Geçen hafta içinde, gazeteci dostlarımızla birlikte, 20 yıldır art arda Amerika’nın en iyi hastanesi seçilen Johns Hopkins Medicine’nin (JHM) Baltimor’da yerleşik merkezini ziyaret ettik. Üst yönetimin yanı sıra Türk doktorlarla bir araya geldik. Yapılan sunumda, JHM’nin çalışma düzeni anlatıldı; yapısal parametreler ile süreç değişkenlerine verilen önemden bahsedildi; sonuç göstergelerini değerlendirme anlayışları paylaşıldı. Her bir doktordan tedavinin yanı sıra eğitim ve araştırma odaklı çalışmasının beklendiği ifade edildi.

Son bölüm, tıpta gelinen nokta ve yaratacağı sonuçlar açısından ilgi çekiciydi. Genetik yapının psikiyatrik hastalıklara katkısını araştıran ekibi yöneten Prof. Dr. David Valle, çıraklık sistemi ile başlayıp zaman içinde gelişen tıp eğitiminin ve süre gelen uygulamaların şimdilerde daha bilimsel bir temele oturduğunu söyledi. Tıpta artık yeni bir çağa girilmekte olduğunu açıkladı.

Genetik kodların belirlenmesiyle çok önemli bir adım atıldığını; çevresel faktörlerin yarattığı etkilerin belirlenmesiyle birlikte tedaviye yönelik çalışmaların çok daha başarılı bir şekilde uygulanmaya başlayacağını belirtti. Bu değişimi, aynı hastalığa sahip iki ayrı kişiye uygulanan aynı tedavinin farklı sonuçlar doğurmasının yarattığını anlattı. Ancak, genetik kodların içerdiği bilgileri anlayıp öğrenmenin zaman alacağını ekledi.

Yakın gelecekte anne yumurtası ve baba spermiyle edinilen genetik mirasın nelere yol açacağını bilmek, önlemek ya da geciktirmek üzerine kurulu yeni bir düzene geçileceğini; yeni çağın doktorlarının hastalarını bu yeni yaklaşımla tedavi etmek üzere eğitileceklerini belirtti. JHM’in yeni ders programının yeni anlayışla düzenlendiğini söyledi.

Tıpta yaşanan gelişmeler, hastalıkların belirlenmesi ve tedavi yöntemleri açısından önemli olduğu kadar sportif alanda antrenman bilimlerine yapacağı katkılar açısından da önem taşıyor. Bisikletçi Lance Armstrong veya yüzücü Michael Phelps gibi anatomik avantajlara sahip sporcuların genetik yapılarının vereceği bilgiler ışığında branşlara sporcu seçiminden, genel ve kişiye özel antrenman metotlarına kadar çok şey değişecek gibi gözüküyor.

Günümüzde bazı ülkelerde doğum tarihleri ve burçlarına göre yapılan çiftleştirmelerin yerini genetik yapıları temel alan eşleşmeler alacak. Şampiyonlar, rekortmenler ve yıldız sporcular zaman içinde ya yaratılacak ya da üretilecek. Sportif arena yeni bir anlayışın ve yepyeni kuralların hâkim olduğu bir yapıya kavuşacak. Beraberinde ahlaki ve hukuki sorunlar yaşanacak.

Bu yeni çağı bizim ne zaman yaşayacağımız belli değil. Şu sıralar inşallah dönemindeyiz. Akademik anlayışı faaliyet alanının merkezine koyduğumuzda; şans eseri sahip olduğumuz şampiyonları plan ve program yaparak yaratabildiğimizde maşallah aşamasına geçmiş olacağız. Tek sıkıntı iki dönem arasında şimdilik yüz yıllık bir farkın olması.