Aradan kaç yıl geçti?..

Ziverbey Köşkü serüvenimden sonra Halet Çambel ile Nail V. dediler ki:

- Gel seni Akyaka’ya götürelim, bir soluk al...

Gökova’nın Akyaka’sını bilmiyordum...

*

Eskiden ancak gece kulüplerinde rastlanan bir tür kadının gözleri iki kadehten sonra buğulanır, sıra esas konuya gelirdi...

Kadın derdi ki:

- Benim hayatım bir roman...

Her insanın yaşamı, eğer anlamını verip sırrını sökebilirsen bir romandır...

Ama bir de gerçek romanların hayatlaştığı önemli yaşamlar vardır...

*

Nail Çakırhan Muğla’nın Ula’sında doğuyor, Konya Lisesi’nde okurken yazdığı bir şiir yüzünden gözaltına alınıyor; demek ki tüm insanlığı yüreğinde duyumsamaya çok erken başlamış...

Birkaç yıl sonra Nâzım Hikmet’le birlikte İstanbul’da ortaklaşa çıkardıkları kitabın adı:

“1 + 1 = Bir”

İki yıl sonra da komünistlikten hapislikler başlıyor..

1934’te Nail’in romanı Moskova’da sürüyor...

1937’de yine Türkiye...

30’ların sonunda Halet’le tanışıyor...

Evleniyorlar...

Çoğu roman mutlu evlilikle son bulur...

Ama, bu roman kitaplar, yazılar, şiirler, tutuklamalar, hapishaneler, mektuplar, özlemlerle tüm yaşam boyu sürüp gidiyor...

*

Ya Halet?..

Babası, Atatürk döneminin önde gelenlerinden Hasan Cemil Çambel...

Halet ünlü arkeolog, Prof. Dr...

Küçüklüğü İstanbul ile Avrupa arasında geçmiş, seçkin, gözde, güzeller güzeli, aydın; ömür boyu uluslararası boyutlara ulaşan bilimsellik üzerine nefes tüketmiş; 1936 Olimpiyatları’na eskrimde katılan ilk Türk kadını; üç boyutlu bir hayatın ta içinde yaşamış...

Onun da insana sevgisi tüm insanlığı sevmek üzerine...

Ya Nail V’ye sevgisi?..

Aşk...

*

Evet, Halet ile Nail’in hayatları bir roman...

İnsanlığın romanı..

Türkiye’nin romanı..

Bu romanın kahramanlarından biri gözlerini hayata kapadı..

Nail V. sizlere ömür..

Halet yalnız kaldı...

*

Ziverbey serüveninden sonra ilk kez gördüğüm Akyaka’da, Nail V’nin -sonradan Ağa Han Mimarlık Ödülü’nü alan- büyük bir bahçe içindeki tek katlı ahşap evinin bir odasında, yer yatağına uzandığım gece uzun uzun düşünmüştüm...

Evet, hayat bir romandı...

O günden bugüne neredeyse kırk yıla ulaşacak bir zaman geçti ve Akyaka, Nail V’nin mimarlığına saygısını sunacak biçimde gelişti...

Nail V. ise gitti gider...

Ömür nedir ki?..

Nail V. insanlık sevgisi ve tarih bilinciyle haşır neşir yaşadı; hepimize örnek hayatını gözlerimizin önüne sergileyerek çekti gitti...

Halet’i hepimize bırakarak...