Yazarlar Günün Köşe Yazıları Spor Konuk Yaşam Tüm Yazarlar
AKP Rejimi, Bütçeyi Kimlere Harcıyor?
Bütçenin gelirlerinin yüzde 70’e varan kısmını ÖTV, KDV gibi dolaylı vergiler oluştururken, kalanın içinde de işçi, memur, emekliden kesilen gelir vergileri ağırlıkta. Peki, bu vergiler, diğer bütçe gelirleri ile birlikte nerelere harcanıyor? 2011’in ilk 9 ayında, yani ocak-eylül döneminde bütçe harcamalarının en önemli kısmı SGK’ye, yani, Sosyal Güvenlik Kurumu’na aktarılmış görünüyor. Borçların faizleri, yüzde 16 ile ikinci önemli kalem. Yaklaşık 20 milyon öğrenci için harcanan para, borç faizlerinin biraz altında. Sağlık harcamaları ise asker-polis harcamalarının bir puan üstünde.
\n***
\nAKP iktidarının “Sağlıkta Dönüşüm” adı altında yürüttüğü, özü neoliberal, görünümü “popülist” uygulama hızla iflasa doğru gidiyor ve SGK’nin gelirleri, giderlerini karşılayamadığı için bütçe kaynakları SGK’ye artan oranlarda transfer ediliyor. Yılın ilk 9 ayında bütçe harcamalarının 44 milyar TL’si yani beşte biri SGK’ye yapıldı. Bu toplamda devletin prim katkısı 16 milyar TL’ye yaklaşırken açıkları kapatmak için de 12 milyar TL aktarıldı. Yeşil kartlı 9 milyon yoksul nüfusun sağlık harcamaları için ise SGK’ye ayrıca 4 milyar TL aktarıldı.
\nBütçe kaynaklarından ikinci önemli dilimi borç ödemeleri alıyor.
\nFaizlerin düşmüş olmasına karşın faiz ödemeleri bütçede yüzde 16 pay alıyor ve eğitim için yapılmış harcamaları geçiyor. Eğitime harcanan bütçenin yarısı ilköğretime, dörtte biri ortaöğretime, dörtte biri de yükseköğretime harcanmış bulunuyor. AKP iktidarının sağlığa ayırdığı bütçe ise yüzde 6 oranında ve asker ile polis bütçelerinin sadece 1 puan üstünde görünüyor. Polis bütçesinin, asker bütçesinin birbirine yakın olduğu görülüyor.
\nBütçede “ekonomik işlere ve hizmetlere” yapılan harcamalar, bütçenin yüzde 11’inden ibaret. Bunun da ağırlıklı kısmını tarım-orman-sulama (GAP) ile karayolları yapımı oluşturuyor. Ocak-eylül döneminde alt sınıflara aktarım ise devede kulak. Nüfusun dörtte birini oluşturan tarıma bütçede yapılan destekler yüzde 2.6’dan ibaret. Hanehalkına yapılan bütçe destekleri ise 1.5 milyar TL’yi yani bütçenin yüzde 1’ini bile bulmuyor. Öğrencilere bütçeden aktarılan burs gibi destekler 1 milyar TL’nin altında. Savunma Fonu’na 2 milyar TL aktarılırken Sosyal Yardımlaşma Fonu’na aktarılanlar 1.8 milyar TL’de kaldı.
\n***
\nBütçe, bir toplumdaki gelir eşitsizliğini törpüleme kapasitesi olan bir araçtır. Bir iktidar, adil bir vergi düzeni ve adil bir harcama yapısı ile gelir dağılımına alt sınıflar lehine katkıda bulunabilir. Ama tersi de mümkün. Aynı bütçe, kimi hükümetlerin elinde de gelir eşitsizliğini daha da büyüten bir biçimde uygulanabilir. Bizdeki uygulama, eşitsizlikleri daraltma yerine büyüten özellikte. Önceki yılların çoğunda olduğu gibi, 2011 bütçesinin de hem geliri toplamada hem harcamada alt sınıfları kayırmadığı, onlardan aldığını varlıklı sınıflara aktardığı ortada.
\n\nYazarın Son Yazıları Tüm Yazıları
Günün Köşe Yazıları
Video Haberler
- Tanrıkulu'ndan Diyarbakır iddiası: Kayyım atanacak mı?
- Akşener'den oy bölme tartışmalarına cevap!
- YURTTAŞLAR KABİNEYE ATEŞ PÜSKÜRDÜ!
- Ekonomik kriz tiyatronun yolunu unutturdu
- Yerel seçime son 5 gün
- Akşener Özel'in o sözlerini hatırlattı
- İmamoğlu önceki dönemi anlattı
- Mart ayı 1. Dönem Çocuk Meclisi toplandı
- İmamoğlu eşi Dilek İmamoğlu ile Vefa Bozacısı'na gitti
- Özel İYİ Partili ve AKP'li adayları yerden yere vurdu
En Çok Okunan Haberler
- Büyükşehirlerde başa baş seçim
- 'Mahremimizi ortaya saçıyor'
- Belediye çalışanlarına miting ‘yoklaması’
- '30 yıl sonra aynı yanlışın tekrarlanmaması için...'
- Öğretim görevlisi açığa alındı
- Diyarbakır'da dikkat çeken çıkış
- Hazine ve Maliye Bakanlığı'ndan 'altın' kararı
- ‘İçişleri Bakanlığı’nın izni olmadan taktık’
- Özgür Özel'den 'anket' açıklaması!
- ‘Bağış olarak verdim’