Yann,
Demek bitti.
Oysa seni hâlâ seviyorum. Unutmak için her şeyi yapacağım. Başaracağımı umarım. Deli gibi sevdim seni. Beni sevdiğine inandım. İnandım!
Bu aşkın tek olumlu yanı, umarım beni senden tümüyle koparacak olanı, sadece bana ait, tek başıma kurguladığım bir aşk hikâyesi olması.
Senin de beni sevdiğini sanıyorum. Ama aşkla değil. Sen aşkı kavrayamazsın, tutamazsın; aşk senden delik bir fıçıdan sızar gibi akıp gidiyor.
Seninle yaşamayanlar bunu bilemez.
Sevebilseydin eğer, sevmek yeteneğin olsaydı, her şey mümkündü. Yetenek derken, yürür gibi sevmekten söz ediyorum.
Beni onca hayrete düşüren sessizliğin, asla konuşmaman da bu söz eksikliğinden. Söyleyecek sözün olmadığı için susuyorsun. Dilerim sadece gecikmişsindir.
Kötü bile değilsin.
Ben senden çok daha kötü kalpliyim.
Ama benim içimdeki kötülüğün yanında aşk, o benzersiz âşık olabilmek yetisi de var. Sende yok. Sen aşktan da kaçaksın.
Tam da bu yüzden, böyle bir varoluş ahlaksızlığını reddettiğim için yıllarca mektup yazdın bana. Seni seviyorum, Yann. Korkunç bir şey bu. Ama seni severek var olmayı, sevmemeye yeğliyorum hâlâ. Bu duyguyu tatmanı isterdim.
Ne yazdı, ne hayaldi, ne güzeldi, devam edemezdi, mümkün değildi, ancak hatalar böylesine muazzam olabilirdi.
Çok azı kalan ömrümü, önümdeki birkaç yılı ne yapacağımı bilemiyorum.
İşlediğin cinayet, beni hâlâ sevilebileceğime inandırmak oldu.
Karşılığı hiç.
Eğer hayatıma son vermek cesaretini bulursam, sana haber veririm. Önümdeki tek engel, hâlâ çocuğumun varlığı.
Seni seviyorum.

Marguerite*

***

Yukardaki satırlar, 20. yüzyılın özgün kadın yazar ve sinemacısı Marguerite Duras’nın sonuncu sevgilisi Yann Andrea’ya yazdığı bir mektuptan alıntıdır. Tanıştıklarında Marguerite dünya çapında bir şöhrettir. Moderato Cantabile’yi ve Hiroşima Sevgilim’in senaryosunu çoktan yazmıştır. Felsefe öğrencisi Yann ise, Tarquinia’nın Küçük Atları’nı okuduktan sonra Marguerite Duras’dan başka yazar okumamaya karar veren bir çocuk...
İlk kez, 1975’te Duras’nın “Indiana Song” filminin özel gösteriminde karşılaşırlar. Yann, Marguerite’e aşk mektupları yazmaya başlar. Deste deste. Huzuruna kabul edilebilmek için tam beş yıl sürer yakarışları...
1980 Eylül’ünde, telefonla aramak cesaretini gösterdiği Marguerite Duras nihayet merhamete gelip, onu Trouville’deki evine davet eder. Ölüm ayırana dek sürecek birliktelikleri başlar.
Okuduğunuz mektup, işte bu aşkın üçüncü ayında patlayan şimşekli bir fırtınadan sonraki yağmurdur. Noel gecesi arifesi, 23 Aralık 1980’de kaleme alınmıştır.

***

Usta Marguerite ile çırak Yann’ın aşkı, Fransız ana babadan Vietnam’da doğan yazarın tüm hayatı gibi sıradışıdır.
Gençliğinde sanatı kadar güzelliğiyle de göze çarpan Marguerite Duras; geride bıraktığı 66 yıldan çok daha yaşlı gösteren yıpranmış bir kadın, Yann ise sadece 28 yaşındadır. Ama Fransa’da aşk başkadır. Şaşırtıcılığına saygı, aşırılığına hayranlık duyulur.
“French lover”ların ülkesinde yaşlı kadınlara âşık olan genç adamların sayısı, başka diyarlarda genç kızların peşinde koşan yaşlı erkek nüfusuna beş basar!
Hatta Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un kendisinden 25 yaş büyük Beatrice’e aşkı, halk nezdinde takdir görmüş ve “aklına koyduğunu başaran adam” olarak, başkanlığına duyulan güveni artırmıştır. Dolayısıyla Marguerite ile Yann’ın aşk öyküsündeki sıradışılık, yaş farkı değildir.

***

Yann Andrea, homoseksüeldir.
Çiftin karşılıklı sevgisi, cinsel tutkunun aşk olmadan yaşanabildiği gibi, aşkın da cinsellik olmadan hem de ömür boyu sürebildiğinin kanıtıdır.
Andrea, 16 yıl boyunca Marguerite Duras’nın sırdaşı, şoförü ve hatta kurbanı olmayı kabullenir. Alkol ve şiddet krizlerine göğüs gerer. Ona, son nefesini verdiği 3 Mart 1996’ya kadar büyük bir özveri ve sadakatle eşlik eder.
Yann Andrea 2014 yılında öldü. Yaşamı boyunca yaptığı tek iş, Marguerite Duras ile ilişkilerini anlattığı “Bu Aşk” başlıklı bir roman yazıp yayımlamak oldu. Roman, sanki ustanın elinden çıkmışcasına Duras’nın biçemini taşıyordu. Yann Andrea’nın varlık nedeni ve biricik eseri, Marguerite’e duyduğu sınırsız ve koşulsuz aşktı, aslında.
Ben de bu yazıyı, Alice’in Harikalar Dünyası’ndaki tavşanın doğum günü olmayan günleri kutladığı gibi, Valentin’i Valentine’ı falan olmayan 18 Şubat’ı kutlamak için yazdım!

* Marguerite Duras’nın mektubu, arkadaşım Frantz Vaillant’ın Terriennes sitesinde yayımladığı “Kadınların aşk ilanı” makalesinden alıntıdır.