25 Şubat 2024 tarihli Cumhuriyet gazetemizin manşeti: “SINIFA MEZAR”. Okullarımızın her sınıfı Türkiye’dir, Cumhuriyettir. Yazımın başlığını bu nedenle “TÜRKİYE’YE MEZAR” koydum. Haberi çarpıcı bir dille aktaran muhabirimiz Cengiz Karagöz’ü ve haberi birinci sayfada manşet yapan Yazıişleri’ni kutlar, gözlerinden öperim. Haberi okuyalım:

“Okullara imamların girmesinin önünü açan ‘Çevreme Duyarlıyım Değerlerime Sahip Çıkıyorum’ (ÇEDES) Projesi’nde tepki çeken uygulamalara yenisi eklendi. Kars’taki bir okulda öğrencilere ‘sabır’ konusunu anlatmak için mezar maketi kuruldu. Çocuklardan ‘yaşamını yitiren anneleri için ağıt yakması’ istendi.

Laik eğitimi tehlikeye atan ve uzmanların tüm uyarılarına karşın neredeyse bütün kademelerdeki okullarda uygulamaya konan ÇEDES Projesi giderek yaygınlaşıyor. Öğrenciler ÇEDES kapsamında camilere götürülüyor ya da din görevlileri okullara gelerek çeşitli konularda seminerler veriyor. ÇEDES kapsamında öğrencilere müfredat dışı uygulamalar da yaptırılıyor. Bunların en yaygın olanlarından biri de cami temizliği.

(...)

Dikkat çeken bir başka görüntü de Kars’tan geldi. Kars Merkez İmam Hatip Ortaokulu’nda ÇEDES Projesi kapsamında ‘sabır’ konusunu işlemek için okulda maket mezar kuruldu. Bu etkinlik kapsamında bir öğrencinin maket mezar başında ağıt yaktığı görüldü. Okulun sosyal medya hesabından paylaşılan gönderide konuyla ilgili şu açıklamalar yer aldı: ‘ÇEDES Projesi değerler kulübü ocak ayı sabır temalı etkinliğimiz gerçekleştirilmiştir. Öğrencimiz vefat eden annesine özlemini sabır temasıyla sahnelemiştir.’

‘TEK DİN, TEK MEZHEP DAYATMASI’

Öğretmenler Birliği Sendikası Bursa İl Temsilcisi Serkan Bebek, Milli Eğitim Bakanlığı’nın laik eğitim ilkesini yok sayarak din ve vicdan özgürlüğüne karşı uygulamalarına tepki gösterdi. Bebek, ‘Bütün bu söylemlerin özünde öğrencilere tek din, tek mezhep üzerinden ideolojik değerler yüklemek vardır. Bu adım aynı zamanda başka inanç ve mezhep sahibi velileri yok sayma dayatması olarak algılanmalıdır. Dini dernek ve cemaatlerle art arda yapılan protokollerin hedefi Cumhuriyet değerlerinin yarattığı başka inançlara karşı hoşgörünün ve laikliğin ortadan kaldırılmasıdır’ ifadelerini kullandı.”

***

Sabır insana özgü bir niteliktir. İnsanın, doğal ve toplumsal olguları, nesnel olayları, duygu, düşünce ve inançlarını bilinçle karşılayıp değerlendirme durumudur. Sabır; boyun eğmek, teslimiyetçilik, tembellik ve acizlik değildir.

Okulda sabırla ilgili bir müsamere düzenlenmiş. Fotoğrafı var. Karalar giyinmiş, başörtülü, gözlüklü bir öğrenci sağ eli kalbinin üzerinde temsili mezarın başında diz çökmüş dua ediyor. Dinsel bir durum. Daha doğrusu İslami bir durum. Peki İslam dinine göre sabır nedir?

“Sabır ‘nefsi telaştan, dili şikâyetten, organları çirkin davranışlardan koruma, nimet haliyle mihnet hali arasında fark gözetmeyip her iki durumda sükûnetini muhafaza etme, Allah’tan başkasına şikâyette bulunmama’ halidir.”

Yani acı, yoksulluk, haksızlık vb. üzücü durumlar karşısında ses çıkarmadan onların geçmesini bekleyerek erdem sahibi olacaksın. Olacak veya gelecek bir şeyi telaş göstermeden bekleyeceksin. Allah’a karşı bilinçsiz ama sabırlı olacaksın.

Din bağlamında “sabır” öteki dünyada cennete gitme vizesi olabilir. Bu dünyada sabır bir bilinç halidir. Hesap kitap yapma ve akıl denen aküyü kullanma halidir. Cumhuriyet okullarında öğretilmesi gereken cennetlik sabır değil, bu dünyada insanı başarıya götürecek dirençli bilinç ve bilinçli dirençtir. İlköğrenim, ortaöğrenim, yükseköğrenimin yıl olarak süresi bellidir. Bu süreyi ancak dâhiler kısaltabilir. Musevi, Hırıstiyan, Müslüman, Budist, ateist olman hiçbir işe yaramaz. Bilinçle, direne direne çalışıp öğreneceksin. Alacağın diploma bu dünyada geçerlidir.

Cumhuriyet okullarında bilimcilerin (Galileo Galilei, Newton, Marie Curie, Edison, Nikola Tesla, Einstein, Darwin,vb) ve Kaan adlı savaş ucağımızı yapan mühendislerin sabrı öğretilir. Dünya ve evren bir kitaptır. Din bu kitabı kapalı tutar; bilim bu kitabı okur, yapar ve yazar.