“Muhafazakâr” Başbakan, tarihi kent dokusunu “muhafaza” etmekte Türkiye rekoru kıran Muğla’da demiş ki: “40 yıldır CHP belediyesi var; ne yaptılar? Bir kanalizasyon bile yokken nasıl oluyor da hâlâ seçim kazanıyorlar, anlamıyorum.” (27 Mayıs 2011)

Danışmanları keşke şunu söyleyebilselerdi Başbakan’a: “Kentin geneli, geleneksel evleri ve sokakları nedeniyle SİT alanı.. 90’lardan bu yana tüm seçimlerde, SİT’in kaldırılacağı ve yerine apartmanlar dikilebileceği sözünü veren muhafazakârlar kaybetti; SİT’in ‘onurları’ olduğunu söyleyen sosyal demokratlar ise sürekli kazandı.”

Halkın, hep “çağdaş ve kimlikli” yaşamı seçtiğinden belli ki haberi olmayan Başbakan, “anlamıyorum” derken asıl şunu düşünmeliydi: “Tarihe saygılı kentleşme aydınlık insanlarla mümkün olabiliyor?”

Eğer mitingden önce Muğla’nın yüzlerce yıllık sokaklarında geziverseydi; Saburhane Meydanı’ndaki kim bilir kaç asırdır en koyu sohbetleri gölgesiyle kucaklayan ulu çınarın altında çay içiverseydi; meydanı çevreleyen kahveleri ve asırlık evleri görebilseydi; hatta meydandaki Mimar Sinan heykelinin mimarlar tarafından “SİT alanının bekçisi” olarak dikildiğini öğreniverseydi; konuşmasını değiştirip şunu söylemez miydi?

“Atalarımızın mekânlarını ve kültürünü böylesine yaşatıp koruyan Muğlalılara teşekkür borçluyuz.”

İşte o teşekkür, aynı zamanda gelmiş geçmiş tüm belediye başkanlarına ve onları seçen Muğlalılara, muhafazakâr bir başbakanın “millet adına” belirteceği “şükran”ları da yansıtmış olmaz mıydı?..

Ama ne diyor? “Niye hep bunları seçiyorsunuz, anlamıyorum?”

Ben anlatayım: Tarihi kenti emlak rantı yapılaşmasıyla berbat etmemek; gelecek kuşaklara geçmişin kültürel zenginliğini aktarabilmek; kimlikli bir kentte tarihle iç içe yaşayabilmek; tekdüze ve kişiliksiz apartmanları yüzlerce yıllık dokuya sokmamak; Muğla’nın dinginliğini ve alçakgönüllü yaşamını ranta kurban etmemek için…

‘Tertemiz’ kent

İsmet İnönü 1949’da Cumhurbaşkanı olarak kenti ziyaretinde, “damlarına, kiremitlerine kadar tertemiz Muğlalılar” diye söze başlamış; aynı “gelenek”le özgünlüğünü bozmayan Muğla’da kentsel ölçekteki ilk SİT kararı ise 1979’da alınmıştı…

12 Eylül’ü hazırlayan o “çatışma” günlerinde, SİT alanını ve eski evleri yaşatma sözü verilen “halk toplantısı”nın tarihi meydanda yapılmasını, Cumhuriyet gazetesinde Kenan Mortan şöyle yazmıştı: “Tüm kentlerimizi terör korkusu sararken, Muğlalılar gece yarısına kadar sokakta oturarak SİT kararını konuştular.”

Dönemin belediye başkanı, bu kararın kent için tarihsel bir şans olduğunu söyleyen CHP’li Erman Şahin’di... 12 Eylül’den sonraki ilk seçimde “aynı sözler”iyle yeniden seçildi.

İzleyen seçimde, eski evlerin apartmanlaşmasıyla Muğla’nın gelişeceğini savunanlar, yerel gazetelerde halkı kışkırtıcı yayınlar yapsalar bile, başkanlığı “tarih’ kentimizi bozdurmayacağız” diyen CHP’li Orhan Çakır devraldı. 178 tescilli bina sayısı 400’e çıktı; kentin yanı başındaki Karabağlar Yaylası da SİT kapsamına girdi.

Şimdiki Başkan CHP’li Dr. Osman Gürün de aynı söylemleriyle 3. döneminde... Başbakan “Ne yaptılar ki?” derken, belediyenin restore ettiği konakları, ödül kazanan koruma projelerini, özgün mimarisiyle onarılan tarihi Arasta’yı, yayla kahvelerini, SİT’le bütünleşen kültür merkezlerini görebilseydi, belki de sözünü geri alırdı..

Acaba Başbakan o gün Muğla dağlarındaki TOKİ’leri de görmüş müdür? Keşke, “Neden hep CHP’lileri seçiyorsunuz” diye halkı azarlayacağına, “kendine bağlı” sorumluları uyarıp “Muğlalılar tarihi kent peyzajını korurken, doğaya hançer gibi saplanan bizim siteler kentin siluetine hiç yakışmamış” diyebilseydi...