‘Kubilay olayı’ unutulmamalı
Mehmet Şakir Örs
Son Köşe Yazıları

‘Kubilay olayı’ unutulmamalı

22.12.2023 03:00
Güncellenme:
Takip Et:

23 Aralık, devrim şehidi Kubilay’ın katledilişinin yıldönümüdür. 93 yıl önce, 1930 yılının 23 Aralık’ında, Menemen’de, irtica bir güç denemesinde bulunmuştu. 

Genç Cumhuriyetin aydınlığına karşı, kapkara anlayışlarının tüm kötülüğünü açığa vurmuşlar ve ortalığa saçmak istemişlerdi. 

Bu kara günde, gönlünü ve yüreğini devrimlere, yeniliğe, çağdaşlığa ve aydınlık bir geleceğe adamış genç bir eğitimciyi, Kubilay’ı alçakça katletmişlerdi. 

KARA SAYFA 

Kubilay’ın katledildiği gerici kalkışma, genç Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş sürecine yapılmak istenen bir engelleme ve müdahale hareketidir. 

Bu gerici ve irticacı kalkışma girişimi, Cumhuriyetin birinci yüzyılındaki kara sayfadır. Bir grup yobazın kışkırtması ile büyüme eğilimi gösteren olayları, o sıralar asteğmen olarak Menemen’de görev yapan genç Kubilay öğretmen, bir grup askerle engellemeye çalışır. Ancak gericiler tarafından katledilir.

Kubilay’ın katledilmesi, Fazıl Hüsnü Dağlarca’nın “Kubilay Destanı”nda şöyle anlatılır: “Düştü Kubilay’ın başsız gövdesi / Bir söğüt dalı gibi yere / Aydınlık aydınlığa yaklaşır iken / Sonsuzluğa ere ere. / Düştü Kubilay’ın başsız gövdesi / Bir zeytin dalı gibi yere / Düştü cebinden bir kitap, açıldı, / Göklere.”

TARİKATLAR, CEMAATLER 

Cumhuriyetimizin 100. yaşının kutlandığı bugünlerde, yine tarikatlar ve cemaatler ortalığı sarıyor. Bu gerici ilişkiler, eğitimden başlayarak kamunun ve toplumun en can alıcı noktalarına kadar uzanıyor. Cumhuriyete ve başta laiklik olmak üzere onun aydınlık değerlerine yönelik tehdit giderek büyüyor.

Kubilay’ın katledilmesinin üstünden 93 yıl geçti. Geçen dönem birçok şeyi değiştirdi. Ancak kavga hep aynı kavga. Karanlıkla, gericilikle, eskiye dönüş özlemiyle yanıp tutuşanlarla; aydınlığın, yeniliğin, geleceğe umutla bakanların kavgası. 

Cumhuriyetin birinci yüzyılında “kara sayfa” olarak belleklere kazınan “Kubilay olayı”, Cumhuriyetin ikinci yüzyılında da hiç ama hiç unutulmamalı. Bu gerici kışkırtmaya en sert tepkiyi veren Mustafa Kemal Atatürk’ün; “Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz. En doğru, en gerçek yol, medeniyet yoludur” sözleri, hep rehber olmalı.

İZMİR’İN ‘ALSANCAK’I!

İzmir, geçmişten geleceğe uzanan tarihsel süreçte, tam anlamıyla bir liman kentidir. 

Bulunduğu kentle ve semtle özdeşleşen Alsancak Limanı da İzmir’in simgesidir. İzmir, geçmişte Türkiye’nin ihracat üssü, İzmir Limanı da ihracat kapısıydı. İşte bütün bu işlevleri ve özellikleri ile liman kentin ve ticaret hayatının simgesiydi. Bir anlamda liman, İzmir’in ve Ege’nin aşı, işi ve ekmeğiydi. Ama aynı zamanda genç Türkiye Cumhuriyeti’nin iktisadi kalkınmasının kaldıracıydı. 

KURTULUŞUN VE KURULUŞUN LİMANI 

Cumhuriyetin ilk yılları ve özellikle de “ulusal iktisat” dönemi, bu kalkınma hamlesinin destanıdır. İlk demiryolları ağının İzmir’de ve Ege Bölgesi’nde oluşturulması elbette tesadüfi değildi. Bu ağın limanla buluşturulması da iktisadi anlamda doğru ve bilinçli bir tercihti. 

