Mısır’ın Anayasacısından Erdoğan’a:
Leyla Takla, Mısır’ın önde gelen insan hakları savunucularından. Ülkesinde kadın siyasetçi olarak birçok ilke imza atan Takla, uluslararası alanda da BM İnsan Hakları Programı Mütevvelli Heyet Başkanlığı ve BM Dünya Kültür ve Kalkınma Komisyonu üyeliği gibi görevler üstlenmiş durumda. Bugünlerde ise Takla, askeri müdahale sonrasında demokrasiye geçişin temelini oluşturacak yeni Mısır Anayasası’nı yazan heyetin üyesi. Türkiye’yi seven, Atatürk’e hayranlığını her fırsatta ifade eden Prof. Takla ile, Kahire Büyükelçimiz Hüseyin Avni Botsalı’nın “istenmeyen adam” ilan edilerek Ankara’ya geri gönderilmesiyle sonuçlanan son krizin, Mısır’da nasıl algılandığını konuştuk. Takla’nın öne çıkan açıklamaları şöyle:
‘Tepkimiz Erdoğan’a’
“Mısır’ın bir an önce düzgün işleyen demokrasiye dönmesi gerekir. Bunun en kısa sürede sağlanması için hepimiz çaba içindeyiz. ABD ve AB sürecin ucunda ışığı gördü, destek veriyorlar. Ancak bazıları bize şans tanımak istemiyor. Bunların başında Başbakan Erdoğan geliyor. Yaşanan krizin elçilerle ilgisi yok. Biz Türkiye’nin büyükelçisinden memnunduk. Büyükelçi hükümeti temsil ediyor. Erdoğan’ın kendi ülkesinde bize yaptığı eleştirilere kızsak bile çok tepki göstermedik. Ama haksız suçlamalarını uluslararası ortama taşıyınca gereken tepkiyi göstermek zorunda kaldık.”
‘Milyonlar ‘yeter’ dedi’
“Erdoğan ne istiyor? Mursi’nin geri gelmesini! Ama 35 milyon insan bu ülkede din devleti istemediğini ortaya koydu. Onların arzusu ne olacak? Türkiye’de genel algı bazı askerlerin gizlice darbe planladığı ve insanların da darbeyi takip ettiği şeklinde. Oysa genç-yaşlı, zengin- fakir, erkek-kadın, Hıristiyan- Müslüman demeden milyonlar sokaklara çıkıp ‘Yeter’ dedi. Neden? Çünkü Mursi görevdeyken, kendi adamları dışında herkesi bürokrasiden attı. Polisi dağıttı. Yargı üzerinde baskı kurdu. Gazetecileri çalıştırmadı. Kadınları çöp gibi gördü. Hıristiyanların hele hiç hakkı yoktu. Hazırladıkları anayasa teokrasiye gidiş yoluydu. Hem de kendisine yasal koruma zırhı sağlayarak. Bize ‘Ama Mursi seçimle geldi’ diyenlere yanıtımız var: Ahmedinejad da, Chavez de, Hitler de seçilerek gelmişti. Kriter sadece seçilmek olamaz, sonra ne yapıyor asıl ona bakmak lazım. Almanya’da da Nazi partisine izin verilmiyor.”
‘Mursi’yi uyarmasını beklerdik’
“Mısır’a geldiğinde ‘laiklik’ mesajı veren Erdoğan’dan şunu beklerdik: Mursi onun arkadaşıydı. Müdahaleden önce milyonların rahatsızlığını anlatıp uyarmalıydı. Müdahale sonrasında da Mursi’nin destekçileri karakollara, Hıristiyan kiliselerine saldırırken bunların durdurulması için Müslüman Kardeşler’e çağrı yapabilirdi. Yeni hükümete destek verebilirdi. Hiçbirini yapmadı. Yerine Mursi’ye destek vermeye devam etti.”
‘Laiklik güvencesi veremedi’
“Erdoğan’ın Mısır’dan laiklik ile ilgili yaptığı uyarılar tüm dünyada ses getirdi. O ziyaret sırasında yemekte kendisiyle görüştüm. ‘Mısır’da dini fanatikler kontrolü ele geçirmek istiyor. Ülkenizde böyle bir olasılık için laikliğin güvencesi nedir’ diye sordum. Bir şeyler söyledi ama soruya net yanıt vermedi. Sonraki davranışlarından gördüm ki Türkiye teokratik bir devlete yöneliyor. Bunu kabul edip etmemek Türk halkının bileceği iş. Ama sadece Türkiye’nin değil, tüm bölgenin teokratik bir devlet düzenine sahip olmasını arzuluyor. Bunun için de diğer ülkelerdeki Müslüman Kardeşler örgütlerini açıkça destekliyor. İşte biz buna tepkiliyiz. Mısır’ın hangi yöne gideceğine sadece Mısır halkı karar verebilir. Mısır halkının da Erdoğan’dan tek bir talebi var: Elinizi artık Mısır’dan çekin!”
‘Dizileri de bu nedenle yasakladık’
“Bize göre Erdoğan’ın Türkiye’de yaptığı birçok yanlış da var. Ama iç işlerinize karışmamak için bunu gündeme getirmek istemeyiz. Sadece şunu bilin: Bu topraklarda Türk sanatçılarına büyük saygı ve sevgi duyulur. Ancak sırf Erdoğan’ın bu radikal tutumları nedeniyle Türk dizileri artık Mısır’da ve diğer ülkelerde yayından kaldırılıyor.”
‘CHP ziyaretini önemsiyoruz’
“Birçok insan Cumhurbaşkanı Gül ile Erdoğan aralarında fark olduğu görüşünde. Olabilir. Ama bu süreçte asıl önemli gelişme CHP’nin ziyareti oldu. Ankara-Kahire ilişkilerinin düzelmesi için önemli bir adımdı. Nitekim biraz düzeldi de. Ama Erdoğan konuşunca, yine bozuldu. Mısır halkı Türkiye’yi maalesef Erdoğan’ın suçlamalarına bakarak yargılıyor. Oysa o sözler bize göre gerçek Türkiye’yi temsil etmiyor.”
