TÜYAP Kitap Fuarı’na gittiyseniz veya Büyükçekmece, Silivri istikametine giderseniz yolun hemen yanında 230 metre yüksekliğindeki kuleyi ve devasa arsasını görürsünüz. Yıllardır boş bir şekilde bekliyor. Öğrendim ki kule ve arsası satılmış.
İstanbul Çamlıca Tepesi’ndeki görüntü kirliliği ortadan kaldırılsın diye tasarlandı Endem TV Kulesi. İnşaatına 96 yılında başlandı ve 99 depreminin hemen öncesinde bitti. İnşaatında 8 bin metreküp beton, 900 ton demir, 650 ton çelik kullanıldı.
Türkiye’nin ilk televizyon kulesi olan kule, 220 metre uzunluğuyla Avrupa’nın 4., dünyanın 17. büyük TV kulesi olma özelliğini taşıyordu.
Kulede 450 kişilik döner restoran ve seyir terası var. Büyükçekmece’yi hem de Beylikdüzü’nü kuş bakışı görebilme olanağı sunuyor.
Ancak yapımı bittikten sonra bir türlü faaliyete geçemedi kule. İzin bekledi yıllarca. Bir ara TRT test yayını yaptı.
Endem İnşaat’ın sahibi Naci Endem, 2007 yılında yapmış olduğu açıklamada “TRT İtalya’ya sayısal yayın yapmaya başladı. AVEA’nın da linklerinden yararlanıldı. Türkiye’nin yayına geçmekte olduğu dönemde, televizyon yayınları için en uygun ortamı hazırladık. 30 metre çapındaki döner restoranı, hemen üzerindeki seyir terası, konser salonu ve diğer sosyal birimleriyle bu kule İstanbul’un simgesi” demişti.
O simge bir türlü faaliyete geçmedi. Unutuldu derken bu sefer bir kaza ile tekrar gündemimize girdi.
10 Mart 2017 tarihinde Eczacıbaşı Grubu’na ait TC-HEZ tescilli Sikorsky S-76 helikopterin Endem Televizyon Kulesi’ne çarpmasıyla Vitra Rusya Genel Müdürü Salim Özen ve 6 kişi hayatını kaybetti.
Çamlıca’daki yapılan kule inşaatı devam ederken dönemin belediye başkanı Mevlüt Uysal, Büyükçekmece Belediye Başkanı Akgün’e gelip kule hakkında görüşüyor. Daha sonra bakanlıktan Akgün’ü arayarak kuleyi devreye almak istediklerini söylüyorlar. Ancak kule devreye alınmıyor.
Tüm dünyayı saran salgın Türkiye’yi de etkisi altına aldı. Birçok sektör iş yapamaz hale geldi. Endem İnşaat da bu şirketlerden birisiydi. İşleri aksadı ve ödeme dengesi bozuldu. Alacağı olan kişiler davalar açtılar. Dava açan kişilerden birisi Halkbank oldu. İş icra mahkemesine kadar gitti. Büyükçekmece 1. İcra dairesi Endem İnşaat’a ait olan televizyon kulesini satılığa çıkardı. Belirlenen rakama itiraz edildi ve fiyat tespit davası da açıldı. Büyükçekmece 2. İcra Hukuk Mahkemesi’ne bir bilirkişi raporu sunuldu. Bilirkişi raporuna göre 2018 yılında yapılan değerleme raporuna göre kulenin yapım maliyetinin 269 milyon TL olduğu tespit edildi. Bakın 2018 yılında bu tespit yapılmış. Yani o günkü kur ile hesaplarsak değer 55 milyon dolar tespit edilmiş.
Ayrıca TV kulesinin anten maliyetinin de tespiti ayrıca istenilmiş. Mahkemeye sunulan rapora göre 2020 yılında 70 milyon TL değer çıkarılmış.
Kulenin içinde bulunduğu arazinin özelliği ise TÜYAP Sergi ve Fuar Merkezi’ne 200 metre, TÜYAP metrobüs durağına 485 metre, Büyükçekmece Kaymakamlığı’na 3650 metre, belediye binasına 3000 metre, devlet hastanesine 1350 metre, AVM’ye 1260 metre uzaklıkta bulunuyor.
Yine rapora göre arsa üzerindeki yapının; TV kulesi, seyir terası, dükkân alanlarının 5 bin 586 metrekare, TV yayın merkezi alanlarının toplamının ise 13 bin 700 metrekare, çok amaçlı salonun 4596 metrekare ve otopark 11 bin 376 metrekare olduğu, toplam 35 bin 258 metrekare inşaat alanı mevcut bulunduğu tespit edilmiş.
Raporun en sonunda ise yapı için 249 milyon 395 bin Türk Lirası bedel biçilmiş ve bu bedel üzerinden Büyükçemece 1. İcra Dairesi de 1 Ağustos 2023 tarihinde ihaleye çıkmış.
İhale neticesinde ise Ankara’da 20 Temmuz 2023 tarihinde (ihaleden 11 gün önce) F.Ö. tarafından kurulmuş FMC Gayrimenkul isimli bir firma 152 milyon 111 bin Türk Lirası bedelle ihaleyi kazanmış. Yani 2018’de değerleme firmasının sadece bina maliyetini 269 milyon TL, kuledeki vericilerin 70 milyon TL tespit edildiği, mahkemenin 249 milyon TL fiyat biçtiği 35 bin 258 metrekare inşaat alanı bulunan bir ucundan tüm İstanbul’u diğer ucundan Çorlu’ya kadar görüşe sahip olan kule icradan 152 milyon Türk Lirası’na ihaleden günler önce kurulan şirkete satıldı.
Kulenin sahibi Naci Endem’i aradım. Çok üzgün olduğunu, yaşının 90 olduğunu artık kaldıramadığını ve konuşmak istemediğini beyan etti.
Devasa bir yapının özellikle İstanbul’un simgesi olabilecek bir yapının bir villa fiyatına satılmasını aklım almıyor.
2018’de sadece kule için 55 milyon dolar fiyat tespiti yapılan bir yer bugün nasıl olur da güncel kur ile 5 milyon 629 bin dolara satılır? İhale sürecinde yaşanan “tesadüfleri” kimlerle açıklayacaksınız?
Halkın cebini savunduğumuz kadar memleketin milli değeri haline gelmiş yapılarını da savunmalıyız. Bunları kendilerine hak görenlere de karşı çıkmalıyız.
