Neredesiniz hukuk fakülteleri? - Av. Erol Ertuğrul
Olaylar Ve Görüşler
Son Köşe Yazıları

Neredesiniz hukuk fakülteleri? - Av. Erol Ertuğrul

04.07.2025 04:00
Güncellenme:
Takip Et:

1960’lı yıllarda Türkiye’de İstanbul ve Ankara’da olmak üzere iki hukuk fakültesi vardı. Bugün Türkiye’de özel hukuk fakülteleri ile birlikte 92 hukuk fakültesi var.

Ben Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi mezunuyum. Fakülte 5 Kasım 1925 günü “Ankara Hukuk Mektebi” adı ile Atatürk tarafından açılmıştı. Atatürk o gün, “Bu kurumun açılışında duyduğum mutluluğu hiçbir yerde duymadım” demişti. Bu sözler bizim onur duyduğumuz yol göstericimiz oldu. İstanbul ve Ankara hukuk fakültelerinin efsane öğretim üyeleri vardı.

Demokrat Parti’nin hukuk dışı uygulamalarına ve özellikle Tahkikat Komisyonu adı ile yargılama yetkisi verilen kuruma karşı 28 Nisan 1960 günü İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde öğrenciler eyleme başladılar. Polis orantısız güç ile öğrencileri susturmaya çalıştı. Orman fakültesi öğrencisi Turhan Emeksiz polis kurşunu ile yaşamını yitirdi. Onlarca hukuk öğrencisi yaralandı. İstanbul Hukuk Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Sıddık Sami Onar öğrencilerin yanında yer aldı ve polis yumruğu ile kaşı yarıldı. Sıddık Sami Onar daha sonra İstanbul Üniversitesi rektörü oldu. 27 Mayıs 1960’tan sonra da anayasayı hazırlayan kurula başkanlık yaptı.

YOL GÖSTEREN HOCALAR

29 Nisan günü Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde de öğrenciler Demokrat Parti’nin hukuka aykırı eylemlerine karşı gösterilere başladılar. Polis silahlı saldırıda bulundu. Hukuk fakültesinin dış duvarlarındaki polis kurşun izleri yıllarca silinmedi.

Prof. Dr. Bülent Nuri Esen 60’lı yıllarda benim Ankara Hukuk Fakültesi’nde anayasa hukuku öğretmenimdi. Bülent Nuri Esen, “Özgürlük kürsüde ders anlatan bir profesörü gerektiğinde eleştirmektir” diyordu ve bu söylemi ile çok ilgi görüyordu. Onun dersleri dolup taşardı ve üste sınıf öğrencileri bile onun derslerini izlemeye gelirlerdi. Prof. Dr. İlhan Arsel, anayasa hukuku öğretmenimizdi. İlhan Arsel, hukuk, laiklik ve özgürlük sevdalısıydı. Onun “Kadın ve Şeriat” adlı kitabı çok ünlüydü ve hepimiz için aydınlatıcıydı. Hicri Fişek, Coşkun Üçok bize yol gösteren akademisyenlerdi.

İstanbul ve Ankara Üniversiteleri hukuk fakülteleri akademisyenleri de Cumhuriyete ve hukuka bağlı, gerektiğinde bu yoldaki eylemlere destek veren, yazıları ve kitapları ile yol gösteren kişilerdi. Öğrenciler bir hukuk dışılığa, bir haksızlığa karşı çıktıklarında bu değerli bilim insanları öğrencilerinin yanında korkusuzca yer alırlardı. Bizler hukuk devletini, bağımsız yargıyı, kuvvetler ayrılığı ve haksızlıklara karşı çıkmayı bu efsane akademisyenlerden öğrendik. O yıllarda üniversiteler özerkti. Günümüzde Erdoğan’ın atadığı rektörlerle üniversiteler yandaşlaştırılmıştır.

Ne acı ki bu efsane profesörler artık yok. Hukuk devletine, hukuk ilkelerine aykırı sayısız işlem oluyor ama hukuk fakültelerinden hiç ses çıkmıyor. Üniversite öğrencileri hukuksuzluklara karşı eylemler yapıyorlar, darp edilip, gözaltına alınıp tutuklanıyorlar. Hukuk fakültelerinden hiç ses çıkmıyor. Sanki onlar bu güzel ülkede yaşamıyorlar.