Zamanla bu tercihlerden vazgeçilip buralara gerekli yatırımların yapılmayışı ve bu değerlerin kaderlerine terk edilmesi, çok yanlış olmuştur. 

Günümüzde bazı çevreler için artık pek bir anlam ifade etmiyor olsa da hiçbir zaman unutulmamalıdır; o İzmir ki ülkemizde “kurtuluşun ve kuruluşun kenti”dir! O satılması için şimdilerde kapı kapı dolaşılan liman ve benzeri değerlerimizin millileştirilmesi için, bir zamanlar ne mücadeleler verilmiştir! İşte adı üstünde, Alsancak Limanı bağımsızlığın, özgürlüğün ve kurtuluşun limanıdır. 

LİMANA SAHİP ÇIKMAK 

Yıllardır gerekli yatırımlar yapılmayan ve kaderine terk edilen İzmir Limanı, şimdi elden çıkarılmaya ve Araplara satılmaya çalışılıyor. Üstelik sözde “millilik ve yerlilik” söylemlerinin şampiyonluğuna soyunanlar tarafından! Bu tartışmalı satışı sorgulamak ve buna karşı çıkmak hem iktisadi ve hem de siyasi açıdan doğrudur, yerindedir. Başta yerel yönetimler olmak üzere, İzmir’in iktisat ve siyaset çevreleri de işte bunu yapmaktadır. 

İzmir Alsancak Limanı’nın kaderi geleceği, kentin ve bölgenin ekonomik-sosyal gelişim bütünselliği içinde değerlendirilmelidir. Bunun için de başta yerel yönetimler olmak üzere, İzmir’in yerel dinamiklerinin görüşleri mutlaka dikkate alınmalıdır. İzmir Alsancak Limanı’nın, hem ülkemiz ve hem de güzel İzmir’imiz için taşıdığı tarihsel anlam ve değer, her daim göz önünde tutulmalıdır.

Yazarın Son Yazıları

Egeliler ‘Hadi gari’ diyor!

Ege ve Egeli ile özdeşleşmiş bir ifade vardır. Egeliler günlük yaşamda çok sık “Hadi gari” sözcüklerini kullanırlar. Bu ifade, içinde bulunulan duruma göre bazen bir hayret ifadesidir bazen de bir hareketlenme çağrısıdır.

Devamını Oku
05.12.2025
Halkın bütçesi

Bütçe görüşmeleri ve tartışmaları, ekonomi-politik değerlendirmeler açısından büyük önem taşır.

Devamını Oku
02.12.2025
CHP kurultayı ve Ege

Cumhuriyetin kurucu ve ülkemizin birinci partisi Cumhuriyet Halk Partisi’nin (CHP) 39. olağan kurultayı, bugün Ankara’da toplanıyor. 31 Mart 2024 yerel seçimlerinde neredeyse bütün Batı Anadolu’yu CHP kırmızısına boyayan Egeli seçmenlerle CHP arasında çok köklü ve güçlü bağlar var.

Devamını Oku
28.11.2025
Umut ve direniş kurultayı

Günlerdir İBB iddianamesini ve CHP’ye yönelik yargısal kuşatmayı tartışıyoruz.

Devamını Oku
25.11.2025
Ekolojik yaşam savunucuları

Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı (COP30) Brezilya Belem’de çalışmalarını sürdürürken ülkemizin ekolojik yaşam savunucuları da alanlara çıkıyorlar.

Devamını Oku
21.11.2025
Umudu örgütlemek ve büyütmek

Küresel kapitalizmin neden olduğu ve otoriter siyaset anlayışlarının daha da ağırlaştırdığı iktisadi ve siyasal bunalımlar, bütün dünyada katmerlenerek devam ediyor.

Devamını Oku
18.11.2025
Asfalyalar atmasın!

Kış mevsimi kendini hissettirmeye başladı. Kış mevsiminin oldukça zor ve zorlu koşulları var. Öncelikle ısınma ve giyinme giderleri dar gelirli ailelerin belini büküyor. İçinde bulunduğumuz koşullarda elektrikle ısınmaya çalışmak, aile bütçeleri açısından başlı başına bir yıkım haline geliyor.

