6 Şubat saat 04.18. Yerbilimci Prof. Dr. Naci Görür’ün telefonu acı acı çalıyor. Görür, telefonu açana kadar geçen sürede “Çoluğun çocuğun başına bir şey mi geldi? Ya da deprem mi?” diye düşünüyor.
Numara tanıdık değil. Ağlayan kadın “Hocam sallandık, kurtar bizi yıkılıyoruz” derken telefon kapanıyor. Görür, Güneydoğu’nun 7.7 ile sarsıldığının farkına varınca numarayı geri arıyor. Açan yok.
Ertesi gün, Naci Görür’ün telefonu yine çalıyor. Bu kez bir doktor. “Sayenizde ailemin hayatı kurtuldu” diyor ve anlatıyor:
“Sizle bir toplantıda görüştüğümde Kahramanmaraş’ta ikamet ettiğimi, evimin de 13. katta olduğunu söyledim. Siz bölgedeki deprem tehlikesini anlattınız. Ertesi ay bütün aile tek katlı bir eve çıktık. Yeni evimiz ayakta, eski evimiz site olarak yıkıldı. Sizi dinledik hayatta kaldık.”
Bu iki öyküyü İSKİ’deki odasında anlatırken ağlıyordu Naci Görür. Çünkü hem iki telefon görüşmesi içini yakmıştı hem de 3 yıldır bölge için yaptığı uyarıları dinleyen olmamıştı.
İSTANBUL DEPREMİ
Olası İstanbul depreminin bilimsel-tarihsel seyrini yazmış, uzmanların, “kalıcı soruna geçici çözüm” isyanını dile getirmiştik. Bu hafta da İTÜ Çevre Mühendisi Prof. Dr. Seval Sözen’in, İstanbul’un Deprem Gerçeği adlı kitabındaki makalesine dikkat çekeceğiz. İBB kayıtlarına göre İstanbul’da 7.5 ve üstü bir depremde yıkılması söz konusu bina sayısı 52 bin. (AFAD’a göre 80 bin.) Otoyol, bağlantı yolları, sokak ve altyapının da zarar görebileceğini hesaplayan Prof. Dr. Sözen’e göre 25 milyon ton moloz ortaya çıkacak. Ve kriz başlayacak. Çünkü bugünkü hafriyat modeli ile deprem atıklarının kent dışına çıkarılması için gereken süre 1.5 yıl. Eğer o molozlarla uzun süre yaşarsak bu kez salgın hastalık vb. sorunlar ortaya çıkacak. Prof. Dr. Sözen’e göre bu krizin çözümü ise acil ve planlı kentsel dönüşüm.
BOŞ EVLERİ KULLANAMAZLAR!
6 Şubat depremi sonrası Güneydoğu, konut stokunun yarısını kaybetti. Cumhurbaşkanı Erdoğan, 1 yıl içinde tüm depremzedelerin yeni konutlarının teslim edeceğini açıklasa da 2025’e kadar ciddi bir barınma sorunu var. Saray iktidarı ilk etapta sorunu üniversiteleri kapatıp yurtlarla çözmeye kalktı. KYK ve özel yurtların kapasitesi 900 bin yatak. Oysa elimizin altında TÜİK’e göre 1 milyon 750 bin boş konut var. İBB verilerine göre de bu dairelerin 750 bini İstanbul’da. Tek bir imza tüm konut sorunu çözer. Getirilecek vergi muafiyetleri ve kiralarla ev sahipleri de memnun olur. Ne var ki bu konutların özellikle lüks olanlarının “çoklu çete” müteahhitlerince rant amacıyla bekletildiğini düşünürsek Erdoğan, bu kararı ver(e)mez!
SEÇİM ERTELENİR Mİ?
Canlar enkaz altındayken seçim tarihi elbette önemsiz. Ancak anayasanın 78. maddesine göre savaş dışındaki bir gerekçeyle seçimin 1 yıl geriye bırakılması olası değil. Cumhurbaşkanı Erdoğan “Bana 1 yıl süre verin” dese de bazı illerde seçmen kütükleri kaybolsa da seçim Haziran 2023’e kadar yapılmak zorunda. Elbette, hukuk unutulup OHAL, siyasetin emrine girmezse!