HUKUKA SAHİP ÇIKMAK

İstanbul’un belediye başkanı önce gözaltına alınıyor, günlerce gözaltında tutuluyor, sonra da tutuklanıyor. Hukuka aykırı biçimde 31 yıllık diploması iptal ediliyor. Bu iptali İstanbul Üniversitesi yapıyor. İstanbul da belediye başkanları “gizli tanık”ların iftiralarıyla gözaltına alınıp tutuklanıyorlar. İstanbul Büyükşehir Belediyesi çalışanları gözaltına alınıp tutuklanıyorlar. Parti genel başkanları gözaltına alınıp tutuklanıyorlar. Başka kentlerde CHP’li belediye başkanları gözaltına alınıp tutuklanıyorlar. Hukuk fakültelerinden hiç ses çıkmıyor.

Tutuklama son başvurulacak yol olduğu halde, kişiler önce tutuklanıyor, sonra haklarında suç uydurması yapılıyor. İmamoğlu’nun afişleri, sesi yasaklanıyor. Anayasanın açık hükmüne karşın AYM kararları uygulanmıyor. “Yeni anayasa” adı altında gerici ve bölücü bir anayasa hazırlanıyor. Tek adam sistemi sürsün isteniyor. Görülmemiş bir zulüm yapılıyor, zulüm ailelere uzanıyor, kimse sesini çıkarmasın isteniliyor. Hukuk fakültelerinden hiç ses çıkmıyor.

Tevfik Fikret’in “Millet Şarkısı” şiirindeki, “Zulmün topu var, güllesi var, kal’ası varsa/ Hakkın da bükülmez kolu, dönmez yüzü vardır/ Göz yumma güneşten ne kadar nuru kararsa/ Sönmez ebedi her gecenin gündüzü vardır/ Silkin şu uyuşukluk tozu uçsun üzerinden/ Billah yaşamak yerde sürüklenmeye değmez” dizeleri unutulmazdır. Hukuk fakülteleri, artık uyanın.

Yazarın Son Yazıları

Tek Çin ilkesi - Wei Xiaodong

Türkiye’de Çin’in Tayvan bölgesi yaygın olarak bilinse de bu bölgeye ilişkin tarihi ve siyasi bilgiler genellikle sınırlı kalmaktadır.

Devamını Oku
05.12.2025
Cumhuriyete sahip çıkma konuşması: Atatürk’ün ‘Bursa Nutku’ - Hamdi Yaver Aktan

Mustafa Kemal Paşa, 3 Şubat 1933 akşamı İzmir Kordon’daki köşkte akşam yemeği sırasında Bursa’daki olayı öğrenir.

Devamını Oku
03.12.2025
Demokraside seçilenler özgür olmalı - Hüseyin Mert

Demokrasi; çağdaş yaşamın, mutluluğun, ekonomik kalkınmanın ve her türlü gelişmenin önkoşulu, altyapısı ve temelidir.

Devamını Oku
03.12.2025
İktidarın eğitimdeki U dönüşleri - Nazım Mutlu

Siyasal yaşamının toplamı çeyrek yüzyılı bulan iktidar partisinin kısa tarihi, sayısız U dönüşleriyle doludur.

Devamını Oku
03.12.2025
Tekke ve zaviyelerin kapatılması - Doç. Dr. Hüner Tuncer

Tekkeler ve zaviyeler, İslamdaki tarikatların dinsel tören, toplantı ve eğitim yerleridir.

Devamını Oku
02.12.2025
Suyun akışını sürdürmek - Dr. Anıl Yıldırım Poyraz

“Su ateşe galiptir ancak bir kaba girerse ateş onu kaynatıp yok eder.” - Mevlana

Devamını Oku
02.12.2025
21.yüzyılda Türkiye’de sosyal demokrasi - Halil Sarıgöz

Sosyal demokrat partilerin tarihsel serüvenine baktığımızda, parti programlarının yalnızca birer teknik metin değil; toplumun yönünü, siyasal aklın niteliğini ve iktidar imgelemini belirleyen kurucu belgeler olduğunu görürüz.

Devamını Oku
01.12.2025
Gıda güvenliği sistemimiz alarm veriyor - Adnan Serpen

Gıda yaşam için olmazsa olmazdır ancak kirlenirse hastalığa, hatta ölüme bile neden olabilmektedir.

Devamını Oku
01.12.2025
Buğra Gökce, Silivri'den Cumhuriyet'e yazdı

Otuz altıncı pazar...

Devamını Oku
29.11.2025
İhanetin adı barış olamaz… - Erol Ertuğrul

Güzel yurdumuzda 23 yıldır uygulanan politikalarla, üniter devlet yapımıza ve Cumhuriyetimizin kuruluş anlayışına uymayan görüşler seslerini yükseltmeye başladı.

Devamını Oku
29.11.2025
İddianame hukukla bağlı mı? - Doğan Erkan

İmamoğlu iddianamesi başından beri hukuk dili yerine tercih edilen siyasal retoriğiyle, delil boşluğuyla, rivayet anlatımlarıyla tartışılıyor.