Devamını Oku
14.11.2025
Küresel adaletsizlik ve otoriterlik

Emperyalizme karşı duruşun ve mücadelenin simgesi, Kurtuluş Savaşı’nın önderi Mustafa Kemal Atatürk’ü; vefatının 87. yılında saygıyla andık, anıyoruz.

Devamını Oku
11.11.2025
Yerele darbe!

Bir zamanlar yereli güçlendireceğiz, yereli daha çok yetkilendireceğiz diyerek iktidara gelenler, son dönemde tam tersi işlere yöneliyorlar.

Devamını Oku
07.11.2025
CHP ile uğraşmayı bırakın!

Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün ilk genel başkanı olduğu CHP, Cumhuriyetin kurucu ve ülkemizin birinci partisi.

Devamını Oku
04.11.2025
Doğa ve iklim uyarıyor!

Son dönemde doğa ve iklim koşullarındaki gelişmeler, değişimler günlük hayatımızı derinden etkilemeye başladı. Deprem tehlikesi ve iklim krizi artık hepimizi daha çok ilgilendiriyor. İzmir ve Ege Bölgesi de bütün bu gelişmelerden alabildiğine etkileniyor.

Devamını Oku
31.10.2025
Cumhuriyet ve demokrasi

Demokrasi, Cumhuriyetle birlikte düşünülmesi ve birlikte anılması gereken çoğulcu, halkçı yönetsel sistemdir, anlayıştır. Her ikisi de birbirini bütünler ve tamamlar.

Devamını Oku
28.10.2025
Ege’nin Cumhuriyet sevdası

Yeni bir Cumhuriyet bayramı kutlaması daha yaklaşıyor. Başta Ege ve Egeliler olmak üzere bütün halkımız, Cumhuriyetin 102. yaşını coşkuyla kutlamaya hazırlanıyor.

Devamını Oku
24.10.2025
‘Asgari’ hayatlar

Yıl sonu yaklaşırken çalışanların ve emeklilerin büyük çoğunluğunu yeni yıl maaş artışlarının telaşı sarar.

Devamını Oku
21.10.2025
Tarım ve gıda, temel sorun

Dün 16 Ekim Dünya Gıda Günü’ydü. Bu anlamlı gün nedeniyle uzmanlar ve ilgili kuruluşlar konuyla ilgili açıklamalar yaptılar.

Devamını Oku
17.10.2025
‘Metal fırtına’

Türkiye’nin emek tarihinde metal emekçilerinin çok ayrı bir yeri vardır.

Devamını Oku
14.10.2025
CHP’de il kongrelerinden olağan kurultaya

Türkiye’nin kurucu-ülkenin 1. partisi Cumhuriyet Halk Partisi, kongreler ve kurultay sürecini yaşıyor. Önce mahalle delegelerinin seçimi ile başlayan süreç, ilçe kongreleri ile devam etti. Şimdi sırada il kongreleri var.

Devamını Oku
10.10.2025
Halk siyaseti

TBMM’nin açılışı sonrasında ortaya çıkan fotoğraflar, siyaset çevrelerinde tartışılmaya devam ediyor.

Devamını Oku
07.10.2025
Halk silkeleniyor!

İktidarın muhalif belediyeleri yönetsel açıdan kuşatması ve mali olarak silkelemesinin faturası doğrudan halka çıkıyor. Muhalif belediye başkanlarınca yönetilen kentlerde yaşayanlar, bu silkelemelerden alabildiğine etkileniyorlar.

Devamını Oku
03.10.2025
Derin yoksulluk

Ülkemizde büyük çoğunluğun temel gündemini ekonomik sorunlar oluşturuyor.

Devamını Oku
30.09.2025
Toprağıma, zeytinime dokunma!

Ege’de çevre sorunları ile birlikte çevre mücadelesi de büyüyor. Özellikle Muğla yöresinde kömür ve maden çıkarma amaçlı doğaya müdahaleler sürüyor. Ege’nin simge ağacı zeytin başta olmak üzere tarım ve orman alanları zarar görüyor. Verimli tarım toprakları yok ediliyor.

Devamını Oku
26.09.2025
‘Ev-Genç’liler!

Geçmiş dönemlerde siyasal ve toplumsal alanlarda gençlikten söz edilirken usa önce “Dev-Genç” gelirdi.

Devamını Oku
23.09.2025
Üreticiye darbe üstüne darbe!

İçinde bulunduğumuz aylar, Ege’nin tarım kesiminde hasat dönemidir.

