Cumhuriyet davası- Kültür savaşları

27 Temmuz 2017 Perşembe

Kültürel egemenliğini bir türlü kuramayan siyasal İslamın, laik, demokratik, Cumhuriyetçi Türkiye’ye yönelik saldırısı, “kültür savaşları” gittikçe yoğunlaşıyor.
Yoğunlaşan saldırının iki amacı var. Biri siyasal İslamın rejimine yönelik eleştirileri, direnen laik demokratik Cumhuriyetçi kültürün sözcülerini susturmak. İkincisi, laik demokratik, Cumhuriyetçi kültürün bir türlü kıramadığı direnişini zaman içinde eritebilmek, siyasal İslamın egemen sınıfına kadro yetiştirmek için eğitim sistemini yeniden şekillendirmek.
Birinci amaca yönelik, direnişin en güçlü sesi Cumhuriyet gazetesidir; susturulması büyük bir öneme sahiptir. İkinci amaç açısından, dini kozmolojinin varsayımlarının, örneğin “yaradılış mitolojisinin”, “mucize” kavramının kabul edilmesinin kolaylaştırılması, bilimsel düşüncenin (yasaların ve teorilerin) dini kozmolojiye uymayan yönlerinin yol açabileceği eleştirilerin etkisinin kırılması için, Evrim Teorisi’nin müfredattan çıkarılması gereklidir.
Birinci amaca direnen arkadaşlarımızın “yargılanma” sürecinin başladığı gün, Cumhuriyetçi geleneği tasfiye etmek isteyenlere yol göstermeye, ikinci amaca direnenlerin, direncini kırmaya yönelik bir yorumun kültür savaşlarının tam merkezindeki Cumhuriyet gazetesinde yayımlanması çok “ilginçtir”.
 
Teori -‘Akıl yürütme biçimi’
Orhan Bursalı konuya değindi. Ben de, kullanılan kavramlara ilişkin bir şeyler söylemek istiyorum.
“Akıl yürütme biçimi”, belirli, esas olarak sabit kurallar içinde gerçekleşir, ona teori değil “mantık” (logic) denir: Aristotelesçi formel mantık, Hegelci diyalektik mantık gibi. “Akıl yürütme biçimi” teoriye hizmet eder.
Fenomenleri tanımlayan bilimsel “yasalardan” farklı olarak teori, fenomenlere ilişkin neden ve nasıl sorularına cevap arar. Bir açıklama çabası olarak teori, hipotezlerini ileri sürer; bu hipotezler, sıkı kurallara göre modellenmiş deneylerle ya da ortaya çıkan yeni bulgularla doğrulandığı (kanıtlandığı) müddetçe o teori gerçektir/doğrudur. Teori bu deneylerle, yeni bulgularla, hatta başka alanlardaki çalışmaların katkılarıyla gelişmeye devam eder; ya da bir aşamada yanlışlayan bulgularla gelişmesi tıkanır, teori olma özelliğinikaybeder. Örneğin binlerce yıl, dünyanın merkez olduğunu ileri süren ve gözlemleriyle bunu “kanıtlaya gelen” Ptolemeci Kozmoloji Teorisi “doğruydu”. Deneyler ve bulgular, güneşi merkeze koyan Kopernikci Teoriyi doğrulamaya başlayınca, Ptolemeci kozmolojinin yanlışlığı kanıtlanmış oldu; artık o yalnızca kutsal kitapların sayfalarında yaşıyor.
Evrenin ve dünyanın, akıllı bir yaratıcı tarafından tasarlandığı bir kerede yaratıldığı iddiasının tam aksini söyleyen Evrim Teorisi bir “akıl yürütme” değildir. Yaklaşık 150 yıl önce Darwin bu teoriyi ileri sürdüğünde, biocoğrafyanın (türlerin ve ekosistemlerin coğrafi dağılımı), karşılaştırmalı anatomi, embriyo bilimi alanlarının bulguları bu teoriyi doğruluyor, benimsenmesini kolaylaştırıyordu. O günden bugüne fosil kayıtları, DNA sıralaması üzerinde yapılan çalışmalar bu doğruluğu destekleyen yeni kanıtlar ortaya koydular, tüm canlıların, tek hücrelilerden insana gelene kadar ortak bir tarihe sahip olduklarını gösterdiler.
“O ki bir teoriden söz ediyorsun, öyleyse yanlışlanma koşulunu da konuşalım” derseniz, buyurun: Akıllı tasarım tüm canlıları bir seferde, teker teker yarattığına göre, bir dinozor fosilinin yanında, aynı döneme ait bir insan fosili getirebilirseniz evrim teorisi de yanlışlanmış olur.
Bu kısa notu burada noktalarken, benzer bir soruyu binlerce yıldır hiç değişmediği, sonsuza kadar da değişmeyeceği varsayılan metinlerin ileri sürdüğü iddialara ilişkin olarak, saygıda kusur etmemek için, sormayalım.
Çünkü biz, laik, demokratik, Cumhuriyetçi, hatta sosyalist bireyler, bu metinlere inanan bireylerle birlikte, karşılıklı saygı ve eleştiri özgürlüğü (!) temelinde yaşayabiliyoruz. Sorun onların aynı temelde bizimle birlikte yaşamayı kabul etmiyor, illa susmamızı, biat etmemizi istiyor olmalarından kaynaklanıyor. 



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları

AKP’de travma... 11 Nisan 2024

Günün Köşe Yazıları