Haziran’ın 7’sinde sandığa gidip oylarımızı kullanacağız. Ama milletvekillerinin önemli bir kesimi çoktan seçildi bile. Aday listelerinin üst sıralarında yer verilenler artık milletvekili sayılırlar. Olağanüstü bir durum olmadıkça da vekillikleri gerçektir, sahihtir. Peki kim seçti onları; Meclis’in ceylan derisi koltuklarını kim zimmetledi onlara? Siyasi partilerin liderleri kuşkusuz. CHP’nin önseçimi bir ölçüde duruma demokratik bir çeşni kattıysa da CHP’nin kontenjanları, AKP ile MHP’nin liderler tarafından belirlenen adayları eğer üst sıralardaysalar milletvekili olduklarını göğüslerini gere gere ve hemen ilan edebilirler.
Yani kısası milletvekillerini biz seçmiyoruz.

***

Türkiye’de demokrasi dedikleri böyle bir şey. Siyasi partilerin liderleri vekilleri seçiyor, bize de onaylatıyorlar. Aslında bu durum Siyasi Partiler Kanunu’nun 37. maddesine de aykırıdır. Hiç değilse seçimi öngören o madde aslında açıktır: “Siyasi partiler, milletvekilliği genel veya ara seçimlerinde, adaylık için müracaat eden ve adaylığı uygun bulunanlar arasından, adayların tespitini; serbest, eşit, gizli oy, açık tasnif esasları çerçevesinde, tüzüklerinde belirleyecekleri usul ve esaslardan herhangi biri veya birkaçı ile yapabilirler.” Ne diyor; “gizli oy açık tasnif” diyor.
Uyan var mı bu maddeye?
Her neyse artık öyle bir devirdeyiz ki, Cumhurbaşkanı anayasada var olmayan “yetkileri” kullanıyor, kitabına bile uydurmadan yasaları, anayasayı çiğniyorsa ne yapacaksınız.

***

Artık seçildiklerini varsaydığımız milletvekilleri farkındasınız, yalnızca üç partinin vekilleridir. Dördüncü parti HDP’nin adaylarına “işte üst sıradalar, onlar da seçilmişlerdir” diyemiyoruz. Çünkü onların önünde hâlâ büyük bir engel duruyor. Onlar henüz şu hiçbir şeye sığmayan yüzde on barajını aşmış değildirler. Ya barajı aşacaklar, 8 Haziran’da önemli sayıda milletvekili ile Meclis’e girecekler ya da parlamento dışında kalacaklar; onlara verilmiş oylar da “Temsili Demokrasinin”, seçim sisteminin bir cilvesi olarak AKP’ye yazılacak.

***

Peki burada bir hakkaniyet olabilir mi? Temsil esasına dayanan ve siyasi partilerin tümüyle kendilerine göre yorumladıkları SPK zaten içerdiği parti sultasını esas alan hükümleri nedeniyle hakkı, hukuku, hakkaniyeti ciddiye almayan bir yasadır. “Nüfusumuz çoktur” gerekçesiyle başka bir sistemin, örneğin doğrudan demokrasi yöntemlerinin geçerli olmayacağını savunanlar, Temsili Demokrasinin de hiç değilse belli ölçülerde daha temsile uygun hale getirilebileceğini neden hiçbir zaman kabul etmezler.

***

Örneğin “milli bakiye” sistemi partilerin oy kaybını, oyların başka partilere aktarılmasını önler. Örneğin, daha fazla bölge esasına göre düzenlenmiş bir seçimde seçilen ve işini iyi yapmayan milletvekilinin geri çağrılması, yerine yedek vekilin geçmesi mümkün olabilir. Seçim sistemleri üzerine ciddi bir çalışma sorunu tam olarak çözmese de bir koyup beş alan partileri engelleyebilir.
Başa dönelim; seçimler büyük ölçüde olup bitti. Vekillerin önemli bir bölümü seçilmiş sayılabilir. Bize bıraktıkları liderlerin seçtiklerini onaylamaktan ibarettir.
Gerçeği bilmekte yarar var; gün gelir lazım olur.