Okşanan cahilliğin aydın kırımına evrilen saldırılarının hedeflerinden olan hekimler değerlerini savunuyor. Çünkü yaşamı özgürleştirme savaşımında da öncü onlar.

Yazar hekimlerle ilgili Cumhuriyet okurlarının katkıları, yeni anımsatmalar için yol gösterdi.

Modern cerrahimizin kurucusu, İstanbul Belediye Başkanı, İstanbul Harbiye Açık Hava Tiyatrosu’na adı verilen Op. Dr. Cemil Topuzlu (1866-1958), anılarıyla yakın tarihimizdeki hekim mücadelesine tanık oluyor: 80 Yıllık Hatıralarım.

Türkiye Verem Savaş Derneği’nin kurucusu, İstanbul Üniversitesi Rektörü Ord. Prof. Dr. Tevfik Sağlam’ın (1882-1963) anılarından da (Nasıl Okudum) öğreniyoruz.

ÖNCÜ ÖYKÜCÜ VE ‘KADIKÖY’ÜN HERODOT’U’

Cumhuriyet’in ilk yıllarındaki öykülerinde İstanbul’un kenar semtlerindeki insanları anlatan Fahri Celal’in (Göktulga, 1895-1975) tüm kitapları (Bütün Hikâyeler-Cem, Kedinin Kerameti-YKY) ve hakkında kitap yayımlandı: Fahri Celal’in Hikâyeciliği (A. Cüneyt Issı, Roza).

Evinin olduğu sokağa adı verilen “Kadıköy’ün Herodot’u” Dr. Müfid Ekdal (1918-2014), Kadıköy’ün tarihi ile ilgili birçok kitap yazdı: Bizans Metropolünde İlk Türk Köyü Kadıköy, Kadıköy Sokakları, Kadıköy Konakları, Tanıdığım İnsanlar...

‘OKU OKU BUDUR SONU’

“Sizin için en büyük felaket ne olabilirdi?” sorusuna “Bisturimin elimden alınması, kalemimin kırılması, sesimin kısılması ve yazılarımın karalanması” yanıtını veren, Kadıköy’de bir sokağa ad olan Dr. İhsan Ünlüer (1923-1990): Opera sanatçısı, İstanbul Radyosu’nda şarkılarla süslediği söyleşiler, Akbaba’da karikatürler, Cumhuriyet’te yazılar...

Bir kısmı 1970’lerde Sevgi Aşk ve Tutkularımız, Oku Oku Budur Sonu adlı kitaplarında yer alan yazılarında özgürlük arayışı, sömürüye, haksızlıklara karşı çıkış, ironik dil ve karikatürler vardı:

“…Kalem var/ Abdestsiz namaz kılanların/ Seçim pazarında din satanların/ Vaazlarına amentü yazar.../ Kalem var yalan/ Kalem var yılan/ Çöreklenir beyinlere/ Kalem var/ Kırıkkale tabancasında mermi olur/ Arkadan vurur öğrenciyi yıkar yere...”

ATATÜRKÇÜ HEKİM

1950’lerden sonra Bir Tespih Tanesi, Bu Dağın Ardı, Evlerde Sevgi Yoktu, Dağ Başındaki Ölü, Eller adlı öykü kitapları, Trenler Yine Gidiyor adlı bir roman ve Atatürk Bakıyor Bize adlı bir deneme kitabı çıkaran Muzaffer Hacıhasanoğlu’nun (1924-1985) öykülerinden bir seçki sunuldu: Öyküler (Haz. Necati Güngör).

‘VİRTÜÖZ CERRAH’

Gazetelerde yazan, TV programları yapan Prof. Dr. Tarık Minkari (1925-2010), mizahi bir dille birçok kitapta aktardı anılarını. “O, bütün problemleri güler yüzüyle ve ince zekâsıyla çözerdi” diyen Dr. Oktay Duran onu Efsane Cerrah adlı bir kitapta anlattı. Nehir söyleşide konuştu: Mizah Zekânın Zekâtıdır: Tarık Minkari Kitabı (Figen Şakacı, İş Kültür).

Cihan Demirci yazdı: “...1992’den sonra adım attığı yazarlık hayatında mizah düzeyi çok yukarılarda kitaplar yazdı. Tıp anılarını, gezi anılarını harika kitaplarla ölümsüzleştirdi... Son yıllarda ortalığı saran, sağlık konusunda her an ahkâm kesen ama kendi ceplerini doldurmaktan başka dertleri olmayan, rantçı ‘medya doktorları’nın uzağında bir pırlantaydı sevgili Tarık Hoca... Hakiki bir doktor, hakiki bir insandı...”

ŞİİR VE CİNSELLİK

Şiir (Kuşlara Taş Atan Çocuk, Isırgan Tarlasındaki Gelincik, Portakal Çiçeği Kokar Gözlerin, Tak Gözlerimi Gönlüne...) ve söyleşi kitapları (Sanat Ustalarıyla Bir Gün, Sanat Ustalarıyla Bir Yaşam, Sanata Su Verenler-Tekin Yayınevi) var Erdoğan Tanaltay’ın (1928-2014).

Cinsel sağlık konusunda birçok kitap yazan Dr. Haydar Dümen’in (1930-10 Şubat 2022) mizahi üslubu unutulmazdır.