Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın Davos’ta yapılan paneldeki sözleri ve davranışları canlı yayında izlendi.

Uluslararası bir arenada her davranış, sözler, ses tonu, el işaretleri, beden hareketleri, yüz ifadeleri, bakışlar gibi her hareket bir anlam taşır.

Böylesine dünya ölçeğinde politikanın, ekonominin en üst düzeyde temsilcilerinin rol aldığı bir ortam geleceğe de çok önemli izler bırakır, izlenimler yaratır.

Türkiye’nin bu anlamda bıraktığı izlenim, başbakan düzeyinde açıklanan ‘öfke’, ‘kendini kontrol etmeme ve/veya edememe’, ‘uluslararası nezaket kurallarını hiçe sayma’, ‘protesto için ortamı terk etme’ gibi en üst düzeyde ‘tepkisel davranış’tır.

İsrail Cumhurbaşkanı’na “sen” diye hitap etme, “Yaşlı olmasaydın...” gibi tehdit ifadesi, doğrudan “adam öldürmeyi iyi bilirsiniz” suçlaması, ‘ses yüksekliğinin suçluluk psikolojisine bağlanması’ gibi doğrudan saldıran tutumlar elbette bir devlet adamının soğukkanlı olması gereken tutumuyla bağdaşmaz.

Bu davranışlar Başbakan’ın kişisel tutumuna bağlanabilir.

Ama Türkiye’yi bağlayacak sözler ve davranışlar daha da önemlidir.

Bu sözlerle ve davranışlarla; Ortadoğu’da Hamas’ın varlığı ve tutumu savunulmaktadır.

Oysa Hamas, Arap ülkeleri tarafından bile bu ölçüde desteklenmemektedir.

Hamas ve arkasında olduğu bilinen İran, Türkiye tarafından desteklenmekte midir?

Türkiye, Başbakan’ın bu tutumuyla Amerika ve Batı dünyasından kopmak mı istemektedir?

Türkiye bölgede arabulucu rolü üstlenmeyi bu şiddetli taraf tutmayla sürdürebilir mi?

Türkiye Arap ülkeleri arasında nasıl bir yerde durmak istemektedir?

Bu tutumun İslami kökeni ne ölçüde rol oynamaktadır?

Türkiye’nin Ortadoğu’daki hassas konumu bu tutumdan nasıl etkilenecektir?

Hiç kimse, bu tutumun burada kalacağını sanmamalıdır.

Uluslararası ilişkiler bir satranç oyunudur.

Bu oyun soğukkanlı bir mantıkla oynanır ve gelecek hamlelerin iyi hesap edilmesi zorunludur.

Satrançta duygusal ve kısa süreli hesaplar kaybetmeye mahkûmdur.

Heyecan, coşku ve anlık hareketler tavla oyunu için uygun görünür.

Ama tavla oynarken de ileriyi görmek, riskleri doğru hesaplamak gerekir.

Gene de tavlada zarın nasıl geldiği önem taşıdığı için coşkuya yer vardır.

Kazanan, yenilen rakibine “Öğren de gel” diyerek güler ve hoş karşılanır.

Ama satranç tahtasında tavla oynanmaz.

Türkiye Başbakanı’nın yaptığı ise buna çok benziyor:

Satranç tahtasında tavla oynuyor.

Yahudilere Tevrat’ı öğretiyor, suçluyor, aşağılıyor, bütün salonu suçluyor, sonra da kalkıp gidiyor.

Orada bulunan herkesi suçluyor ve ‘dikkate alınmaya değmez kişiler’ muamelesi yapıyor.

Böylece de haklı konumunu kaybediyor.

İsrail elbette yanlış yapmıştır. Gazze’ye bu şiddette saldırısı insanlık ilkelerine aykırıdır.

Bütün dünya bu saldırıyı kınamaktadır ve kınaması gerekir.

Ama siz bu saldırıyı kınarken soğukkanlılığınızı kaybederseniz kendi tezinizi zayıflatırsınız.

Amacını aşan bir öfke patlaması da orantısız güç kullanmaktır.

Sonrası gene satranç tahtasında oynanacak bir mantık oyunudur.

Ve sonrasını gene hep birlikte göreceğiz.

erdalatak@gmail.com

erdalatak@superonline.com

www.erdalatabek.com