ABD Başkanı Obama’nın sağladığı İsrail - Türk uzlaşması, “Diyarbakır’ın yıldızlaştığı” Nevruz’a rastladı.

Bilindiği gibi, Mayıs 2010’da Mavi Marmara olayı sırasında 9 Türk yurttaşının İsrail ordusu tarafından öldürülmesi üzerine, Kudüs - Ankara ilişkileri tamamen kopmuş, Tayyip Erdoğan Milli Görüş günlerinden tevarüs ettiği, antisemitist (Yahudi karşıtı) tutumuna, hem İsrail’i hem ABD’yi hem de onun dışındaki kimi Batılı çevreleri, bu arada BM’yi de endişelendiren bir coşkuyla yeniden sarılmıştı.

Başbakan Tayyip Erdoğan’ın özellikle bu yılın şubat ayında “Siyonizmi de faşizm gibi bir insanlık suçu” olarak ilan etmesi birçok çevrede bardağı taşıran damla oldu.

Ankara’da Ahmet Davutoğlu ile birlikte ortak basın toplantısı yapan ABD’nin yeni Dışişleri Bakanı John Kerry, İsrail konusunda Erdoğan ile ayrı düşündüklerini açıkladı.

Son derecede kötü giden Türk - İsrail ilişkileri ve Erdoğan’ın Yahudi - Siyonist ayırımı yapmayan saldırgan üslubu ABD’yi çok rahatsız ediyor ve Tayyip Bey’in on yıl önce kendisinin talip olduğunu açıkladığı BOP’un eşbaşkanlığı rolünü gerçekten layıkıyla yerine getirebilip getiremeyeceği konusunda ciddi kaygılar yaratıyordu.

Türk - İsrail ilişkilerinin bozukluğu bölgede Amerikan politikasının ayakları üzerine oturtulmasını engelliyordu.

***

Washington, bir yandan, İsrail - Filistin gerginliğinde Yahudi devletinin zalim imajını makyajlamak, bir yandan bütün dünyadaki Yahudi lobisini, İsrail’i ve Pentagon uzmanlarını endişelendiren Erdoğan’ın, kendisine yüklenen misyonu yerine getirebilip getiremeyeceğini test edebilmek için Ankara - Kudüs ilişkilerinin düzeleceği bir ortamı yaratmak istiyordu.

İsrail’in Mavi Marmara olayı ertesinde Ankara’nın öne sürdüğü istemleri, biraz da bağnaz eski Dışişleri Bakanı Lieberman’ın etkisiyle yerine getirmemekte direnmesi, Amerikan politikasının yaşama geçmesini engelleyen faktördü.

Kerry’nin ardından Obama’nın bölgeye yaptıkları ziyaretler sırasında, İsrail’in Mavi Marmara olayı dolayısıyla Ankara’dan özür dilemeyi, tazminat ödemeyi kabul etmesi ve nihayet durum sertleşmediği sürece Gazze ambargosunu yumuşatma kararı vermesi, ilişkilerin Washington’un arzuladığı doğrultuya girmesini sağladı.

Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, biraz da Lieberman’ın tasfiyesiyle sağlanan bu sonucu kendi zaferi olarak ilan ediyor. Sonucun AKP açısından bir başarı olduğu yadsınamaz ise de aslında Obama’nın zaferi olduğu açıkça ortadadır.

Bir zamanlar Tayyip Erdoğan’ın BOP’un yıldızı olacağını ilan ettiği Diyarbakır’ın barış sloganlarıyla parladığı, Pax Americana’nın bölge politikasının güçlü Kürt ayağının uluslararası sahneye adım atmaya başladığı, İran “nükleer tehdidinin” kapıyı çaldığı, Suriye soru işaretinin ciddi biçimde çengellendiği bir ortamda, Türk - İsrail stratejik işbirliğinin önündeki engellerin kaldırılmasının Obama diplomasisinin büyük zaferi olduğunu yadsımak mümkün müdür?

***

Diyarbakır yıldızlaşır, ABD’nin bölge politikasının sacayağından biri olan Kürt ögesi bu alanda yerini alırken, başka türlüsü de beklenemezdi.

Evet, İsrail’den Erdoğan’a açılan telefon, Diyarbakır’ın bir kez daha yıldızlaştığı döneme rastlıyordu.

Tabii burada yıldızlaştırmadan söz ederken, her yıldızın aynı biçimde olmadığını, aynı anlamı ve işlevi taşımadığını da unutmamak gerekir.

Diyarbakır’ın, Kürt faktörünün bölgede uluslararası diplomaside yer tutmasını sağlayacak yıldızlaşmasının Kürtlere ve Türklere bölgede ne roller biçeceğini, “BOP’un eşbaşkanı!”na neler yükleneceğini yaşayarak göreceğiz.

Ancak hemen şimdiden söylenecek olan, Erdoğan’ın artık eski antisemit ve antisiyonist söylemlerinden gönülsüzce de olsa vazgeçmek ve politikalarını İsrail ile uyumlu hale getirmek zorunda olduğudur.