Ekonomide fayda maliyet analizi vardır. Yapılan işin, faaliyetin, izlenen politikanın, yatırımın faydası ve maliyeti hesaplanır. Faydanın maliyete oranının yüksekliği, bir ölçüt olarak, diğer seçeneklere göre tercih nedenidir. Ekonominin bu değerleme ölçütü politika için de kullanılabilir. Şu soru pekâlâ gündeme getirilebilir. AKP’nin Türkiye için fayda ve maliyeti karşılaştırılabilir. Bu hesabı, vatandaşlarımızın yapması gerekir. Yabancı güçlerin, dış odakların yanlı, kendi çıkarları doğrultusunda yaptıkları değerlendirmelerle, yalakalığı bir sanat olarak icra eden, geçim kaynağı yapmış medya mensuplarının bu bağlamdaki değerlendirmeleri, kuşkusuz geçerli, mesmu değildir.

AKP’ye puan kazandırdığı söylenen “one minute” çıkışının fayda ve maliyetini karşılaştırmaya çalışayım. Çıkışın Arap âleminde, AKP tabanında Sayın RTE’ye bir süre için prestij kazandırdığı kuşkusuz. Görünür maliyeti ise uluslararası bir bölgede Mavi Marmara gemisinin saldırıya uğraması, dokuz vatandaşımızın yitirilmesi, yardımın Gazze’ye ulaştırılamaması, gemiye verilen zarar, Türkiye’nin itibarının zedelenmesi. Kamuoyu bir süre İsrail’e yaptırım, İsrail özür dileyecek, İsrail tazminat ödeyecek, Gazze ablukası kaldırılacak, en azından hafifleyecek gibi haber ve yorumlarla oyalandı. Aradan yıllar geçti ne İsrail özür diledi, ne tazminat ödedi; ne Gazze ablukasını kaldırdı, ne Gazze’ye yaptığı saldırıları durdurdu. Fayda hemen hemen sıfır, maliyet oldukça ağır.

Emperyal güçlerin, ABD’nin ayartısı, teşviki ile ‘Arap Baharı’nın desteklenmesine soyunduk. ‘Arap Baharı’ zaten slogandan belli, bunun ardında emperyal oyunlar var. Emperyal güçler bu tür cafcaflı cilalı sloganlar, sıfatlar, ifadeler bulmakta usta. Nerede cafcaflı, cilalı bir ifade slogan duyarsanız, bunun ardında ne yatıyor; hangi niyet, amaç kamufle ediliyor diye düşünmek gerek.

Suriye’ye karşı tutumun, emperyal güçlerin sözcülüğünün, sesyayarlığının maliyeti ne? Bir uçağımız düşürüldü, çok daha önemlisi iki can yitirdik, Suriye’ye yakın illerimizde ekonomik yaşam canlılığını yitirdi, bazı TIR’larımız saldırıya uğradı, askerin Güneydoğu’ya kaydırılması, Suriye’ye karşı konuşlandırma kamu harcamalarını artırdı, turizm gelirlerinde azalışa neden oldu. Gerçi turizm gelirlerinde azalış Avrupa’daki krizle açıklanmaya çalışılıyor, ama izlenen dış politikanın da olumsuz etkisi olduğu açık. Maliyeti artıracak bir tehlike daha belirdi. Sayın Davutoğlu, Rusya, Çin ve İran’ın izole edilmesinden söz ederek bir giriş yaptı, ardından Hillary Clinton ve İngiliz Dışişleri Bakanı’ndan destek geldi. Emperyal güçlerle birlikte Rusya, Çin ve İran’ın izolasyonunun maliyeti çok daha yüksek olur. Maliyet yüklü, yarar ise kaynağı meçhul, miktarı kesin olarak bilinmeyen dolarların yurda girişi. Fayda, katlanılan maliyete göre çok az, maliyet çok ağır, daha ağırlaşabilir.

Dış politikada bu iki örnek, izlenen politikanın bırakın itibar, prestij etkisini, ekonomik maliyetinin de çok yüksek olduğunu gösteriyor.

AKP’nin kuşkusuz bir çevreye büyük yararı oldu; yeni zenginler türedi, rant el değiştirdi, bazı kişiler hayal edemeyecekleri orunlara getirildiler, cemaat ve bazı tarikatların devlet yönetiminde etkinliği arttı. Ancak tüm bu gelişmeler Türkiye’ye ne kazandırdı? Neleri yitirdik? Artık AKP’nin ülke açısından bir fayda maliyet analizinin yapılması gerekiyor. Bu konuda geç bile kalındı.