Almanya başta olmak üzere Avrupa’da moraller çok bozuk. Pandeminin yarattığı krizi aşamadan Rusya-Ukrayna savaşının ortasına düşen Avrupa’da yüksek enflasyon şoku yaşanıyor.
Yıllardır markette, mağazada fiyatların kıpırdamamasına alışkın olan Avrupalı için yüzde 10’a varan enflasyon büyük bir endişe kaynağı.
Kış yaklaşırken endişe daha da artıyor. Bir yandan doğalgaz fiyatları diğer yandan ısınamama korkusu büyüyor.
Geçen hafta yaşayarak gördüm. Işıltılı Berlin sokakları gece karanlıklar içindeydi.
Deutche Welle’de yer alan bir araştırmaya göre Almanlar’ın çarşı ve pazar alışkanlıkları önemli ölçüde değişmiş.
Halkın yüzde 75’i fiyat artışlarını fazlasıyla hissetmeye başlarken halkın yüzde 50’si bu yıl, ekonomik durumlarının kötü olduğunu yüzde 46’lık kesim ise kötüleşmeye doğru gittiğini belirtiyor.
Alman halkının en tipik tepkisi ise hemen tasarrufa yönelmek. Halkın yüzde 91’i tasarruf etmeye çalıştıklarını açıklıyor. Yüzde 54’ü restoranlara gitmiyor, yüzde 50’si giyecek alımında daha dikkatli, yüzde 48’i tatilini iptal etmiş ve yüzde 43’ü de yiyecek-içecekten kısmaya başlamış. Almanlar’ın sadece yüzde 9’u, hiçbir şey yokmuş gibi devam ettiğini söylüyor.
KENDİ HALİNE YAN!
Doğalgaza yüzde 114 zam gelmiş, enflasyonu resmi rakamlarla yüzde 80, bağımsız kuruluşların verilerine göre yüzde 180’i bulmuş, yoksulluk sınırında maaşın yaygın olduğu bir ülkeden, hâlâ alım gücü yüksek bir ülke vatandaşının sorunlarına üzülmek garip görünebilir.
Ancak hiç de öyle değil. İşte bugün açıklanan sanayi üretim rakamları bu yaşananların bizi nasıl etkilediğinin kanıtı. İhracatımızın yüzde 60’ını yaptığımız bu ülkelerde yaşanan sorun doğal olarak bizim de sorunumuz.
Önce gün Türkiye’nin tekstil merkezlerinden Denizli’den bir grup sanayici ile biraraya geldik. Yaklaşan oda ve borsalar seçimlerinde Denizli Sanayi ve Ticaret odası başkanlığına aday olan Okan Konyalıoğlu ve beraber yola çıktığı sanayicilerden Ahmet Uslu bu gelişmeleri birebir yaşayan kesimden.
SANAYİCİ MÜCADELE EDİYOR
Ahmet Uslu, enflasyonu tanımayan Almanların ilk vazgeçtiği tüketimin giyim gibi harcamalar olduğunu söylüyor ve tüketim sıralamasında tekstilin 17. sıraya düştüğünü anlatıyor. Bu durum da tabii ki siparişlerin sert durmasına neden oluyor.
Konyalıoğlu ve Uslu ihracatta önümüzdeki aylarda gerilemenin başlayacağı bilgisini veriyor.
Denizlili iş insanları Türkiye’de zaten artan maliyetler nedeniyle sanayicinin ayakta kalma mücadelesi verdiğini söylüyor. Türkiye Ekonomi Modeli konusunda açıkça tepki vermeseler de “böyle bir model” olduğundan emin değiller. Konyalıoğlu, “Değiştiremeyeceğimiz şeylerle uğraşmak yerine uyumlanmaya çalışıyoruz” diyor.
Destek olarak açıklanan Kredi Garanti Fonu’na ilişkin ise “50 milyar TL mantığımıza yatmayan bir model” derken kredilere söylenen faizlerle ulaşılmasının mümkün olmadığını kamu, özel farketmez bankaların; komisyon, dosya masrafı ve kullanım ücreti gibi kalemlerle kredi maliyetlerin yüzde 32’ye kadar çıkardığını söylüyor.
SEÇİM HEYECANI BÜYÜK
Bir araya gelme nedenimiz dediğim gibi ekimde başlayacak Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’ne üye 365 oda ve borsada yapılacak seçim. Bu konuda da Konyalıoğlu aday olma nedenini Denizli’yi artık bir tasarım ve teknoloji kenti yapmak, sadece bir havlu, bornoz üreten kent algısından çıkarmak olarak açıklıyor. Oda başkanı olması halinde Denizli’yi ilk beş sanayi şehri arasına sokacağını da belirten Konyalıoğlu, “Denizli’yi Tasarım Vadisi yapacağız. Sanayicimiz e-ticareti sevdi. Bu amaçla dijital pazar yeri kuracağız.”
Yaptığımız sohbet Anadolu sanayicisinden vizyonun değiştiğini, artık sadece ucuz işçilikle ayakta kalınamayacağının kabullenildiğini de gösterdi. Umarız bu dönüşümü içselleştirerek gerçekleştirirler!
