Suriye’de geçen hafta yüzlerce sivilin ölümüne neden olan kimyasal silah saldırısı sonrasında, başını Türkiye, İngiltere ve Fransa’nın çektiği ülkelerin de baskısıyla ABD, “Daha önce açıkladığı ‘kırmızı çizgi’ aşıldığı gerekçesiyle Esad rejimini cezalandırma” aşamasına gelmiş durumda.
BM Güvenlik Konseyi’nden müdahaleye hukuki zemin sağlayacak bir karar çıkmasının Rusya vetosu nedeniyle başarılı olması mümkün gözükmüyor. Bu durumda bahsedilen “cezalandırma” nasıl gerçekleşecek? İki olasılık var:
1. Kosova’da olduğu gibi NATO’nun liderlik edeceği bir uluslararası koalisyonun operasyonu. Ancak NATO içinde Almanya pozisyon değiştirerek operasyona destek verirken İtalya karşı tutumunu sürdürüyor. Eğer ikna edilemezse NATO’dan gerekli karar çıkmayabilir.
2. ABD ve İngiltere’nin önderliğini yapacağı bir “gönüllü ülkeler koalisyonunun” operasyonu. Türkiye böyle bir koalisyon içinde yer alacağını dünyaya duyurmuş durumda.

Esad acıtmak isterse

Konuştuğumuz NATO kaynaklarına göre ittifak içinde henüz Suriye’ye karşı operasyon planlaması yapılmıyor. Askeri makamlara siyasi talimat verilmiş değil.
Ancak bu, NATO hiç devreye girmeyecek anlamı taşımıyor. Kaygı verici bir “açık kapı” bırakılıyor: Olası bir füze saldırısına Esad’ın “can yakıcı” tepki verme olasılığı.
“Gönüllüler koalisyonu” içinde Suriye’ye sınır komşusu tek ülke Türkiye. NATO’da yapılan değerlendirmelerde, Şam rejiminin olası bir saldırıya tepki olarak hedef alabileceği ülkeler arasında Türkiye’nin ilk sıralarda yer alacağı görüşü genel kabul görüyor. Nitekim Suriye Dışişleri Bakanı Velid el Muallim’in açıklamaları da bunu teyit eder nitelikte.

Türkiye’yi koruma planları masada

Yani Suriye’ye yönelik operasyon “gönüllüler grubu” olarak başlasa bile Türkiye topraklarını hedef alacak bir saldırı ile ittifakın “ortak savunma” ilkesinin devreye girmesine neden olarak bir NATO operasyonuna dönüşebilir.
İşte böyle bir olasılığa karşı, önce uçağımızın düşürülmesi sonra da sınırımız içine top mermileri düşmesi üzerine aylar önce hazırlanan “Türkiye’yi koruma amaçlı operasyon” planları bugünlerde yeniden güncelleniyor.

Hükümetin sorumluluğu

NATO karargâhlarında dahi “Türkiye’nin hedef alınabileceği” durum senaryoları üzerine planlamalar yapılırken AKP hükümetine düşen bazı temel sorumluluklar var:
1. BM Güvenlik Konseyi kararı olmadan bir operasyonun tarafı olunmamalı.
2. Eğer olunacaksa Suriye’ye müdahale amaçlı “gönüllüler koalisyonuna katılım” konusu derhal TBMM gündemine getirilmeli. Koalisyonda başı çeken diğer ülkeleri İngiltere ve Fransa da konuyu ulusal parlamentolarında tartışma kararı aldı. ABD Başkanı’nın da olası müdahale için Kongre ile danışmalar yaptığı biliniyor.
3. Suriye yönetimini Türkiye’ye karşı provoke edecek çıkış ve açıklamalardan kaçınılmalı