\n

Ülkemizde ifade özgürlüğü alanında yaşanan olumsuz gelişmeler ve cezaevindeki gazeteciler meselesine tepki amacıyla Türkiye’de devlet ve hükümet yetkilileriyle görüşmeye gelen uluslararası kuruluşlara son olarak Uluslararası Yazarlar Birliği (PEN) de eklendi. PEN Yönetim Kurulu üyeleri ve dünyanın çeşitli ülkelerinden gelen 20 yazar, cezaevlerindeki gazetecilerin özgürlüğüne kavuşması mesajı için Türkiye’ye geldi.

‘90’lara dönüşolmasın’

Dün Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ile bir araya gelen heyetten PEN Başkanı John Saul, dünkü görüşmemizde izlenimlerini şöyle aktardı:

“Son bir yıl içinde Türkiye’de gazeteciler, yazarlar ve yayıncılarla ilgili takip ettiğimiz davalarda kaygı verici artış yaşandı. Şu anda 70’ten fazla yazar ve gazeteci tutuklu. En az 60’ının ise yargılaması sürüyor. Rakamlarda son dönem gözlenen artış, 1990’lı yıllardaki durumu anımsatıyor. Sayın Cumhurbaşkanı bize bir saat 15 dakika ayırarak Türkiye’de ifade ve basın özgürlüğü alanında artan kaygılarımıza ne kadar önem verdiğini gösterdi. Kendisine isim isim tutuklu ya da tutuksuz yargılanan gazeteci, yazar ve yayıncıların durumunu aktardık. Bu durumun Türkiye’nin imajına katkısı olmadığını aktardık.”

‘Artık gündemden düşmeli’

Gazeteci ve yazarların yargılandığı davaları yakından takip ettiğini belirten Gül ise PEN heyetine şu mesajları vermiş:

“Türkiye’de reformlar sayesinde birçok iyi gelişme yaşanıyor, geçmişte tabu olan birçok konu serbestçe tartışılabiliyor. Ancak bahsettiğiniz bu kaygılar, katettiğimiz ilerlemeye gölge düşürüyor. Bunların uluslararası yansımaları da oluyor ve bu gelişmeler beni derinden üzüyor. Bu ülkenin Cumhurbaşkanı olarak herkesten daha fazla ben bunların çözülmesini ve artık ülke gündeminden düştüklerini görmeyi arzuluyorum. Türkiye’de demokrasi ne kadar çok gelişirse ben bundan o kadar kıvanç duyarım.”

Gül’e “Türkiye’de ifade özgürlüğünün önündeki en büyük engelin Terörle Mücadele Yasası olduğunu” aktardıklarını ve bu yasanın özgürlükçü bir anlayışla gözden geçirilmesini istediklerini belirten Saul, Cumhurbaşkanı’ndan bu talebe “Terörizmle mücadele etme ve onu izole etmenin en iyi yolunun ülkemizdeki demokrasi standartlarını yükseltmek olduğuna inanıyorum” karşılığı aldıklarını belirtti.

‘Tutuklu gazetecileri bırakın’

Görüşmede Gül’den ifadeleri nedeniyle tutuklu yargılanan gazetecilerin bir an önce salıverilmesi talebinde bulunduklarını da belirten Saul, “Cumhurbaşkanı’nın görüşmede ifade özgürlüğü ihlallerinin Türkiye’nin geleceğine olumsuz etkilerine yaptığı vurguyu önemsiyoruz. Onun, terörizme karşı en etkili yöntem olarak ifade özgürlüğü ve temel hakların genişletilmesi olduğu yönündeki taahhüdünden cesaret alıyoruz. Umuyoruz bugünkü görüşmemiz cezaevindeki gazeteci ve yazarların serbest bırakılmasını hızlandırır” dedi.

PEN heyetinin Türkiye’de ifade özgürlüğünün önündeki engellerin kaldırılması için atılması gereken adımlar konusunda Cumhurbaşkanı’na ilettikleri talepler şunlar:

• Yazar, yayıncı ve gazetecilerin yargılandığı davalar gözden geçirilmeli, hiçbirinin ifadeleri nedeniyle cezai kovuşturmaya uğramadıkları kesin biçimde tespit edilmelidir.

• İfadelerinden ötürü tutuklanmış olanlar derhal salıverilmelidir.

• Terörle Mücadele Kanunu (TMK) ve özellikle de 6. ve 7. maddeleri değiştirilmelidir.

• Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) siyasi nitelikli meşru görüş ve beyanlara karşı mahkemelerce dava açılması için kullanılan maddeleri düzeltilmelidir.

• TMK ve TCK’de ‘halkı şiddete teşvik etme’ ile ‘şiddet barındırmayan fikirlerin ifadesi’ arasında ayrım yapılmalıdır.

• Uzun tutukluluk uygulaması sona erdirilmeli.

• Yazar, yayıncı ve gazetecilerin zayıf temellere dayanan iddianamelerle cezaevine konması ya da korkutulmasını önlemek için davayı reddetmeye yarayan sıkı yöntemler benimsenmelidir.

PEN tarihinin en kalabalık ziyareti

\n

İngiltere Büyükelçisi David Reddaway de PEN heyetinin ziyareti onuruna evinde bir davet verdi. PEN Başkanı o davette de “PEN’in 91 yıllık tarihinin en kalabalık heyetiyle Türkiye’ye geldik. Yönetim kurulunun tamamı ile birlikte tüm dünyadan 20 yazar burada” dedi. Heyetin 104 ülkedeki 144 PEN ofisini temsil ettiğinin altını çizen Saul, “Yani Türkiye’deki cezaevlerindeki gazeteciler sorunu sadece Batı’nın ilgilendiği bir konu değil, tüm dünyayı kaygılandıran bir mesele” dedi. PEN heyeti, yarın aralarında Yaşar Kemal’in de bulunacağı bir grup yazarla birlikte cezaevindeki gazetecilere destek amacıyla ortak etkinlik düzenleyecek. Etkinlikte 50 Türk ve yabancı yazar, kendi eserlerinden 200 kelimelik konuşmalar yapacak.