37 Yıl Sonra Bir CHP Lideri Washington Yolunda

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu yarın 4 günlük Washington ziyaretine çıkıyor. Gezi, CHP’den genel başkan seviyesinde ve ana muhalefet lideri sıfatı ile ABD’ye 37 yıl sonra yapılan ilk ziyaret özelliğini taşıyor. CHP kaynaklarına göre en son ziyaret eski genel başkanlardan Bülent Ecevit’in 1976’da yaptığı ziyaret.
CHP Genel Başkan Yardımcısı Faruk Loğoğlu ile dün yaptığımız görüşmeden edindiğimiz bilgilere göre oldukça dolu bir program hazırlanmış CHP lideri için. Ziyaret 5 ayak üzerinde kurgulanmış:
1. ABD yönetimi: Kılıçdaroğlu, Başkan Obama’nın Ulusal Güvenlik Konseyi’nde Avrupa İşlerinden Sorumlu Direktör Karen Donfried ile görüşecek. Yardımcısı Loğoğlu Pentagon’da, heyette yer alan CHP’li vekillerden biri de ABD Dışişleri Bakanlığı’nda Türkiye’den sorumlu yetkililerle bir araya gelecek.
2. Kongre: ABD Kongresi’nde hem iktidardaki Demokratlar hem de muhalefetteki Cumhuriyetçiler, CHP ziyaretine önem veriyor. Resmi görüşmelerin yanı sıra Kılıçdaroğlu, bir akşam Demokrat parlamenterler, bir akşam da Cumhuriyetçi parlamenterler tarafından ağırlanacak.
3. Düşünce kuruluşları: Dört önemli düşünce kuruluşunda görüşmeler yapacak. Önce Brookings Enstitüsü’nde CHP’nin Türkiye ve bölge meseleleri ile Türk - Amerikan ilişkilerine bakışını anlatan bir sunum yapacak. Daha sonra Bipartisan Policy Center (BPC) ve Center for American Progress (CAP) isimli düşünce kuruluşlarında görüşlerini açıklayacak. BPC ve CAP’deki dar katılımlı bu toplantılarda, Türkiye üzerine çalışan uzmanların yanı sıra Amerikan yönetiminden etkili bazı isimler de yer alacak. Ayrıca John Hopkins Üniversitesi İleri Uluslararası Çalışmalar Okulu’nda da öğrencilerin sorularını yanıtlayacak.
4. Lobiler: CHP’nin Yurter Özcan başkanlığındaki Washington Temsilciliği’ni açarak burada ABD’nin çeşitli bölgelerinde yaşayan Türklerin çatı kuruluşları ve iş örgütleri ile bir araya gelecek. Ayrıca Amerikan yönetimi üzerinde etkili “Musevi lobisi”nin önde gelen temsilcileriyle de bir akşam yemeğinde buluşacak.
5. Basın: Kılıçdaroğlu Wall Street Journal gazetesine mülakat verecek, Washington Post gazetesi yazarlarıyla da toplantı yapacak. Son olarak Ulusal Basın Kulübü’nde düzenleyeceği basın toplantısı ile gezisini noktalayacak.
‘Demokrasi’ mesajı
Ziyaret gündeme ilk geldiğinde CHP kulislerindeki hava, Dışişleri Bakanı John Kerry ya da Ulusal Güvenlik Danışmanı Susan Rice ile görüşülebileceği şeklindeydi. Ancak muhalefet liderleri ile üst düzey görüşme geleneği olmayan Amerikan yönetimi başkana bağlı Ulusal Güvenlik Konseyi’nin Türkiye ile ilgili direktörü Donfried’i belirledi. Geçmişte Türkiye’nin ABD Büyükelçiliği görevini de yürüten CHP Genel Başkan Yardımcısı Loğoğlu, yönetimle temas konusunda “Bu iki devlet arasında sorunların konuşulduğu bir ziyaret değil. Bir ana muhalefet partisi liderinin milletvekilleriyle yaptığı bir ziyarettir. Amerikan yönetimi ile herhangi bir konuyu müzakere etmeyeceğiz. Amerikan toplumunun etkili çevrelerine CHP’nin Türkiye ve bölge meselelerine bakışını anlatacağız. O yüzden, ille de şu olsun ya da bu olmasın gibi bir tavır içinde olmadık” dedi.
“ABD başkentine ne mesaj vereceksiniz?” sorumuza ise Loğoğlu, “Türkiye ve bölgemiz için CHP’nin isteğinin demokrasi, özgürlük, hukukun üstünlüğü, sorumlu dış politika ve güçlü ekonomi olduğunu anlatacağız” karşılığını verdi.
Erdoğan ‘yönetim’ ile görüşemedi
Kılıçdaroğlu’nun ziyareti, AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 3 Kasım 2002 seçimlerine 9 ay kala muhalefet partisi lideri olarak yaptığı ilk ABD ziyareti ile çok benzer özelliklere sahip. Washington ve New York’u kapsayan ilk ABD ziyaretinde Erdoğan da düşünce kuruluşları, Musevi lobisi ve basın ile bir araya gelmişti. O ziyaretin en büyük eksiği ABD yönetiminden kimse ile görüşmemiş olmasıydı. AKP heyeti en azından ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı ile görüşmek istemiş, daha alt düzey bir Dışişleri yetkilisiyle görüşmeleri önerilince de bunu kabul etmeyerek yönetimden hiçbir yetkili ile görüşemeden Washington’dan ayrılmıştı.
Bu olaydan 10 ay sonra, 3 Kasım 2002 seçimlerini kazanan lider olarak yaptığı ikinci ziyarette ise Erdoğan, bambaşka bir protokolle karşılandı. Irak’a müdahale için sabırsızlanan ve dönemin başbakanı Bülent Ecevit’ten o güne kadar istediği desteği bir türlü koparamayan ABD yönetimi, henüz milletvekili bile olmayan Erdoğan’ı el üstünde tutarak dönemin başkanı George W. Bush ve yardımcısı Dick Cheney ile bir araya getirdi.
O ziyaret sonrasında Irak’ta ve bölgemizde yaşananları düşündükçe “Washington ziyaretlerinin ‘düşük seviyede’ olanı daha mı makbul acaba?” diye düşünmeden edemiyor insan...