Bilgisayar ve internete alışalı kitaplığımın sözlük ve ansiklopedilerin bulunduğu en alt raflarına bakmaz olmuştum. Bir nedenle oralara bakarken gözüme Remzi Kitabevi’nin, Orhan Hançerlioğlu’nun hazırladığı  İslam İnançları Sözlüğü ilişti. Yirmi yıldır elime almamıştım. Bir ayraçlı yeri açtım, meğer müsavat maddesini işaretlemişim... Neden acaba? İsterseniz bu önemli maddeyi birlikte okuyalım:

***

Kuran’ın Zuhruf suresinin 32. ayeti şöyle der: “Dünya yaşayışında onların geçimliklerini aralarında gene biz böldük. Kimini ötekinden üstün kıldık, kimi ötekini çalıştırsın diye”, Bakara suresinin 244. ayeti şöyle der: “Darda bırakan da O’dur, bolluğa kavuşturan da O”, 247. ayeti şöyle der: “Allah üstünlüğü ve egemenliği kime dilerse ona verir”, Enam suresinin 83. ayeti şöyle der: “Allah kimi dilerse onu kat kat yükseltir”, 165. ayeti de şöyle der: “Kiminizi kiminizin kat kat üstüne yükselten O’dur, bu da sizi size verdikleriyle sınamak içindir”, Rad suresinin 16. ayeti şöyle der: “Aydınlıkla karanlık bir olur mu? Gözü görenle görmeyen bir olur mu?”, 26. ayeti de şöyle der: “«Allah kimi dilerse azığını artırır, kimi dilerse azığını eksiltir”, Nahl suresinin 76. ayeti şöyle der: “İşte Allah şu iki kişiyi örnek veriyor: Biri dilsizdir, hiçbir işe yaramaz, efendisinin başına yüktür, nereye gönderecek olsa beceremez. Şimdi bu kişi doğruluktan ayrılmayan bir kişiyle bir olur mu?” 

İsra suresinin 30. ayeti şöyle der: “«Gerçekten senin Allah’ın kimi dilerse onun azığını genişletir de daraltır da”, Kasas suresinin 82-83. ayetleri şöyle der: “Son günlerde O’nun katına ulaşmak isteyenler şöyle demeye başladılar: Demek Allah, kullarından dilediğinin azığını genişletir, dilediğininkini de daraltırmış, besbelli ki Allah bizi kayırmış olmasaydı bizi de yerin dibine geçirmiş olurdu... İşte öbür dünya evi. Biz onu yeryüzünde büyüklük taslamak, karışıklık çıkarmak istemeyenlere veririz, iyi son, sakınanlarındır”, Ankebut suresinin 62. ayeti şöyle der: “Allah, kullarından kimi dilerse azığını genişletir ya da daraltır, çünkü Allah her nesneyi bilicidir”, Rûm suresinin 37. ayeti şöyle der: “Görmüyorlar mı ki Allah dilediğinin azığını genişletir, dilediğininkini daraltır. İşte bunda inananlar için kesin belgeler vardır”, Şûra suresinin 27. ayeti şöyle der: “Eğer Allah bütün kullarına azığı bol bol vermiş olsaydı onlar yeryüzünde taşkınlık ederlerdi, ancak O dilediğine dilediği kadarını verir.”

***

Bir Nasreddin Hoca fıkrası:

Köylüler, komşu köyden hediye gelen bir çuval cevizi getirmişler hocaya... “Hocam, şunu bir pay et bize” demişler.

Hoca sormuş; “Allah adaleti mi istersiniz, yoksa kul adaleti mi?”

Hep bir ağızdan “Allah adaleti” demiş köylüler.

Hoca önündeki köylüye tek bir ceviz vermiş, yanındakine iki avuç. Birinin ceplerini doldurmuş, ikisini es geçmiş. Çuval yarıya gelince, kalanın hepsini bir başka köylüye vermiş. “Yalnız” demiş, “Boş çuvalı sağ yanındakine ver”.

Köylüler itiraz edecek olmuşlar. “Aman hocam” demişler, “Bu nasıl adalet?”

“Allah’ın adaleti böyledir” demiş hoca... “Kimi az alır, kimi çok. Boş çuvalı aldım diye bile üzülme, onu da bulamayanlar var”.

***

Anladığımıza göre Allah indinde bizim anladığımız türden “sosyal” adalet ve eşitlik ölçüsü yok. Adalet ve eşitliğin olmadığı yerde özgürlük de olmaz. Allah katında insan “kul”dur ama insan bu dünyada kimsenin kulu değildir.

Bu yazı geldi “Din ile dünya işlerini karıştırmamak gerekir” ile “Tanrı adaleti başka devlet adaleti başka”ya dayandı.