Tarhan Erdem’in nitelikleri özetle şudur: Ciddiyet, çalışkanlık, bilgi birikimi, yetenek ve devlet adamı.

Cumhuriyetin ilk döneminde doğan ve yetişen tek parti ve çok partili dönemlerini yaşayan, görev adamı, artık örneği kalmamış Cumhuriyetçi bir aydın...

Tarhan Erdem

Tarhan Erdem, 1933 yılında Bartın Kurucaşile’de doğdu. 1959 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi’ni bitirdi.

Gerek iş gerekse siyasal yaşamda çok geniş bir deneyim ve bilgi birikimine sahip oldu. Türkiye Şeker Fabrikaları, Milli Savunma Bakanlığı Altyapı Tesisleri’nde çalıştı. Şişecam topluluğunun Cam Elyaf Sanayi AŞ’nin kuruluşunda genel müdürlük yaptı. 

1950 seçimlerini kazanan DP’nin 1953 yılında CHP’nin tüm mallarını elinden alması üzerine o yıl 20 yaşında bir üniversite öğrencisi olarak CHP’ye kaydoldu. 

Tarhan Erdem, CHP’de gençlik kolları, ocak, ilçe, il, parti meclisi gibi tüm kurullarda çalıştı. Ayrıca Türk Devrim Ocakları genel başkanlığı yaptı. 1958 yılında CHP İstanbul İl Gençlik Kolu Başkanı olduğum tarihten itibaren Tarhan Erdem’le yollarımız kesişti, parlamentoda da birlikte çalıştık. 

1977 yılında İstanbul Milletvekili seçildi ve Ecevit tarafından kurulan hükümette kısa dönem Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı yaptı. Tarhan Erdem’in siyasal yaşamı parti meclisi, genel sekreter yardımcılığı ve genel sekreterlik makamını kapsar.

SEÇİM HUKUKU UZMANI

Tarhan Erdem seçim hukuku üzerinde son derece bilgili, uzman bir kişidir. 

1961 Anayasası’nın kabul edilişinden sonra 1963 yılında yapılan İstanbul Belediye Başkanlığı seçiminin iptali konusu onun parti içindeki ününü doruğa çıkarmıştı. 

17 Kasım 1963 tarihinde yapılan İstanbul Belediye Başkanlığı seçiminin Yüksek Seçim Kurulu tarafından iptali siyasal tarihimize geçmiştir. Hukuka bağlı seçimlerle ilgili olan bu konuyu özetleyelim:

Bu seçimlerde Adalet Partisi’nin (AP) İstanbul Belediye Başkanlığı adayı eski vali Nuri Eroğan, CHP’nin adayı eski vali Haşim İşcan’dı. Nuri Eroğan belediye başkanlığına seçildi. Ancak seçim yasasına göre seçimden belli bir süre önce adayın memuriyetten istifa etmesi gerekiyordu. Kadri Eroğan ise seçimden önce Deniz Bankası’ndaki resmi hukukçuluk görevinden çekilmemişti.

TÜKENEN BİR NESİL

CHP, AP adayının yasaya uymadığını, bu nedenle seçimin iptalini istedi. İtirazlar, İstanbul İl Seçim Kurulu’ndan Yüksek Seçim Kurulu’na gitti. Yüksek Seçim Kurulu, İstanbul seçimlerini iptal etti. YSK kararında şöyle diyordu:

“Milli iradenin ne şekilde meydana çıkacağını, anayasa ve seçim yasaları açıkça göstermiş bulunmaktadır. Bir aday anayasada ve seçim yasalarında açıkça konmuş bulunan hükümlere göre seçilmemiş ise milli irade onun yararına değil, ona karşı tecelli etmiş demektir...”

Böylece Haşim İşcan, hukuka dayalı olarak İstanbul Belediye Başkanı oldu. Bu çok önemli bir seçim hukuku mücadelesiydi. Bu kararın gerçekleşmesinde CHP İstanbul ilinin seçim işlerini yürüten 30 yaşındaki Tarhan Erdem etkin rol oynamıştı. Bu olayda Tarhan’la birlikte Av. Nizamettin Neftçi ve Av. Nermin Neftçi’nin de adını anmalıyız. Tarhan Erdem, seçim hukuku üzerinde etkinleşmişti ve 1968 yerel seçimlerinde, İstanbul Belediye ve İl Genel Meclisi’ndeki AP listelerinin tümünü iptal ettirmişti.

Tarhan Erdem, yaşamında CHP’nin emekçisi olarak ortaya çıkmıştır. Daha sonra Konda araştırma Şirketi’ni kurdu. Milliyet ve Hürriyet gazetelerinde çalıştı.

Tarhan Erdem’in Halkevleri, Nispi Temsil Nedir?, Anayasalar ve Seçim Yasaları, Tıkanan Siyaset (2002), Siyasal Partiler adını taşıyan kitapları vardır.

Artık tükenen bir nesli temsil eden ciddiyet, bilgi birikimi ve yeteneği simgeleyen bir çınarı yitirdik.