ABD, Avrasya’dan, yani Avrupa ve Asya’dan uzaklarda, okyanuslar arasında bir ülke. Ancak, süper güç, emperyalist bir ülke...

ABD, Avrasya ve dünyanın diğer ülkeleriyle bağını koparsa, onları kendi hallerine bıraksa, bu ülkeler jeopolitik konumları itibarıyla Rusya’ya çok daha yakın, hatta komşu olduklarından, ister istemez yaşamın normal seyri icabı, Rusya’yla ilişkilerini geliştirirler. Hatta bu ilişki çok güçlü olabilir. Dolayısıyla ABD, ikinci, belki de üçüncü süper güç olur. 

NATO ‘AYGITI’

Bu durum, ABD’yi rahatsız etmekte, dünyanın kendisinden çok uzakta olan diğer ülkeleriyle içişlerine varıncaya kadar ilgilenmekte, onlara her türlü müdahalede bulunmaktadır. Ancak bu müdahaleler, onların kalkınması yönünde değildir. Tersine, geri kalmaları yönündedir. Zira bu ülkelerin kalkınması, güçlenmesi, ABD’ye olan bağımlılıklarını zayıflatacaktır. 

Kendi ülkemizden örnek verelim. Süleyman Demirel başbakanken, “Ne zaman ülke için önemli bir tesis yapmaya çalışsam, Amerika’yı hep karşımda buldum” demiştir. ABD’nin ülkemizdeki faaliyetleri, PKK ve FETÖ gibi terör örgütlerine yıllardır verdiği destek bilinmektedir. ABD’nin Kıbrıs’taki tutumu, Yunanistan’a yaptığı askeri yığınak, Ege Denizi’nde bu ülkeye verdiği destek, Ortadoğu’da yaptıkları, Afganistan’daki işgali belleklerdedir. 

Varşova Paktı dağıldığı halde, NATO niçin ayaktadır? Çünkü ABD, NATO’yu siyasi örgüt olarak kullanmaktadır. Nitekim Ukrayna için ayağa kalkan dünya, Afganistan, Irak, Suriye için ayağa kalkmamıştır. 

NATO-Rusya gerginliğinde bana göre Rusya haklıdır. Doğaldır ki Rusya; sınır komşusu olan Ukrayna’nın NATO’ya üye olmasını istemeyecektir. NATO’yu, Rusya sınırlarına kadar genişletmek şart mıdır? Hatırlayalım; 1962’de ABD ve SSCB arasındaki füze bunalımında, ABD Küba’yı ablukaya almıştı, dünya nükleer savaş tehlikesiyle karşı karşıya kalmıştı. 

Ukrayna krizine Türkiye’nin çıkarları açısından bakıldığında, Rusya’yla yakın, kapsamlı ilişkiler ve çok yönlü dengeler akla gelmektedir.

PROF. DR. TALÂT TEVRÜZ

EMEKLİ ÖĞRETİM ÜYESİ