Laik eğitim devletlerin geleceği, toplumların birliği ve beraberliği için önemlidir Demokratik eğitim, demokrasinin ilke ve kurallarının, insan haklarının, yaşatılarak öğretildiği eğitimdir. Demokratik eğitimin hedefi, bağımsız, dünyaya bakışında eleştirel ve çözümleyici olan ve demokrasinin kuralları ile uygulamalarını derinlemesine bilen yurttaşlar yetiştirmektir. Demokratik eğitimin olmazsa olmazı laikliktir, bu nedenle eğitim sisteminde görev yapan herkesin laikliğin temel ilkelerine uygun davranış göstermeleri gerekir.
Laik Eğitim, din etkisinden kurtulmuş olan, bireylerin dinsel inançlarına herhangi bir biçimde karışmayan ve öğretim kurumlarındaki çalışmalar ile din işlerini birbirinden ayrı tutan eğitime denir. Laik eğitim; dogmatik değil, akılcı ve bilimsel olan eğitimdir. Okullarda hiçbir dinin ya da mezhebin kurallarının zorunlu olarak okutulmadığı eğitimdir. Laik eğitim; bağnaz olmayan, özgür düşünceli insanlar yetiştirmeyi hedeflediğinden, demokratik düzenin olmazsa olmazıdır. Laik eğitim, yalnızca din eğitim ve öğretiminin yapılıp yapılmamasıyla sınırlandırılamayacağından, aynı zamanda eğitim programlarının ve ders içeriklerinin bilimsel ilkelere dayandığı yöneticilerin ve öğretmenlerin objektif davranışlar gösterdiği eğitimdir de.
Modern Eğitim Sistemlerinin En Önemli Özelliklerinden Biri de Laik Eğitimdir
Öncelikle Avrupa ülkeleri ve Amerika’da oluşan modern eğitim sistemlerinin ortaya çıkmasında; toplumsal, ekonomik, bilimsel ve teknolojik, politik değişimler etkili olmuştur. Modern eğitim sistemi; günümüzde gelişmiş ülkelerde uygulanan okul öncesi, ilköğretim, yükseköğretim ve sürekli eğitim üzerine kurulu, eğitim sistemidir. Eğitim sistemlerinin, ekonomik, siyasi, dini ve kültürel kurumlara göre şekillendiği düşünüldüğünde, modern eğitim sistemlerinin günümüzdeki halini alması bir hayli zor olmuştur. Modern eğitimle beraber; merkezi bir eğitim yönetimi kurulmuş, eğitim zorunlu hale getirilmiş, öğretmen yetiştirme-öğretmen maaşlarının verilmesi-diplomaların tanınması kurumsallaşmış, okullar devlet tarafından sıkı denetlenmiş ve devlet tarafından eğitime sıkı bir teftiş sistemi getirilmiştir. Zaten ilköğretimin zorunlu olması artık tartışmasız bir gerçekliktir. Modern eğitim sistemlerinin geldiği son noktada kız ve erkek okulları ayrımları ortadan kalkmakta, diğer taraftan liselerdeki program ve dal farklılıkları en aza indirilmektedir. Dini ve kültürel nedenlerle kızların okula gönderilmemeleri de modern eğitim sistemlerinin aştığı bir problemdir. Modern eğitim sistemlerinin en önemli özelliği olan Fransa’da yeşermiş olan Laik eğitim sisteminde bireylerde bulunması gereken özellikler şu şekildedir: ’Öğrencileri katı görüşlerden, bağnazlıktan uzak tutan okullar, öğrencilere nesnel davranmanın gereğini kavratır, örneğini verir.
Laik eğitim, bilimsel olduğundan bilim de kuşkucu olduğundan, bu sistemde öğretmenler bulguları her zaman sınamak zorundadır. Öğrencilere, toplumun ve insanın tanıtıldığı okullarda zorunlu din eğimi de yer alamaz.’
Laik Eğitim Devletlerin Geleceği, Toplumların Birliği ve Beraberliği İçin Önemlidir
Devlet yönetiminde ve eğitim sisteminde laikliğin hâkim kılınması, laiklikten ödün verilmemesi, öncelikle devletin geleceği, sonra toplumun birliği ve beraberliği, bireyin yaşamı için hayati bir önem taşımaktadır. En önemlisi demokrasinin daha iyi işlemesi için gereklidir. Modern eğitim sistemlerinde laik eğitim şu şekildedir: İlgili yasalar uygulanmalı, eğitim modern eğitim sistemlerine göre şekillendirilmelidir. Laik eğitimden sapmaları engellemek adına denetim sistemi etkin olarak işletilmeli, öğrencilerin çağdaş, özgür, laik düşünceye sahip, üretici, yaratıcı ve yapıcı olmaları sağlanmalıdır. Yasalara saygılı, kendi hak ve özgürlüklerini bilen ve savunabilen bireyler yetiştirilmeli, eğitim programları laik eğitim çerçevesinde oluşturulmalıdır. Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersleri seçmeli olmalı, bu dersin içeriği Ahlak Bilgisine ağırlık verecek şekilde yeniden belirlenmelidir. Din adamı, sadece yükseköğretim düzeyinde yetiştirilmelidir. Özel okullar, dershaneler ve vakıflarda verilen eğitim öğretim sürekli denetlenmeli, demokratik ve laik eğitim konusunda bilimsel araştırmalar yapılmalıdır. Diyanet İşleri Başkanlığı, vergi veren her yurttaşa eşit hizmet sunmalıdır. Laik eğitime uygun olmayan kitaplar öğrencilere önerilmemelidir. Millî Eğitim Bakanlığının yayın ve kitaplarla ilgili politikaları laik eğitim bağlamında gözden geçirilmelidir. Türkiye Hepimizin, Eğitim Hepimizin…
