Çok bilinmeyenli Suriye denklemi ilk bakışta fevkalade karmaşık gibi görünüyor ve kimi gelişmeler kolayca anlaşılamıyor. ABD’nin birbirleriyle çelişiyor görünen kimi davranışları salt “Trump’ın dengesizliği!” ile açıklanıyor. Uluslararası ilişkiler böyledir, ilk bakışta insanı çok şaşırtır. Örneğin savaş harekâtlarının hepsinin kod adlarında barış vardır.
Bunlara şaşırmamak gerek. Öte yandan Suriye’de de görmeyi bilenler için her şey aşikârdır.
Şimdi oyunun belli başlı aktörlerinin durumlarına bakalım:
Bazılarının bir ara “gidici” olarak gördükleri Esad, “kalıcı” olduğunu kanıtlamıştır ve durumunu günden güne güçlendirmektedir.
Suriye lideri bu gücünü sırtını Putin’e dayamasına borçludur.
Rusya, Suriye’deki üslerinin konumlarını pekiştirerek, Suriye dolayısıyla da bölge üzerindeki nüfuzunu artırarak, badirenin kârlıları arasında yer almıştır.

***

Rusya’nın Suriye ve bölgedeki nüfuzunun artmasını engelleyemeyen ABD, Irak’ın olduğu gibi Suriye’nin de kuzeyinde bir Kürt koridoru oluşturmak istemekte, burada başrolü PKK uzantısı PYD - YPG’ye vermeyi planlamakta, bunlara büyük ölçüde silah ve malzeme yardımı yapmakta, ayrıca da herhangi bir dış müdahaleye karşı Kürtleri himayesi altına aldığını açıklamaktan çekinmemektedir. ABD’nin planına göre, yol üstünden çekilerek gerçekleşmesine izin verirken, sınırlarını çizdiği Türkiye’nin Barış Pınarı Harekâtı sonucunda oluşacak “güvenli bölge” bu himayenin düzenini yaşama geçirecektir.
Türklerle Kürtlerin arasını bulacağını söyleyen Trump, bu güvenli bölge ile varlığını güvence altına alacağı PKK uzantısı güçlerin, ileride Türkiye’nin tepkisini de hesaplayarak ilk başta özerk bölge adı altında sunulacak bir garnizon devleti oluşturmalarını sağlamayı amaçlıyor.
Trump, Barış Pınarı Harekâtı’yla oluşturulacak bölgenin Türkiye’nin PKK- PYD’ye karşı güvenliğini değil, PKK- PYD’nin Türkiye’ye karşı güvenliğini sağlamaya yönelik olmasını planladığı için Ankara’nın sınırlı operasyonuna izin veriyor.
Türkiye, bu oyuna kısa devre yaptıracak hamle olan, bölgenin güvenliğinin Şam’ın toprak bütünlüğüne de saygılı bir biçimde Esad tarafından garanti altına alınmasına yol açacak doğrudan Ankara-Şam görüşmesine kapıları şimdiye dek hep kapalı tutuyor.
Rusların da araya girmesiyle, Ankara-Şam görüşmelerinin gerçekleşmesi şimdilik mümkün görünmüyor.

***

Aslında bütün bu badirenin sonunda Suriye ile birlikte, aynı zamanda kendi toprak bütünlüğü de, tehdit altına girecek olan Türkiye’nin politikası, bugüne değin Trump’ın çizdiği sınırlar dışına taşmamış görünüyor.
Olaya bu açıdan bakınca, Erdoğan’ın Esad ile görüşmesini engelleyenin kim, hangi güç olduğunu merak eden ana muhalefet lideri Kılıçdaroğlu’nun sorusu açıkça cevaplanmış oluyor.
Trump’ın, sınırlarını iyice çizdiğini bütün dünyaya açıkça ilan ettiği Barış Pınarı Harekâtı’nı, özerklik adımı ile başlayıp, PKK garnizon devletine uzanan süreç içindeki yerine oturtunca her şey açıklığa kavuşuyor.
İlk bakışta karmaşık gibi görünen bu oyundaki Amerikan hesabı yanlış olmadığından Bağdat’tan dönmemişti, bu sefer Şam’dan niye dönsün ki?..
Peki, bütün bu senaryoda AKP’nin rolü ne oluyor?
Bölgede taşların yeniden dizilmesi, sınırların yeniden belirlenmesi senaryosunda AKP talip olduğu rolü daha BOP zamanında açıklamıştı:
Projenin eşbaşkanlığı.
Eğer Ankara’nın politikasında esaslı bir değişiklik olmaz ise bugünlerde fetih türküleriyle sürdürülen yolun da sonunda varacağı yer budur.