Yazarlar Günün Köşe Yazıları Spor Konuk Yaşam Tüm Yazarlar
Darwin kadar büyük adam
Bilim dergilerini karıştırırken hep bildiğimiz ama hep de unutulan bir büyük bilimcinin 200. doğum yılı gözüme çarptı: Alfred Russel Wallace.
Darwin (1809-1892) de Wallace (1823-1913) de İngiltere’de yaşadılar ve hemen hemen eşzamanlı evrim yasalarının temellerini attılar. Her iki büyük bilimcinin (ve daha pek çoğunun, Newton, Huxley ...) İngiltere’de ortaya çıkmaları ve modern bilimin temellerini atmaları rastlantı değildir. İngiltere, Sanayi Devrimi’nin ülkesiydi, Kraliyet Bilimler Akademisi 1600’lerde kurulmuştu ve pub’larda bile bilim-teknoloji toplantıları, sohbetleri yapılıyordu... İngiltere teknoloji (ve tabii bilim) üstünlüğü ile zenginleşiyor ve dünya imparatorluğunun temellerini atıyordu.
YOKSUL AMA BÜYÜK İNSAN
Wallace yoksuldu, hep çalışmak ve para kazanmak zorunda kaldı. Ayrıca sosyal devrimciydi de! İngiltere’deki adaletsiz sistemi eleştiriyordu. Darwin’den çok farklı kişiliğe sahipti. Fakat kişisel yetenekleriyle, bitki ve sonra da böcek tutkunluğuyla olağanüstü bir hayat yaşadı.
Büyük seyahatlerinde kendisine örnek olarak Darwin’i ve Aleksandr vom Humboldt’u kendisine rehber edindi. Darwin’den çok daha fazla bölge gezdi, inceleme yaptı, örnekler topladı, teorisini geliştirdi. Seyahat ettiği Helen gemisiyle birlikte, Brezilya’dan dönerken neredeyse tüm resimleri, notları, çalışmaları, hayvanları yandı... Fakat hiç yılmadı ve gezilerini ve çalışmalarını sürdürdü.
İlk evrim makalesini 1855’te yazdı. 1858’de Endonezya’da yazdığı Doğal Seçilim makalesini Darwin’e gönderdi (Darwin’in daha önceki yayınlarından alıntılar da yaparak), her ikisinin ortak makalesi de yayımlandı. Darwin Türlerin Kökeni kitabını, daha büyük bir kitap çalışmasının (Büyük Türler) özeti olarak, acele olarak yayımladığı yazılır.
Wallace, Darwin gibi çekingen değildi, insanların şempanzelerle akrabalığını, cesurca, kilise saldırılarından hiç korkmadan savundu.
Hayvan türlerinin coğrafi dağılımı konusunda olağanüstü ve ilk çalışmalarını yaptı. Bu nedenle ona biyocoğrafya ve zoocoğrafyanın babası ismi de takıldı. O yüzyılın büyük evrimci düşünürlerinden ve doğal seçilimin ve türleşmenin teorisyenlerinden biri olmakla kalmadı, aynı zamanda İnsanın Evrendeki Yeri kitabıyla diğer gezegenlerde yaşam olasılıkları üzerine fikirler ileri sürdü, Mars’ta yaşam olup olmadığını tartışan ilk bilimci oldu ve insan etkinliklerinin çevresel etkileri konusunda uyardı.
İyi bir illüstratördü ve Darwin’den çok daha yönlü bir entelektüel olarak anılır.
7 Kasım 1913’te öldüğünde New York Times gazetesi şöyle yazacaktı “Darwin, Huxley, Spencer, Lyell, Owen ve diğer bilim adamlarından oluşan, cüretkâr araştırmaları yüzyılın düşüncesinde devrim yaratan ve evrimleştiren o harika entelektüeller grubuna ait devlerin sonuncusu”.
Meraklısına: https://doi.org/10.1038/d41586-022-04507-5 https://doi.org/10.1038/d41586-022-04508-4 https://en.wikipedia.org/wiki/Alfred_Russel_Wallace https://sarkac.org/2019/11/wallacein-yolu-darwininkinden-nerede-ayrildi/
https://doi.org/10.1038/d41586-022-04507-5
Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları
Günün Köşe Yazıları
Video Haberler
- Türkiye'deki sağlık sistemi ne durumda? Mersin Tabip Oda
- Çorlu tren faciası davasında 6 yıl sonra karar çıktı!
- Beslenme çantalarının içi boş kaldı...
- Böylesi görülmedi: Tavuk mu horoz mu?
- Özel yeni üye kampanyasını başlattı
- Bugün 23 Nisan! Arşiv görüntüleriyle Meclis'in açılışı..
- Erdal Sağlam'dan ekonomi analizi!
- Belediye başkanı 'sıkıntı olmayan belediyemiz yok' dedi
- Özdağ'dan hükümete Dünya Bankası tepkisi
- Meclis'te gerilim
En Çok Okunan Haberler
- Savunma sanayi firmalarının ürünleri, Din dersinde!
- Korhan Berzeg olayında yeni gelişme
- Akşener'den kurultayda 'veda' konuşması
- Polis meslektaşlarına ateş etti
- Kadınlara 'Cehennemde yanacaksınız' diye bağırdı
- Müsavat Dervişoğlu İYİ Parti Genel Başkanı oldu
- 'Türkiye ilk etkilenenlerden olacak...’
- İYİ Parti'de tarihi kurultay: Seçim üçüncü tura kaldı!
- Rakı fiyatlarına büyük zam
- Seçim ikinci tura kaldı