Görüyorsunuz, başlıkta iki soru cümlesi var.
Birincisi bugünlerde pek gözde: Savaşı kim başlattı?
AKP medyası başta olmak üzere pek çok kesimde bu soru tartışılıyor ve tartışanlar bağlı oldukları siyasal disiplinlere, siyasal meşreplerine ve tercihlerine uygun olarak soruya farklı cevaplar veriyorlar.
Kimilerine göre savaşı başlatan tartışılmaz bir açıklıkla PKK. Zaten ateşkes döneminde evlere, mağaralara silah depolamış, yollara mayın yerleştirmiş ve bugünlerin hazırlığına o günlerden başlamıştı. Kandil’deki şeflerin birbirini tamamlayan açıklamalarından anlaşılacağı üzere düğmeye basılmış ve “ateşkesten barışkes dönemine” geçilivermişti. Bunda Kürtlerin sırtlarını ABD’ye dayayarak bir Kürt ulus devleti kurma niyetleri belirleyici olmuştu. Suriye’de ilan ettikleri kantonlara şimdi Türkiye’de yeni kantonlar ekleyerek Kürt ulus devletinin sınırlarını genişletecekleri anlaşılıyordu…
Bu hesapça dört yıllık bir çatışmasızlık döneminin ardından durup dururken savaşı başlatan kuşkusuz PKK…
Tam karşı safta yer alan ve Kürt siyasal hareketi hata yapmaz, onda kusur bulunmazmış önkabulü ile yanlışlara kılıf arama misyonu üstlenenler, topu Erdoğan ve AKP elebaşılarına atmak için “Ama onlar da kalekol inşaatlarına, dağ geçitlerini, gerillanın geçit yollarını kapatmak için baraj yapmaya hız verdi” gibi çocuksu mazeretleri ciddi ciddi savunma çabasındalar.
Oysa çok yalın, laf kalabalığına getirilmemiş bir durum tespiti zor değil: 7 Haziran seçim kampanyası başlayana kadar çatışma yoktu.
Hatırlayın. Dolmabahçe mutabakatı denen adım da atılmış ve barış sürecinin müzakere sürecine evrilmesi umutları filizlenmişti. Kandil 2013 Newroz’undaki hedefe sımsıkı bağlı olduğunu ilan ediyordu. Çözüm sürecinden sorumlu bakan sayılan Yalçın Akdoğan, sürecin bu aşamaya gelmesinde emeği geçen herkese (yani kendilerine ve Kürt siyasal hareketine) teşekkür tweet’leri atıyordu.
Sonra birden seçim kampanyasına AKP hesabına katılan bağımsız (yani anayasada öyle yazıyor) cumhurbaşkanı sahneye ve kürsüye çıktı:
- Kürt sorunu diye bir sorunumuz yoktur… Dolmabahçe’de ortaya konan fotoğraf yanlıştır… Devlet teröristlerle müzakere etmez… Barış süreci yok; terör örgütü silahları gömmek ve Türkiye’den çekilmek zorunda. Bunun başka yolu yok...
Sizce bu sözlerin anlamı ne?
Sizce bu sözleri PKK nasıl anlar ve anlamalıdır?
PKK derken Kandil’deki komutanları bile kastetmiyorum. Sıradan, gencecik bir PKK gerillası bu sözleri duyduğunda ne düşünür?
“Barış süreci filan yok artık. Yeniden silahlı çatışma günlerine dönülecek” diye anlarsa bu temelsiz bir vehim, yanlış bir çıkarım mıdır? Barış süreci yoksa, müzakere yoksa, silah gömmekten öte çıkar yol yoksa PKK’ye ne yapmak kalır?
Soru: Sizce ateşkes’i barışkes’e çeviren adımı kim atmış?

***

Yine de bugün gitgide hızlanan ve kanlanan savaşı “kim başlattı” sorusu artık çok anlamlı değil.
Eğer bir soru ortaya atacak ve onu tartışacaksak buyrun:
Bu savaşı kim, nasıl bitirecek?