9 günlük bayram tatili boyunca müze ve ören yerlerine 1 milyon 50 binin üzerinde ziyaretçi gitmiş. Bu tablo bize ne anlatıyor? Kültürel mirasımıza yönelen bu yoğun ilgi geçici bir bayram coşkusu mu, yoksa kalıcı bir uyanışın işareti mi?
Şeker Bayramı’nın ardından Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’un sosyal medya üzerinden yaptığı açıklama, bu yılki bayram tatilinde kültürel alanlara yönelik ilgiyi gözler önüne serdi. Tam 9 gün boyunca Türkiye genelinde müze ve ören yerlerini 1 milyon 50 bin 215 kişi ziyaret etti.
İzmir’deki Efes Ören Yeri tam 81 bin kişiyle listenin zirvesindeydi. Onu Göbeklitepe ve Pamukkale takip etti. Nevşehir, Şanlıurfa, Gaziantep gibi kültürel hafızamızda önemli yer tutan şehirler bu dönemde adeta ziyaretçi akınına uğradı.
MERAK MI, ALTERNATİF ARAYIŞ MI?
Peki herkes kültürel bir aydınlanma içinde olduğu için mi müzelere koştu? Belki de değil. Ekonomik sıkıntıların gölgesinde tatil beldelerine ulaşmanın lüks haline geldiği bu dönemde, yurttaşlar kendilerine en yakın kültürel noktalara yöneldi. Ulaşımı kolay, bilet fiyatı makul, gezmesi keyifli...
Ancak bununla birlikte şunu da kabul edelim: Her ne sebeple olursa olsun, milyonlarca kişinin tarihî değerlerle temasa geçmesi, o atmosferi soluması küçümsenecek bir şey değil. Hele ki Göbeklitepe gibi insanlık tarihinin yeniden yazıldığı bir mekâna 71 bin kişinin adım atması, umut verici.
BAYRAMLIK İLGİDE KALMASIN
Türkiye’de müzeler genellikle okul gezilerinde ya da turistik ziyaretlerin yan unsurunda görüyor. Oysa kültürle bağ kurmanın, geçmişi tanımanın ve kimlik inşa etmenin en temel yollarından biridir müze gezileri. Bu nedenle bayramdaki bu rakamları sadece bir “ziyaret” istatistiği olarak görmek yerine, kalıcı kültür politikalarının temel verisi olarak ele almak gerek.
Yılın sadece belli dönemlerinde değil, sürekli olarak bu ilgiyi canlı tutacak projeler, teşvikler ve erişim politikaları geliştirilmeli.
HER ŞEHİR KENDİ MÜZESİYLE VAR OLMALI
İlginçtir, listenin büyük kısmını İstanbul ve Ankara gibi büyük şehirler değil; Anadolu’nun farklı noktaları oluşturuyor. Bu da bize gösteriyor ki kültür yalnızca metropollerde değil, Anadolu’nun kalbinde atıyor. Nevşehir’in üç ayrı noktadan listeye girmesi bile başlı başına bir mesaj.
Ziyaret edilen ilk 15 müze, ören yeri ve ziyaretçi sayıları şöyle:
İzmir Efes Ören Yerini 81 bin 264 kişi
Şanlıurfa Göbeklitepe Ören Yerini 71 bin 388
Pamukkale Hierapolis Ören Yerini 64 bin 21 kişi
Paşabağlar Ören Yerini 53 bin 792 kişi
Gaziantep Zeugma Mozaik Müzesini 49 bin 67 kişi
Nevşehir Göreme Ören Yerini 46 bin 780 kişi
Nevşehir Kaymaklı Yeraltı Şehrini 30 bin 213 kişi
İstanbul Galata Kulesi 27 bin 90 kişi
Şanlıurfa Arkeoloji Müzesini 25 bin 995 kişi
Nevşehir Derinkuyu Yeraltı Şehrini 25 bin 768 kişi
Mersin Silifke Cennet Cehennem Ören Yerini 24 bin 647 kişi
Ankara Cumhuriyet Müzesini 24 bin 591 kişi
Aksaray Ihlara Vadisi Ören Yerini 23 bin 444 kişi
İstanbul Arkeoloji Müzesini 20 bin 46 kişi
Çanakkale Troya Ören Yerini 16 bin 274 kişi