatının birinci senesi… Sevgiyle, özlemle bir kez daha saygılarımı sunuyor ve içtenlikle selam ediyorum değerli sanatçımıza, Bernard Shaw’ın sözleriyle: “Onca düşünce ve emeğin kaçınılmaz baskısı, inançların en enderini kazandırır büyük sanatçılara: Kendi gerçek kişiliğine inancı.”

Yazarın Son Yazıları

Bir sergi: Tiyatro Hazinemizden

Geçtiğimiz ay açılan ve de Ocak 2026 sonuna kadar devam edecek olan “Tiyatro Hazinemizden” sergisi gerçekten de bir hazine sanki...

Devamını Oku
23.12.2025
Genç bir kadının güçlü vedası...

Yerli ve yabancı, sahnelediği çalışmalarla seyircinin ilgisini ayakta tutan 29. İstanbul Tiyatro Festivali’nin son günlerinde izlediğim oyunlarından biriydi Bovary.

Devamını Oku
25.11.2025
Kasım’da buruk günler…

Dünden bugüne köprülerin altından geçen ve giderek bulanıklaşan sulara rağmen Ata’mız genç, yaşlı hepimizin içinde. Yanında. Yöresinde. Gerisi, “lafı güzaf”.

Devamını Oku
11.11.2025
Yapı Kredi Afife Tiyatro Ödülleri ve...

Kuşaklar değişiyor, kuşaklar gençleşiyor ve tiyatro adına verilen ödüller genelde bir yandan sanatçıları yeni yaratılar için teşvik ederken öte yandan da dünden bugüne alanlarında başarılı isimlere saygılarını sunuyor.

Devamını Oku
14.10.2025
Ses Tiyatrosu ve Beyoğlu çağrışımları...

Geçtiğimiz günlerde ENKA Sanat sponsorluğunda Porte Film yapımı olarak hayata geçen; yönetmenliğini Selçuk Metin’in, senaristliğini Zeynep Miraç’ın, görüntü yönetmenliğini Emre Okur’un ve müziklerini Cem Öğet’in yaptığı Ferhangi Bir Yaşam belgeselini izledik ENKA Açık Hava Tiyatrosu’nda.

Devamını Oku
30.09.2025
Seçkin bir kalem: Seçkin Selvi

Ödülün benim için önemli olan ikinci anlamı da sosyal yaşamın her alanında var olması gereken eleştirinin, Demokles’in kılıcına hedef olan bir siyasi kimlik kazandığı günümüzde, eleştirinin ve eleştirmenin onurlandırılmasıdır. Onurlandım, gururlandım, çok teşekkür ederim.

Devamını Oku
16.09.2025
Ferhan Şensoy gideli beri...

31 Ağustos 2021: Ferhan Şensoy’un aramızdan ayrıldığı tarih. O gideli beri sıklıkla bugün aramızda olsaydı, ülke olarak içine düştüğümüz bu kaosu acaba nasıl yorumlardı diye düşünürüm.

Devamını Oku
02.09.2025
Robert Wilson: Geriye dönüp bakmak

31 Temmuz 2025’te, dünyanın sayılı tiyatro insanlarından biri olan yönetmen Robert Wilson New York’ta yaratıcı çalışmalarının tohumlarını attığı, genç sanatçılara alan açtığı Water Mill Center’da, evinde vefat etti.

Devamını Oku
05.08.2025
Sevda Şener Hoca’ma saygı ve sevgi ile...

Prof. Dr. Sevda Şener 22 Temmuz 2014 tarihinde, 86 yaşında vefat etti.

Devamını Oku
22.07.2025
Bu nasıl bir ortam?

“Saygı” sözcüğünün içerdiği anlamlar, kapsadığı alanlar yok oluyor sanki birer birer. Başka ne olması beklenir ki zaten böylesi karanlık bir ortamda?

Devamını Oku
08.07.2025
‘Bir Babıâli Zirvesi’

Geçtiğimiz hafta, Beyoğlu’nda artık parmakla gösterilen tarihi binalarından biri olan Metro Han’da, Cumhuriyet gazetesi yazarı Zeynep Oral üstüne yapılmış olan Bir Babıâli Zirvesi belgeselini izledik. Belgeselin fikir babası ve yapımcısı gazeteci Nazım Alpman’ın yanı sıra; Habitat TV ve belgeselin yönetmeni Murat Toy, ekip arkadaşları ve de sevgili Zeynep’le o akıcı röportajı yapan Merve Küçüksarp Babıâli zirvesini bizlerle paylaşan isimler.

Devamını Oku
24.06.2025
Bir Oya Başak geçti dünyamızdan

Oya’nın o kendine özgü güzelim kahkahası çınlıyor kulaklarımda... Sıklıkla aklım Oya’ya kayar ve onun sıcaklığını, direncini düşünürüm. Dünyasına çarpan olumsuzlukları nasıl ötelediğini, insanı adeta eğiten olumlu duruşunu düşünürüm.

