Tek bir kişi bir ülkenin tüm siyasal sistemini yıkabilir mi?
Bizler, Türkiye’de koca bir rejimin 15 yılda yıkılmasına tanık olduk, oluyoruz.
Ama yıkanların önünde bir reis, arkasında idealistlerden çok oportünistlerin doluştuğu bir parti ve tabanında rejimin yıkılması için yarım yüzyıldır özenle yetiştirilen rejim düşmanları var.
Yani kalabalıklar.
Oysa Fransa’da, tek bir kişi, Emmanuel Macron adında, 39 yaşında ve üç yıl öncesine değin politika sahnesinde bile olmayan bir adam; ülkenin tüm siyasal sistemini yerle bir, partilerini darmadağın etti.
Partisi yoktu, ama Yürüyüş adıyla başlattığı siyasal muhalefet grubuna birkaç ayda 280 bin üye kaydolmuştu.
Emmanuel Macron, 7 Mayıs’ta Cumhurbaşkanı seçildi.
8 Mayıs’ta Yürüyüş grubu, Cumhuriyetçi Yürüyüş adıyla partileşti.
12 Mayıs’ta, sadece bir ay sonraki genel seçimlerin konusu 577 milletvekilliğinden 428’ine talip adaylarını açıkladı.
214’ünün kadın, 214’ünün erkek olduğu; yani cinsiyet eşitliğinin sağlandığı adaylar, Macron’un cumhurbaşkanı seçilmesi durumunda partileşmesi öngörülen, ki gerçekleşti, Yürüyüş grubuna şubat ayından öteye başvuran 19 bin aday adayı arasından özel mülakatla belirlendiler.

***

Aralarından 222’si, bugüne değin politikaya hiç bulaşmamış insanlar: Kooperatif sorumluları, teknisyenler, akademisyenler, tarımcılar, bilimciler, memurlar, sporcular... Geriye kalanlar, cumhurbaşkanlığı seçim kampanyası sırasında Macron’un safına geçen “ortanın solu” MODEM ve PS, yani sosyalist partili eski politikacılar.
Beş yıl önce François Hollande’ı cumhurbaşkanı çıkaran PS; bizzat Hollande’ın parti üyeleri tarafından aday seçilen sosyalist Benoit Hamon yerine Macron’a oy vereceğini açıklamasıyla zaten batırılmıştı. Macron’un bir yıl “partisiz” Maliye Bakanı olarak görev yaptığı sosyalist iktidardan 24 milletvekilini kendi saflarına katmasıyla, çöküş tamamlandı.

***

Turfanda Cumhuriyetçi Yürüyüş partisi, henüz aday göstermediği 149 milletvekilliği için Fransa’nın en büyük siyasal partisi, merkez sağı temsil eden Cumhuriyetçiler’i markaja aldı.
Eğer Sarkozy’nin isim babası olduğu bu partiden de 149 milletvekilini ayartabilirse; Macron fırtınası, merkez sağı da süpürmüş olacak...
Bu son manevra için fazla zaman yok.
Henüz boş 149 seçim bölgesine adayların en geç önümüzdeki çarşamba Seçim Kurulu’na bildirilmesi gerekiyor.
Olayların hızı, ister Macron’a oy vermiş olsun, ister vermemiş; Fransız ulusunu topyekûn şoka soktu.
Sosyalist Parti yıkıldı. Komünist Parti keza. Tabii ki ikinciden Macron sorumlu değildi. Ama yıkıldı. Fransız milliyetçisi Ulusal Cephe’de cumhurbaşkanlığı yarışını kaybeden Marine Le Pen’e karşı isyan başladı. Örneğin partinin iki numaralı ve en sevilen sarışını Marion Marechal Le Pen, teyzesi Marine’le papaz olmamak için istifa etti.
Halk soluğunu tuttu, çarşambayı bekliyor: CB adayları François Fillon’un ailesine sağladığı maaş kıyağından dolayı açık ara kazanacakken birinci turda kaybettiği seçimle sarsılan Cumhuriyetçiler partisi, Macron’un “yürüyüş”üne katılıp eriyecek mi?
Yoksa fire vermeden dik durup genel seçimlere girecek ve Macron’a karşı bir meclis çoğunluğu kazanacak mı?

***

Çünkü böyle bir olasılık da var.
Macron, yüzde 33 seçmenin kendisi ile Marine Le Pen arasında tercih yapmak istemediği için sandığa gitmediği ya da boş oy verdiği bir Fransa’da oyların yüzde 66’sını aldı...
Başka bir deyişle, çoğunluk Macron’dan yana değil, Le Pen’e karşı oy kullandı.
Son 20 yıldır Ulusal Cephe’nin iktidara gelmesini önlemek için defalarca aynı tercihi yapmak zorunda kalan Fransız halkı, böyle durumlarda kötünün iyisini cumhurbaşkanı seçer, ama karşısına da muhalif kanadı mecliste çoğunluk olarak diker.
Eli varmadan verdiği oyun bedelini ödetir gibi, bayılır zıtların koalisyonuna!
Mitterand’ı da muhalif bir çoğunlukla baş başa bırakmıştır, Chirac’ı da...
Ama her kuşun eti yenmez demişler ya, bu Macron başka bir tür. Bir yandan siyasal sistemi yerle bir ederken, öte yandan kendisine oy vermeyenleri baştan çıkaracak işler yapıyor.
Film heyecanlı. Devamı gelecek haftaya.