Yazarlar Günün Köşe Yazıları Spor Konuk Yaşam Tüm Yazarlar
IMF'nin Türkiye Değerlendirmeleri
IMF’nin IV. madde değerlendirmeleri çerçevesindeki Türkiye Raporu geçen günlerde yayımlanmıştı. Türkiye ekonomisinin dış dengelerinde önemli kırılganlıklar olduğunu işleyen rapor, resmi çevreler tarafından alelacele, “işte faiz lobisi” söylemleriyle gündem dışına itilmeye çalışıldı.
\nIMF’nin Türkiye ve genel olarak hemen bütün gelişmekte olan piyasa ekonomilerine bakış açısının “yüksek faiz” ve “sermaye hareketlerinin serbestliğine” dayandırıldığını, Türkiye ekonomisinin de 2001 krizi öncesi ve sonrasında IMF programları aracılığıyla bir yüksek faiz ve ucuz ithalat cennetine dönüştürülerek spekülatif-yönlü büyüme cenderesine sıkıştırılmış olduğunu bu satırlarda defalarca vurgulamış idik. Dolayısıyla, hükümetin “yüksek faiz karşıtı” değerlendirmelerine sempatiyle bakmakla birlikte, asıl kaygının IMF raporunda dile getirilen dış dengesizliklerin ve kırılganlıkların ucuz iktisat popülizmi yoluyla göz ardı edilmesine yönelik olduğunu tespit etmekten de geri duramıyoruz.
\nIMF raporu daha ilk paragrafında “sert” bir durum değerlendirmesiyle açılmaktadır:
\n“2008-09 krizi ertesindeki dinamik geri dönüş, üretimi kriz öncesine göre çok daha yüksek bir düzeye getirmiştir. Ancak, gevşek makroekonomik politikalar ve rekabet açığında oluşan büyük gedikler, yurtiçi talebin kredi-finansmanına ve ithalata dayalı olarak aşırı genişlemesine yol açmıştır. Kısa dönem borçlanma ve diğer oynak finansman biçimlerine dayalı cari işlemler açığı yükselmiştir. Türkiye’nin 2001 sonrasında zorluklarla biriktirmiş olduğu dayanıklılık, son dönemdeki dengesiz büyüme neticesinde zayıflamış durumdadır.”
\n***
\nTürkiye ekonomisindeki dış dengesizlikler, özetleyerek aşağıdaki tabloda aktardığımız üzere, IMF Raporu’nun 15. sayfasında net bir şekilde sergilenmektedir.\t\t\t\t
\n\n1) 2011 verisi ikinci çeyreğe aittir.
\n2) 2011 verisi üçüncü çeyreğe aittir.
\n\nDerlediğimiz veriler, Türkiye ekonomisinde gerek şirketler, gerekse de hanehalkları kesiminin net finansal varlıklarında ve döviz pozisyonlarında 2008 krizi öncesine görece sert bir bozulma olduğunu belgelemektedir. Özellikle şirketler kesiminin döviz pozisyonunda gözlenen bozulma dikkat çekicidir. Bu bozulma, kuşkusuz, kısa vadeli dış borç stokundaki üç sene içerisinde dolar bazında neredeyse iki misline varan sıçramanın ve cari işlemler dengesinde milli gelire oran olarak iki misli artışın bir diğer yansımasıdır.
\n***
\nTürkiye ekonomisi 2010 ve sonrasında küresel ekonomideki ucuz kredi bolluğuna dayanarak yeni bir spekülatif büyüme konjonktürüne sürüklenmiştir. Türkiye’nin 1990-sonrası iktisadi tarihçesi bu tür konjonktürel büyüme dalgalarının nasıl hüsranla sonlanmış olduğuna dair örneklerle doludur.
\nIMF Raporu, daha ikinci paragrafında bu sorunu (bizim gözleyebildiğimiz kadarı ile belki de ilk kez) “sermaye girişleri bol iken büyüme güçlü seyretmekte; sermaye hareketleri yön değiştirdiğinde ise ekonomi daralmakta, Türkiye’yi genişleme-daralma çevrimlerine mahkûm etmektedir” sözleriyle itiraf etmektedir. Sorun artık “faizlerin yükseltilip yükseltilmeyeceğine” dayalı kısa dönemli istikrar sorusunu çoktan aşmış, Türkiye ekonomisinin sürdürülebilir ve küresel finans sermayesinin dayatmalarından bağımsız bir ekonomi politikası izlemesinin artık giderek olanaksızlaştığı bu yapının sorgulanmasına dayanmıştır.
\n\nYazarın Son Yazıları Tüm Yazıları
Günün Köşe Yazıları
Video Haberler
- Asgari ücret artarsa verimlilik artar
- Yankı Bağcıoğlu'ndan Suriye uyarısı:
- CHP'li Günaydın'dan Bakan Tekin'e tepki!
- Yeni Doğan çetesi davasında çarpıcı itiraflar
- Canlı tarih müzesi Hisart 10. yılında!
- Teğmenler Yüksek Disiplin Kurulu'na sevk ediliyor
- Tarihçi Yusuf Halaçoğlu'ndan şok iddialar
- TBMM'de 'Etki Ajanlığı' düzenlemesi tartışılacak: Amaç m
- Pera Palas'ta Atatürk Müze Odası
- İmamoğlu’ndan 10 Kasım paylaşımı!
En Çok Okunan Haberler
- Emekliye iyi haber yok!
- Devrim Muhafızları'ndan Suriye çıkışı
- Adnan Kale'nin ölümüne ilişkin peş peşe açıklamalar!
- Dönmek isteyen gençler için şartını açıkladı
- İngiliz gazetesinden Esad iddiası
- 'Seküler müdür kalmadı'
- CHP'nin ilçe başkanından açıklama!
- ‘Kartlar bloke edilebilir’ uyarısı!
- Üniversite öğrencisi, trafikte öldürüldü
- İkinci elde 'Suriyeli' hareketliliği