Devamını Oku
28.11.2025
İmralı ziyareti ve TBMM - Hüseyin Özkahraman

Türkiye’de “Kürt meselesi”, etnik kimlik tartışmalarını aşan; devlet-toplum ilişkilerini, siyasal katılım biçimlerini, demokratikleşme dinamiklerini ve meşruiyet tartışmalarını doğrudan etkileyen çok katmanlı bir olgudur.

Devamını Oku
28.11.2025
Kurucu felsefeye dönüş - Mehmet Tomanbay

Son açıklanan TÜİK verileri enflasyon, işsizlik ve derinleşen yoksulluğun gittikçe büyüyen sorunlar olduğunu göstermektedir.

Devamını Oku
27.11.2025
Seçimin sakatlanması - Cihangir Dumanlı

Anayasamızın 2. maddesine göre Türkiye Cumhuriyeti demokratik bir devlettir.

Devamını Oku
27.11.2025
Düzensiz dünya nereye gidiyor? - Nejat Eslen

Yeni bin yılın ilk yüzyılının ilk çeyreği yakında bitecek.

Devamını Oku
26.11.2025
İmralı vesilesiyle CHP dövmek - Esat Aydın

İmralı vesilesiyle CHP dövmek - Esat Aydın

Devamını Oku
26.11.2025
Eğitim sürecinde öğretme ve öğrenme - Cihat Karaali

Geçmişte eğitimciler yalnızca öğretmen değillerdi.

Devamını Oku
26.11.2025
Radbruch formülü ve Türkiye bağlamı - Başar Yaltı

Daha önce bu sütunlarda yayımlanan “Adaletsizliği Görmek” (Cumhuriyet, 07.11.2025) başlıklı yazımızda; adalete giden yolun adaletsizliği görmekten geçtiğini, bir hukuk düzeninde karar veren konumundaki tüm görevliler ile hukuk normlarını uygulayan tüm yetkililerin adaletsizliği görmek, önlemek ve adaleti yerine getirmekle görevli olduklarını, adaletsizliği görme yetisine sahip olmayanların yargıç ve savcı yapılmaması gerektiğini belirtmiştik.

Devamını Oku
25.11.2025
Türkiye Araf’ta - Gani Işık

Şimdilerde Türkiye’ye bir hal oldu; Cumhur İttifakı, İmralı ile hemhal oldu.

Devamını Oku
25.11.2025
Öğretmenim, canım benim! - Duran Güldemir

24 Kasım Öğretmenler Günü’nün anlamını ve önemini anlatmak için söylenecek çok söz var elbette ancak Ceyhun Atuf Kansu’nun “Dünyanın Bütün Çiçekleri” şiirinin bu dizeleri sanki bir başka söze gerek yoktur der gibi derin bir duygusallık içine sürüklemektedir bizi.

Devamını Oku
24.11.2025
Uçak kazasının düşündürdükleri... - Cumhur Utku

Geçen hafta Azerbaycan-Gürcistan sınırında düşen askeri uçağımızla ilgili bir tanımı düzeltelim

Devamını Oku
22.11.2025
Türkiye’de şap hastalığı neden hâlâ bitmiyor? - Gülay Ertürk

Türkiye’de hayvancılığın en büyük sorunlarından biri, aradan geçen yüzyıllara rağmen hâlâ kontrol altına alınamayan şap hastalığıdır.

Devamını Oku
21.11.2025
‘Ot otlayanlar’dan bugüne - A. Celal Binzet

Günümüzün yakıcı sorunlarından birisi olan vergi, bozuk sistemin ana nedenlerinin başında geliyor.

Devamını Oku
21.11.2025
Bir döneğin anatomisi - Çiğdem Bayraktar Ör

Dün söylediğini bugün unutuyor; hayır, unutmuyor; “Dün söylediğini yutuyor”!

Devamını Oku
21.11.2025
Dünya Çocuk Hakları Günü - Recep Nas

Çocuk Haklarına İlişkin Sözleşme, 20 Kasım 1989 günü Birleşmiş Milletler’ce kabul edilmiş, 2 Eylül 1990’da yürürlüğe girmiştir.

Devamını Oku
20.11.2025
CHP'nin iktidar kurultayı - Ziya Yergök

Türkiye’nin kurucu ve birinci partisi, iktidarın en güçlü adayı CHP, 28- 30 Kasım tarihlerinde 39. olağan kurultayını yapacak.

