YAZ geldi. Kıyılar dolu. Herkes var: Tatilciler, yerli ve yabancı turistler. Denize girenler de. Ayrıca, sörfçüler, su kayağı yapanlar. Elbet kotralar, motorlar, gezinti tekneleri, büyük ve lüks yatlar. Her şey ve herkes var.

Ama gemi yok.

İstanbul’la Marmara iskeleleri arasında gidip gelen feribotlarla şehir hattı vapurları ve birazcık da İzmir Körfezi dışında, Türkiye’nin binlerce kilometrelik kıyıları gemisiz. Boğazlardan geçenleri, uzak ülkelere gidip gelen tankerleri, şilepleri, tek tük kosteri ve devasa yabancı turist gemilerini saymayın, Türkiye’nin binlerce kilometrelik kıyıları baştan aşağı gemisizdir. Plajlarda saatlerce otursanız da, kıyı boyu açıktan geçen hatırı sayılır büyüklükte hiçbir yolcu ya da yük gemisi göremezsiniz. Bütün yolculuklar otobüslere, trenlere, uçaklara ve yük taşıyan kamyonlara kaymıştır.

Herkesin hızlı gidip gelmek istediği şimdiki yolculukların eski günlerde olduğu gibi Karadeniz ve Akdeniz kıyıları boyunca işleyen posta vapurlarıyla yapılması elbet istenemez. Onların hepsi yabancı tersanelerde başka denizlere göre yapılmış, ama yine de bizim kıyıların karma yolcu ve yük taşımacılığına uyarlanmış gemilerdi; aralarında “Cumhuriyet” vapuru gibi savaşta el konmuş bir Rus gemisi, hatta İngilizlerin topçu katırlarını taşıdıktan sonra bıraktıkları “Anafarta” ve “Çanakkale” gibi orta ve baş kasaralar arası yüksek sac küpeşteyle korunmuş küçük yolcu vapurları bile vardı. O gemilerin adları ve hizmetleri kıyı kasabalarında kolay unutulmaz.

Ama o özlemi başka türlü yaşatmak için, hiç değilse elverişli mevsimlerin çağdaş gezilerine göre yapılmış dinlence gemileriyle kuzeyde Hopa’ya, güneyde İskenderun’a kadar uzanan turistik seferler düzenlenemez mi? Güzel hinterlandlı ilginç iskelelerde bir süre bekleyen, çevre gezileriyle desteklenen?

Hâlâ deniz bakanlığı kuramayan devletimizin, yük ve petrol taşımacılığından başka alanlara uzak duran donatanlarımızın, lüks yat ve küçük ahşap tekneler dışında kendi kıyı turizmimize uygun tipler ortaya koyamayan gemi yapım mühendislerimizin bu kusurları giderilmedikçe tam denizci bir ulus olduğumuz söylenebilir mi?