Jale Özgentürk

Kız okulunu bırak yoksulluğa bak

19 Temmuz 2023 Çarşamba

Türkiye ekonomisini 20 yılda deneme tahtasına çeviren AKP, son modelin enkazını acı reçete ile geniş toplum kesimlerinin üzerine yıkıyor. 

Yapısal reformdan” söz edip o reformların başında yer alması gereken vergi reformunu anmayan yeni ekonomi yönetimi, en klasik yöntemle dolaylı vergilere abanıyor, elde kalan son varlıkların pazarlığını yapıyor.

İktidar yandaşları, görmek ve göstermek istemese de büyük bir yoksulluk ve çaresizlik kaplamış durumda özellikle orta ve alt kesimi.

Vatandaş nasıl geçineceğini kara kara düşünürken kamuoyunu oyalamak için de sinir uçlarına dokunan açıklamalar gündemde. 

Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin de böyle bir açıklamaya imza attı ve “kız çocuklarını okula göndermeyen velilerin argümanlarından birinin de kızını erkeklerle aynı okula göndermek istememesi” olduğunu söyledi.

Hedef karma eğitimdi ve kız okulları açılmasını öneriyordu. Bakan Tekin, gelen tepkiler üzerine yanlış anlaşıldığını söyleyerek geri adım attı atmasına ama bu isteğini kafasından sildi mi bilemeyiz!

Peki Türkiye’de ilkokulda yüzde 90’ları bulduğu iddia edilen kız çocuklarının okullaşma oranını ortaokuldan sonra düşüren nedenler ne?

Araştırmalar kız çocuklarının devamsızlığının ve okul terkinin en önemli nedeninin “yoksulluk” olduğunu gösteriyor.

Bu araştırmalardan birini Cumhuriyet Halk Partisi’nin (CHP) son seçim sürecinde oluşturduğu çok önemli bir birim yaptı. Yoksulluk Dayanışma Ofisi.

Hayatını Türkiye’deki “derin yoksullara” destek vermeye adayan Hacer Foggo bu ofisin başında. Foggo, CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun seçim sonrasında tamamen yenilediği danışmanları arasında varlığını koruyan az sayıda isimden biri.  

Foggo, Milli Eğitim Bakanlığı’nın 2021-2022 eğitim öğretim yılı okullaşma istatistiklerine göre ilkokulda 195 bin, ortaokulda 298 bin, lisede 373 bin kız çocuğun eğitimin dışında olduğunu söylüyor. 

Açıköğretimde okuyan kız çocuğu sayısı ise 636 bin 270. TÜİK verilerine göre yapılan araştırmada yer alan bazı verileri şöyle sıralıyor Foggo:

2019 yılında 15-17 yaş aralığındaki 80 bin kız çocuğunun eğitime devam etmeme sebebi eğitim masraflarının karşılanamaması.

Yine TÜİK verilerine göre yılda 13 binden fazla kız çocuğu aile baskısıyla evlendiriliyor. Son 10 yılda evlendirilen kız çocuk sayısı 300 bin.

TÜİK’in verilerine göre 2021 yılında 7 bin 190 çocuk doğum yaptı. Doğum yapanların 117’si 15 yaşın altındaki çocuklar.

2019 yılında 5-14 yaş arası kız çocuklarının yüzde 79.6’sı, 15-17 yaş arasındaki kız çocuklarının 25.4’ü tarım sektöründe çalıştı.

Foggo sorunun ana kaynağının yoksulluk olduğunu anlatıyor. Çözümü ise şöyle tarifliyor:

Okul masraflarını karşılayamayan ailelerin okul masraflarının süresiz karşılanması.

Köy okullarının açılması, her okulda “Okul Sosyal Hizmeti” projesinin hayata geçirilmesi.

Okullarda hem çocuklara hem de okulda çalışanlara yönelik “toplumsal cinsiyet eşitliği” eğitimlerinin verilmesi.

Okul kaydı olan ve okula gelmeyen kız çocuklarının yeniden okullaştırılması için seferberlik ilan edilmesi.

Küçük yaşta evlendirmelere karşı cezai yaptırımların artırılması, çocuk işçiliğine hemen son verilmesi.                            

 Hacer Foggo, Bakan Tekin’e argüman değil gerçeklerden yola çıkmasını öneriyor. Sıraladığı öneriler ise son derece yapılabilir.

Ancak Dünya Ekonomik Forumu’nun Küresel Cinsiyet Eşitsizliği 2023 Raporu’na göre 146 ülke içinde 124’üncü sırada yer alan Türkiye’de hâlâ kız okulu tartışılıyorsa işimiz çok zor!



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları

Bölüşüm krizi 25 Kasım 2024

Günün Köşe Yazıları