Devamını Oku
20.11.2025
Güvenlik kültürü üzerine - Gazi Zorer

Ülkemizin büyük kısmı aktif deprem kuşağında ve sıklıkla depremi yaşıyoruz ama esaslı bir deprem master planımız yok.

Devamını Oku
19.11.2025
Kemalizm karşıtlığının maskesi - Tunay Şendal

Türkiye, 10 Kasım’ın manevi ağırlığı altında, Mustafa Kemal Atatürk’ün mirasına yönelik tartışmaların bir kez daha alevlendiği bir kırılma anına tanık olmuştur.

Devamını Oku
19.11.2025
Gözden gönüle akan bir aydın - Mücteba Binici

Veteriner hekim Nihat Köse ile ilk karşılaşmamız, 1988 yılının ağustos ayında Samsun Sahra Sıhhıye Askeri Okulu’nda başladı.

Devamını Oku
19.11.2025
İhanet ve gerçekler - Doğu Silahçıoğlu

1914-1918 Birinci Paylaşım Savaşı’nda İngiliz, Fransız, İtalyan ve Yunan işgaline uğrayan Anadolu; Mustafa Kemal önderliğinde başlatılan Milli Mücadele ve Kurtuluş Savaşı döneminde, ardında yayılmacı sömürgecilerin ve Saray’ın durduğu ihanet dolu bir sürece sahne oldu.

Devamını Oku
18.11.2025
Kavramların sosyal yaşamdaki etkisi - İsmail Doğan

İnsanlık bir arada yaşamaya başladığı andan itibaren sosyalleşme doğal bir gereksinim olarak ortaya çıkmıştır.

Devamını Oku
18.11.2025
Masumiyet karinesi - Suna Türkoğlu

Hukuk devletinin vazgeçilmez unsurlarından biri olan “masumiyet karinesi” veya “suçsuzluk karinesi”, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 38’inci maddesinin dördüncü fıkrasında, “Suçluluğu hükmen sabit oluncaya kadar kimse suçlu sayılamaz” hükmü ile pozitif hukukta da yer almaktadır.

Devamını Oku
17.11.2025
Çalışma yasalarında değişim gerekli mi? - Dr. Engin Ünsal

Yasalar da canlılar gibi zamanla yaşlanır ve işlevini yapamaz duruma gelir.

Devamını Oku
17.11.2025
KKTC 42 yaşında! - İhsan Tayhani

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin kurulduğu 15 Kasım 1983’te dünyaya gelenler, şimdi 42 yaşındalar ve onlar, anne ve babalarından farklı olarak özgürlüklerinin güvencesi olan bir Cumhuriyetin kucağına doğdular.

Devamını Oku
15.11.2025
Erken yaşta okur yetiştirmek - Prof. Dr. Sedat Sever

Edebiyat yapıtları, Montaigne’in belirlemesiyle, “Bizim kendimizin dışına, ötemize gitmemize” kılavuz olan estetik birer uyarandır.

Devamını Oku
13.11.2025
Sosyalizm ve cumhuriyet - Kaan Eroğuz

Neoliberal küreselleşmenin 40 yılı aşkın sürede yarattığı tahribat...

Devamını Oku
13.11.2025
Hukuk devleti mi, yargı devleti mi? - Av. Erol Türk

Hukuk devleti herkesin, devleti yönetenlerin de hukuka bağlı olduğu, hukukun üstünlüğünü ve temel hak ve özgürlükleri güvence altına alan devlettir.

Devamını Oku
12.11.2025
Ankara Hukuk Fakültesi 100 yaşında - Av. Ahmet AKGÜL

5 Kasım 1925 tarihinde, ilk TBMM binasının toplantı salonunda yapılan törende Ankara’da leyli (yatılı) – nehari (gündüzlü) bir hukuk mektebi açılmıştı.

Devamını Oku
12.11.2025
Onlar daha çocuktu… - Şükrü KARAMAN

Kocaeli’nin Dilovası ilçesinde merdiven altı parfümeri imalathanesinde meydana gelen patlamada üçü çocuk altı emekçi...

Devamını Oku
12.11.2025
Efsanevi bir dönemin sonu - Doç. Dr. Hüner Tuncer

10 Kasım 1938 tarihi, tarihte hiç kuşkusuz bir dönüm noktasıdır! Bu tarihle birlikte Türkiye’de efsanevî bir dönem sona ermiştir. Cumhuriyet’in kuruluşundan itibaren gözlerini her gün yeni bir masala, gerçekleşmesi olanaksız gibi görünen yeni bir düşe açan Türk ulusu, bundan böyle hiçbir şeyin eskisi gibi olamayacağının ayırdına varmaya başlayacaktır.

Devamını Oku
11.11.2025