Sevgili Hocam,

Seni perşembe günü uğurladıktan sonra caminin avlu kapısının karşısındaki tahta banklardan birine oturdum, kalabalığın dağılmasını izledim. Seni uğurlamaya gelenlerin büyük çoğunluğu yaşlı, orta yaşlı insanlardı, okurların, dostlarındı. O birbirinden değerli kitaplarını en çok gençler okusun diye yazdığını bildiğimden doğrusu hüzünlendim. Sen iyi ki görmedin, hocam. Ama herhalde tahmin etmişsindir. Senin bir şeyi bilmen, bilebilmen için ille de görmen gerekmezdi ki.

Sana bunları neden anlatıyorum ki? Son on iki yılının büyük bölümünü Türkiye’de geçirdin, gelişmelere birlikte tanık olduk, 1980’li yıllarla birlikte estirilmeye başlayan neo-emperyalist rüzgârların eğitim sistemimizi nasıl iğdiş ettiğini, vardığı sonuçları gördük. Bu eğitim sisteminin hedefi küresel emperyalizme hizmet edecek yeni kuşaklar yetiştirmekti. Başardılar. Ortak hedefi “daha fazla tüketmek” olan, bu hedef yolunda “her şeye razı” ve beyinleri senin yazdıklarını anlayamayacak ölçüde darlaştırılmış bir gençlik yetişti. Ama gençlik içinde sayıları az da olsa düşünen, hayatı irdeleyen, başka bir Türkiye’nin ve dünyanın özlemini duyan, bunun için savaşım veren genç insanlar da var. Başlarına gelmeyen kalmasa da çoğalacaklar, çoğalıyorlar. Azınlık hep “azınlık” kalmayacak, gün gelecek çoğunluğa dönüşecek.

Hayatın akışını kim tersine çevirmeyi başarabilmiştir ki?

***

Geçenlerde fotoğraf albümlerime bakarken, bir fotoğrafımıza rastladım. 80’li yılların ortası olmalı. Hamburg’da bir lokantada sen, Dursun Akçam, Akın Birdal, ben bir masanın başındayız. Seninle o akşam tanışmıştık hocam, daha doğrusu karşılaşmıştık, yoksa yazılarımızdan tanıyorduk birbirimizi. Çok sevinmiş, sohbetine hayran kalmıştım.

Tekerlekli sandalyedeydin. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde ve Devlet Tatbiki Güzel Sanatlar Yüksekokulu’nda “Uygarlık Tarihi” dersi verdiğin dönemde, 7 Nisan 1978 günü bir faşistin silahlı saldırısına uğramıştın. Belinden aşağısı tutmuyordu. Strasburg’a gelmiştin, orada yaşıyor, üniversitede ders veriyordun.

Ne yalan söyleyeyim, o akşam uğradığın saldırıdan da söz etmeni bekledim. Bu konuda tek sözcük çıkmadı ağzından. Mağduriyetleriyle övünen “kahramanlardan” değildin, sana olan saygım, sevgim daha da arttı.

***

Aradan yıllar geçti. Bir gün İlhan (Selçuk) Abi, “Yahu” dedi, “Server Tanilli’nin onur yazarlığına TÜYAP ne der?” “Ne diyecek, ‘onur duyarız’ der” dedim. Konuyu Yönetim Kurulu Başkanımız Bülent Ünal’a açtım, o da hiç duraksamadan, “Hemen!” dedi. TÜYAP 1999 yılında senin onur yazarlığını kutladı. Onca yıl sonra Türkiye’ye ilk kez bu vesileyle gelmiştin. Fuardaki imza kuyrukların hepimizi heyecanlandırmış, gözlerimizi yaşartmıştı. Sonrasında kitap fuarlarının ayrılmaz bir parçası oldun; İstanbul’da, İzmir’de, Bursa’da onlarca konferans verdin, açık oturumlara katıldın, on binlerce kitap imzaladın.

Birçok insan yüreklilik, korkusuzluk nedir, gerçek bir aydınlanma savaşçısı nasıl olur/olmalıdır, seni dinleyerek, yazdıklarını okuyarak öğrendi.

Bu topluma pek çok şey verdin, Hocam.

***

1 Mayıs 2009 sabahı 31 yıllık aradan sonra Taksim Alanı’na akan emekçilerin ve emekten yana kitlelerin en önünde sen vardın tekerlekli sandalyenle. Sağlığının bozulduğu, acılar çektiğin günlerdi. Ne var ki hiçbir acı senin devrimci direncini kırmadı. Mustafa Balbay’la dayanışmak için Silivri’ye de gittin elinde pankartınla.

Sevgili Hocam, seni Attilâ İlhan’ın “Uygarlık Tarihi”ni DGM yargıçlarının önünde savunurken haykırdığın dizeleriyle selamlıyorum. “O sözler ki kalbimizin üstünde/ Dolu bir tabanca gibi/ Ölüp ölesiye taşırız/ O sözler ki bir kere çıkmıştır ağzımızdan/ Uğrunda asılırız.”

Üzerinden yıldızların ışıltısı hiç eksik olmasın.