Almanya dünyanın 3., Avrupa’nın da 1. büyük ekonomisine sahip bir ülke. Yaklaşık 82 milyonluk nüfusuyla dünyada 16. sırayı alıyor. Alman ekonomisi Avrupa’da en büyük olmasının yanı sıra en güçlü ekonomi de. 2011 yılı itibarıyla gayri safi yurtiçi hasılası 3.577 trilyon dolar, kişi başına düşen ortalama yıllık gelir ise 43.741 dolar.

Alman Demokratik Cumhuriyeti’nin (Doğu Almanya) kendini feshederek Almanya Federal Cumhuriyeti (Batı Almanya) ile birleştiği 3 Ekim 1990’dan bu yana Batı, Doğu’yu parasal olarak sürekli destekliyor. 2011 yılında Batı’dan Doğu’ya akan parasal desteğin toplamı her yıl ortalama 80 milyar doları buluyor. Böylelikle birleşmeden sonra federal cumhuriyete katılan 5 yeni eyaletteki yaşam standardının eski 11 eyalettekinin düzeyine yükseltilmesine çalışılıyor. Ekonomisinin modernizasyonu ile Doğu’nun Batı’ya ekonomik ve sosyal uyumunun gerçekleşeceği yıl 2019 olarak öngörülüyor.

***

Resmi istatistikler 2009 yılından bu yana işsizliğin sürekli düştüğünü gösteriyor. Oranların Batı’dan Doğu’ya doğru yüzde 6.2 ile yüzde 12.7 arasında değişme göstermesine karşın ülke genelindeki işsizlik oranları 2009 yılında yüzde 8.1, 2010 yılında yüzde 7.7, 2011 yılında yüzde 7.10 olarak saptanmış, 2012 yılında ise bu oran yüzde 6.9 olarak tahmin ediliyor.

Her ülkede olduğu gibi resmi işsizlik verilerinin Almanya’da da aldatıcı bir yanı var. Çünkü bu veriler hesaplanırken ülkedeki emek potansiyelinin tümü ele alınmayıp yalnızca İş Kurumu’na başvurarak iş arayan işsizler değerlendiriliyor. Oysa Almanya’da iş bulmaktan umudunu keserek İş Kurumu’ndaki kayıtları silinmiş 1 milyondan fazla işsiz var. Bu sayı açıklanan resmi istatistiklerde gösterilmiyor.

***

Bilindiği gibi evrensel olarak kabul gören “evsiz” tanımı bir kira sözleşmesiyle barınma gereksinimi güvence altına alınmamış kişileri kapsıyor. Almanya’da bu tanıma giren 591 bin Alman ve 269 bin yabancı yaşıyor. Ülkenin özellikle büyük kentlerinin caddelerinde gündüzleri beş on adımda bir dilenciye rastlıyorsunuz. Bu insanlar geceyi parklarda, bina girişlerinde, metruk yapılarda geçiriyorlar.

Yardım kuruluşlarının raporlarına göre evsizliğin nedenleri arasında ilk sırayı, biriken kira borçları ve zorunlu tahliye alıyor; bunu boşanmalar, eş ölümleri, hastalıklar, hapis cezaları, sabıkalı olma durumu izliyor. Çocuk ve genç evsizlerde ise ailenin maddi yetersizliğe bağlı olarak evsizleşmesi, şiddet ve tacizden kaçış, aile içi kavgalar, bakımevlerinde ve yetiştirme yurtlarındaki baskılar nedenler olarak sıralanıyor.

Sayılan bu nedenlerin kaynağını ise işsizlik oluşturuyor.

Romanya ve Bulgaristan’ın Avrupa Birliği’ne üye olmalarıyla birlikte bu ülkelerin işsiz yurttaşları serbest dolaşım hakkından yararlanarak Almanya’ya gelmişler. Büyük bölümü topluma uyum sağlayamamış, sokağa düşmüş. 269 bin yabancı evsiz sayısı içinde bunlar da yer alıyor.

***

Evsizlik aynı zamanda sefalet demek; bu insanlar yetersiz besleniyorlar, hastalıklara karşı korunaksızlar. Sıcağa, soğuğa, yağmura, kara karşı aşırı duyarlılar. Her yıl onlarcası kış aylarında donarak ölüyor.

Şiddete eğilimliler. Yaşamak için çalıyorlar.

Sürekli sokakta yaşamak çoğu zaman onları uyuşturuculara yönlendiriyor. Toplum tarafından soyutlanmışlığı bu yoldan “aşmaya” çalışıyorlar. Girdikleri kısırdöngüden kurtuluş umutları yok denecek kadar az ve her yıl çoğalıyorlar.

Bu, Avrupa’nın en güçlü ekonomisine sahip Almanya’nın gösterilmek/görülmek istenmeyen yüzü, fakat dikkatli bakan görüyor.

Bu yüzüyle de Almanya gerçekten eski Almanya değil.

Ne kadar saklamaya çalışırsa çalışsın kapitalizm çirkin yüzünü bir yerde mutlaka gösteriyor.