PENCERE

İLHAN SELÇUK

Ümmetçilik mi, Milliyetçilik mi?..

Ötede beride, gazetede televizyonda, köşe yazısında açık oturumda fena halde konuşulmaya, tartışılmaya, yazılmaya, çizilmeye başlandı...

Sorunumuz ne?..

Ulusalcılık!..

Ya da ulusçuluk..

Bu sözcükleri beğenemediniz mi?..

Milliyetçilik!..

Derdimiz ne?..

Dediklerine göre ulusalcılık ya da milliyetçilik Anadolu’da yükseliyormuş..

Ve korkuyorlar...

*

Korkalım mı?..

Korkmadan önce burnumuzun dibindeki Irak’a bir göz atalım; komşumuzda dincilik yüzünden halk çoğunluğu iki şak:

Sünniler..

Şiiler..

Irak’ta ulusçuluk bilinci yükselse, işgalciye karşı direniş ikiye katlanacak...

Ama Arap’ta ulusçuluğu ara ki bulasın!..

Peki, Arap’ta ulusçuluk neden yok da dincilik var?.. Milliyetçilik niçin yok da ümmetçilik geçerli?..

Çünkü Arap “Aydınlanmamış”!..

*

“Aydınlanma Devrimi”nin beşiği Fransa’da 1789 İhtilali nur topu gibi yavrular doğurdu:

Laiklik..

İnsan hakları..

Demokrasi..

Liberalizm..

Vatan..

Ulusçuluk..

Fransız “Ben Fransızım” diyemeden, Hıristiyanlığın aşıladığı “ümmet” fikrini aşıp kilise egemenliğini yıkarak laikliğe erişemeden ne demokrasiye kavuşabilecekti; ne de “kul” değil, birey, kişi, yurttaş olduğunun bilincine varabilecekti...

Ulusçuluk, Aydınlanma Devrimi’nin doğal üretimidir.

*

“Ulusal”dan zinhar korkmayın!..

Laik Türkiye Cumhuriyeti nasıl kuruldu?..

Ulusal Kurtuluş Savaşı’yla!..

Varoluşumuzun kökenindeki “ulusal” (milli) sözcüğünden ve kavramından neden korkacakmışız?

Nedir bu telaş?..

Nedir bu ürkü?..

Ortaçağı vurgulayan ümmetçiliği devletin tepesine oturtmayı siyasetlerinin ideolojisi yapanlar ulusalcılıktan elbette hoşlanmazlar, çekinirler, ürkerler; çünkü onlar Aydınlanma’ya karşıdırlar.

*

Kutsal İslamı dinciliğe dönüştürmek ne denli ilkellikse; bireye, insana, yurttaşa dönük Türk ulusalcılığını faşizme dönüştürmek de o denli kötüdür...

Ama ülkeyi dış destekler ve dayatmalarla İslamcı (dinci) devlet modeline oturtmak isteyen AKP iktidarına karşı demokratik direnişin ulusalcı birlikte seçenek yaratması “eşyanın tabiatı” gereği değil mi!..

(19 Şubat 2006 tarihli yazısı)