Cumhuriyet
Bir Çatalhöyük evine misafir olmak Bir Çatalhöyük evine misafir olmak 9 bin yıl önce Çatalhöyük evinin güneyinde ocak çevresinde, ateş etrafında hayat akıp giderken kuzeyindeki platformların altına ölüler gömülüyor, duvarlarına sembolik resim ve kabartmalar yerleştiriliyordu. Çatalhöyük konut mimarisi, doğumla ölüm, sanatla inanç, toprakla insan arasındaki o ince çizgide hep gitti geldi.
Çatalhöyük’ü kerpiçle mühürleyenler Çatalhöyük’ü kerpiçle mühürleyenler Toprak ve saman karışımı kırılgan bir yapı malzemesi olan kerpicin Çatalhöyük’te tarihi “saklayan” rolü ve 9 bin yıl boyunca ayakta kalmayı başaran kerpiç mimari geleneğin sırrı neydi?
Çatalhöyük ve doğal çevresi Çatalhöyük ve doğal çevresi İnsan-çevre etkileşimi dinamiktir. Birbirlerini sürekli dürtüp tetikleyip dönüştürürler. Binlerce yıl önce de böyleymiş. Çevresel arkeoloji, geçmişte yaşamış insanların doğal çevrelerini yeniden canlandırarak kendi dönemlerindeki çevre koşullarına nasıl uyum sağladıklarını sosyal, ekonomik ve politik hayatlarını nasıl şekillendirdiklerini araştırır.
Çatalhöyük’ün yerleşim tarihçesi Çatalhöyük’ün yerleşim tarihçesi 9 bin yıl önce Çatalhöyük’teki “kadın-merkezli” sosyal yapıyı anlamak için Orta Anadolu’nun bu en iyi korunmuş geç neolitik yerleşimini kronolojisinden başlayarak mercek altına alıyoruz.
Çatalhöyük'te toplumsal yapı değişince Neolitik insanlar göç etmiş Çatalhöyük'te toplumsal yapı değişince Neolitik insanlar göç etmiş UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde yer alan Çatalhöyük’teki yeni dönem arkeolojik kazılarda, doğu Çatalhöyük’ten batı Çatalhöyük’e göçün nedenleri ortaya çıkarılıyor. Kazı Başkanı Doç. Dr. Ali Ozan, Neolitik insanların göç sürecine dair konuştu.
Çatalhöyük’te kadın öncelendi Çatalhöyük’te kadın öncelendi Günümüzden 9 bin yıl önce, Anadolu’nun bağrında “anaerkil” denemese de güçlü biçimde kadın odaklı bir sosyal doku olduğu bilimsel olarak ispatlandı.
Anadolu'da yaşam kadın merkezli miydi? Anadolu'da yaşam kadın merkezli miydi? Kadınların toplumsal gücüne dair 8000 yıllık izler, Çatalhöyük’te ortaya çıktı. Arkeogenetik araştırmanın detaylarını bilim insanları Cumhuriyet’e anlattı.
Çatalhöyük’te ‘kadın merkezli’ toplum ispatlandı Çatalhöyük’te ‘kadın merkezli’ toplum ispatlandı Science Dergisi'nde, 26 Haziran’da Çatalhöyük’ün kadın odaklı sosyal dokusuna dair çarpıcı bir makale yayımlandı. Ancak Türkiye’de yeterince gündem olmadığını düşünüyorum.
8 bin yıl önceki Anadolu kadınına dair çarpıcı bulgu! 8 bin yıl önceki Anadolu kadınına dair çarpıcı bulgu! 8 bin yıl öncesine ait DNA verileri, Neolitik dönemin en eski kalıcı yerleşimlerinden biri olan Çatalhöyük’te kadınların en az erkekler kadar sosyal statüye sahip olduğu gerçeğini ortaya çıkardı.