Devamını Oku
27.05.2025
Haldun Taner ustamıza selam...

7 Mayıs 1986 Haldun Taner’in 39 yıl önce aramızdan ayrıldığı tarih. Aslında aramızdan ayrılmış sayılmaz. Oyunlarıyla, öyküleriyle, denemeleriyle, eleştirileriyle her zaman yanımızda. Çağdaş tiyatromuzun bir büyük ustası. Sanat ve özgürlük onun çalışmalarının değişmez mottosu. Baskı ve sansür karşıtı, özgürlükten yana duruşuyla dünyamıza boyut katan bir “has insan” eğitmen, yazar, yorumcu...

Devamını Oku
13.05.2025
İnsanlar, mekânlar ve nesneler sahnede

İnsanlar, mekânlar ve nesneler sahnede

Devamını Oku
29.04.2025
Ionesco’nun eseri Tiyatro Oyunevi yapımıyla sahnede: ‘Kel Diva’ üstüne düşünceler

Ionesco’nun eseri Tiyatro Oyunevi yapımıyla sahnede: ‘Kel Diva’ üstüne düşünceler

Devamını Oku
15.04.2025
Olmuyor, olmuyor, olmayacak...

Olmuyor, olmuyor, olmayacak...

Devamını Oku
01.04.2025
‘Bir Kadın Uyanıyor’

‘Bir Kadın Uyanıyor’

Devamını Oku
18.03.2025
Hasan Âli Yücel’e saygıyla...

Hasan Âli Yücel’e saygıyla...

Devamını Oku
04.03.2025
Ümit Denizer’e geç kalmış bir veda...

Ümit Denizer’e geç kalmış bir veda...

Devamını Oku
18.02.2025
Yeni bir yıla girerken

Yeni bir yıla girerken

Devamını Oku
24.12.2024
Haldun Dormen 70. sanat yılı

Haldun Dormen 70. sanat yılı

Devamını Oku
10.12.2024
Bir kaynak kitap: Cumhuriyetin 100. Yılında Tiyatromuz

Bir kaynak kitap: Cumhuriyetin 100. Yılında Tiyatromuz

Devamını Oku
26.11.2024
Geyvan McMillen’e sevgiyle...

Geyvan McMillen’e sevgiyle...

Devamını Oku
12.11.2024
Cumhuriyetin yüzü

Cumhuriyetin yüzü

Devamını Oku
29.10.2024
Tiyatro müzeleri buluşuyor...

Tiyatro müzeleri buluşuyor...

Devamını Oku
16.10.2024
Suna Keskin: Tiyatroya adanmış bir yaşam

Suna Keskin: Tiyatroya adanmış bir yaşam

Devamını Oku
15.10.2024
Eğitimin amacı nedir?

Eğitimin amacı nedir?

Devamını Oku
17.09.2024
‘Hatırlayamadıklarımız’

‘Hatırlayamadıklarımız’

Devamını Oku
03.09.2024
Bir kez daha ‘Merhaba’ Genco Erkal...

Bir kez daha ‘Merhaba’ Genco Erkal...

Devamını Oku
06.08.2024
ENKA Sanat’ta ‘Geçen Gün’

ENKA Sanat’ta ‘Geçen Gün’

Devamını Oku
23.07.2024
Gerçeklerle yüzleşmek: ‘Sivas ‘93’

Gerçeklerle yüzleşmek: ‘Sivas ‘93’

Devamını Oku
09.07.2024
Neler oluyor bize?

Neler oluyor bize?

Devamını Oku
11.06.2024
Eğitimin özüdür aydınlık kafalar...

Eğitimin özüdür aydınlık kafalar...

Devamını Oku
14.05.2024
‘İnsan biriktirmek...’

‘İnsan biriktirmek...’

Devamını Oku
30.04.2024
Kopenhag: Bellek, belirsizlik ve sorgulamalar

Kopenhag: Bellek, belirsizlik ve sorgulamalar

Devamını Oku
23.01.2024
Ayla Algan’ın ardından...

Ayla Algan’ın ardından...

Devamını Oku
09.01.2024
Söz ve müzikle ÖZGÜRLÜK

Söz ve müzikle ÖZGÜRLÜK

Devamını Oku
26.12.2023
Mekâna özgü bir oyun...

Mekâna özgü bir oyun...

Devamını Oku
12.12.2023
27. İstanbul Tiyatro Festivali’nin ardından! ‘Çocuklar gibi şendik...’

27. İstanbul Tiyatro Festivali’nin ardından! ‘Çocuklar gibi şendik...’

Devamını Oku
28.11.2023
Hakikati aramak...

Hakikati aramak...

Devamını Oku
14.11.2023