3 Mayıs Dünya Basın Özgürlüğü Günü’nde konu ile ilgilenenlerin kimilerinin gözleri yeniden Türkiye’ye döndü.

İlgilenenleri sınırlandırmış olmamı lütfen yadırgamayın. Duyduğum zorunluluk nedeniyle böyle bir değerlendirme yapmam gerektiğini düşünüyorum.

Hemen gerekçemi de ekleyeyim. İktidar tarafı Türkiye’de basının özgür olduğunu belirtip yaşanan bir sıkıntı varsa yargıdan kaynaklandığını söylemeyi yeğliyor.

Bazı yayın organları ve gazetecileri de haklarında açılmış binlerce soruşturma ve süren davalar bulunmasına karşın, yaşadıklarını basın özgürlüğü kapsamında değerlendirirlerse birilerini üzeceklerini varsayarak üzerinde durmuyorlar.

Avrupa Birliği’nin anlı şanlı sözcülerindense hiç ses çıkmıyor. Umarım ki, bugün gazetecilerin üzerine çöken kara bulutların, yürürlüğe girdiğinde “Reform” diye niteleyerek alkışladıkları yasa maddelerinden kaynaklandığının ayırdına varmışlardır. Hiç ummam ama utandıkları için suspus olmuşlardır.

***

Dünya Basın Özgürlüğü Günü arifesinde kimi uluslararası kurum ve kuruluşlar yaptıkları açıklamalarla, Türkiye’deki basın özgürlüğünün durumunu irdelediler.

Merkezi ABD’de bulunan insan hakları ve özgürlüklerini izleyen Özgürlükler Evi (Freedom House) Türkiye’nin notunu 54 olarak açıkladı. Bu notla da dünyada izlenmeye alınan 196 ülke arasında 112’nci olduk.

“Bizden sonra 84 ülke daha var” kolaycılığına koşanlar olursa diye vurgulamak isterim ki Avrupa’da sonuncuyuz!

***

İfade özgürlüğünün Türkiye’deki geri kalmışlığı, açılan çok sayıdaki soruşturma, binleri aşan basın davası ve hükümlü ya da tutuklu olarak hapiste bulunan 67 gazeteci, eski deyişle “kahır yüzünden lütuf” nitelemesine uygun bir birlikteliğin oluşmasına yol açtı.

Türkiye tarihinde ilk kez 93 basın meslek kuruluşu bir araya gelerek “Gazetecilere Özgürlük Platformu”nu oluşturdu. Platformun ilk uluslararası etkinliği de 3 Mayıs’ta Akatlar Kültür Merkezi’nde gerçekleştirildi.

Uluslararası 8 meslek örgütünün üst düzey temsilcisinin, Türkiye’deki meslek örgütleri yöneticilerinin, tutuksuz yargılanan gazetecilerin, tutuklu gazetecilerin ailelerinin de katıldığı toplantı gerçekten ilgi çekiciydi.

***

Yargılanan ya da tutuklanan gazeteciler gündeme geldiğinde “yargı görevini yapıyor” söylencesinin ardına sığınıp topu yargının üzerine atmak artık inandırıcı gelmiyor.

Bir kere daha yazıyorum. Yargı ya iktidarın çıkardığı yasaları uyguluyordur. Ya da yasalarda olmayan suç tanımlarına dayanarak kararlar alıyordur.

Yasaları uyguluyorsa, yakınılan yasaları değiştirmek siyasal iktidarın görevidir.

Yargı kendiliğinden suç tanımları üretiyorsa da görev Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu’na düşmektedir.

Gazetecilerin kim vurduya gitmesi, görüldüğü gibi hiç de övünülecek bir durum yaratmıyor.