Devamını Oku
19.09.2025
Siyasal direniş

Ülke ve halk olarak çok ilginç günlerden geçiyoruz.

Devamını Oku
16.09.2025
İktidar, İzmir’e kör ve sağır!

Ülkemiz genel anlamda zor ve zorlu bir dönemden geçiyor. Başta siyasal ve toplumsal gerginlikler olmak üzere, pek çok sorun halkı olumsuz etkiliyor. Ekonomik-sosyal sorunların dayanılmaz ağırlığı, yurttaş çoğunluğunun günlük yaşamını adeta bir cendereye dönüştürüyor.

Devamını Oku
12.09.2025
Yeniden kurtuluş ve kuruluş

Bugün 9 Eylül İzmir’in kurtuluş günü

Devamını Oku
09.09.2025
‘Uçun kuşlar uçun İzmir’e doğru...’

Güz döneminin başlangıcı olan eylül ayını doğrusu çok severiz. Yaz aylarının aşırı sıcağından, rehavetinden, tatil havasından çıkışı ifade eder.

Devamını Oku
05.09.2025
Barış arayışı ve mücadelesi

30 Ağustos Ulusal Bağımsızlık Günü ile 1 Eylül Dünya Barış Günü’nü ardı ardına kutladık. Ulusal Kurtuluş Savaşı ile bağımsızlığını kazanmış ve Cumhuriyeti kurmuş bir ülkenin yurttaşları olarak ulusal bağımsızlık ve barış günlerini birlikte kutluyor ve ortaklaşa sahipleniyoruz.

Devamını Oku
02.09.2025
İzmir Fuarı, Cumhuriyetin halk okuluydu

İşte yine İzmir’in “fuar günleri” geldi. Bizler, İzmirliler olarak bir İzmir Enternasyonal Fuarı’na (İEF) daha ulaşmanın sevincini yaşıyoruz.

Devamını Oku
29.08.2025
‘Daima Demokrasi’

Dünyada otoriter liderler arttıkça ve otoriterlik tırmandıkça, demokrasinin değeri-önemi daha iyi anlaşılıyor.

Devamını Oku
26.08.2025
Aydın’da yeni dönem

Aydın Büyükşehir Belediye Başkanı Özlem Çerçioğlu’nun CHP’den istifa edip iktidar partisine geçmesinin yankıları sürüyor.

Devamını Oku
22.08.2025
Emek vurgunu!

Ülkemizde emeğiyle, alın teriyle geçinmek zorunda olan geniş toplumsal kesimler, en zor ve zorlu dönemi yaşıyorlar.

Devamını Oku
19.08.2025
‘Üzüm bizim canımız...’

‘Üzüm bizim canımız...’

Devamını Oku
15.08.2025
CHP'de örgütsel yenilenme

Cumhuriyet Halk Partisi’nde (CHP) kongreler-kurultay süreci başlıyor.

Devamını Oku
12.08.2025
CHP, Ege’de yeni döneme hazırlanıyor

CHP, Ege’de yeni döneme hazırlanıyor

Devamını Oku
08.08.2025
Mağduristan!

Bu iktidar döneminde, toplumda geniş kapsamlı mağduriyetler oluştu ve çok sayıda mağdur yaratıldı. Türkiye bir bakıma mağdurlar ülkesi oldu ve adeta “Mağduristan”a dönüştü! Üstelik son yıllarda mağduriyetler ve mağdurlar daha da artıyor.

Devamını Oku
05.08.2025
‘Susuz Yaz’

‘Susuz Yaz’

Devamını Oku
01.08.2025
Emekçinin, emeklinin çığlığı!

Ülkemizde ekonomik ve sosyal koşullar giderek ağırlaşıyor. Emekçiler ve emekliler için yaşam her geçen gün daha da çekilmez hale geliyor. Dar gelirli ve yoksul yurttaşlar, hayatın zorlukları ile başa çıkmakta zorlanıyorlar.

Devamını Oku
29.07.2025
Tarıma, tarımcıya vuran vurana!

Tarıma, tarımcıya vuran vurana!

Devamını Oku
25.07.2025
İktidarın açmazı

Siyasi iktidar, son dönemde izlediği politikalarla, başta kendi tabanı olmak üzere tüm seçmenlerin kafasını karıştırıyor.

Devamını Oku
22.07.2025

İlgili Haberler