Davetli ihalelere ‘torba’dan kılıf
Çiğdem Toker
Son Köşe Yazıları

Davetli ihalelere ‘torba’dan kılıf

13.05.2018 05:44
Güncellenme:
Takip Et:

AKP rejiminin “davetli ihale” politikasına dair onlarca yazı yazdım.

Karayolları Genel Müdürlüğü başka olmak üzere; DSİ, Adalet Bakanlığı, TOKİ vb’nin Kamu İhale Kanunu’nun 21/b maddesini amacı dışında nasıl kullandığını proje proje, bedel bedel listeler halinde paylaştım.

Yazılarımın akademik çalışmalara, TBMM’de soru önergelerine -parmak çoğunluğuyla reddedilse bile- ana muhalefet partisi CHP’nin gensoru önergesine konu olmasından gazetecilik heyecanı duydum.

Son olarak da bu köşede 21/b ihalelerinin 2017’de “altın çağ”ını yaşadığını yazdım.

Kişisel çabalarla ulaştığım rakamlara göre 2017’de 150’nin üzerinde “davet” yöntemli ihale yapıldığına, toplam büyüklüğün 36.5 milyar TL olduğuna yer verdim.

Anımsatma: “Pazarlık usulü” başlıklı 21. maddenin “b” fıkrası, devletin bir kamu ihalesini hangi durumlarda “ivedi” yapabileceğini tarif ediyor. Doğal afetler, salgın hastalıklar, can veya mal kaybı tehlikesi gibi ani durum çıkarsa, idarenin önceden öngöremediği olaylar çıkarsa idare, açık ilan etmeden şirketleri davet edebiliyor.

Fakat 21/b, bu dönem “su yolu” edildi. Talimat veren “makamlar” maddede sayılan şartları aramadı. Bugüne dek yapılmış yüzlerce 21/b eğer hukuki olsaydı, memleketin depremlerden, sellerden, salgın hastalıklardan başını kaldıramıyor olması gerekirdi.

Ama AKP kadrolarına popülizm avantajı sunması ve büyümeye etki etmesi nedeniyle 21/b, içindeki önkoşullar aranmadan uygulandı, uygulanıyor. (Ki bunlar bildiğimiz nedenler...)

Güneş balçıkla sıvanmaz

Şimdi gelelim bunca hatırlatmanın nedenine.

Cuma akşamı TBMM’ye yepyeni bir “torba teklif” sunuldu.

Her ‘torba’da âdet olduğu üzere “Bazı Kanunlarda...” diye başlayan teklifin imza sahipleri Mustafa Elitaş ve Ahmet Aydın. Kambiyo rejiminde yeni cezalar, paralı köprülerden geçip ücret ödemeyenlere af gibi maddeler getiren düzenlemeye bir de 21/b’yle ilgili bir madde gizlenmiş.

Eğer teklif aynen yasalaşırsa, 21/b maddesine “yapım tekniği açısından özellik arz eden” diye bir ibare eklenecek. Gerekçe ise 40 yıllık 21/b’nin “yoruma açık olması”ymış.

Yapılacak bu değişiklik ile uygulamaya netlik kazandırılacakmış...

Evet teklifin 14. maddesinin gerekçesi, biraz küçük çocuk kandırır gibi olsa da böyle.

Türkçesine gelelim. AKP iktidarı, bugüne dek deprem, salgın hastalık olmadığı halde yapılan daha doğrusu talimatla yaptırtılan milyarlık ihalelerin usule uygun olmaması nedeniyle sorun çıkaracağını artık görmüş bulunuyor sevgili okurlar.

“Yapım tekniği açısından özellik arz eden” ibaresini maddeye “takarak”, “Falanca yol, filanca cezaevi, fişmanca baraj, zaten yapım tekniği açısından özellik arz ediyordu” diyebilecekler.

Hem geçmişteki ihaleler, hem de bundan sonra hızla yapmak istedikleri ihaleler açısından.

Fakat güneş balçıkla sıvanmaz.

Eğer bir ihale 21/b koşullarını taşımadığı halde 21/b’ymiş gibi yapıldıysa, içerdiği hukuksal sorunlar, sonradan düzeltmeyle giderilemez.

Söz konusu olanın, vergilerimizden oluşan ve özensizce dağıtılan kamu kaynakları olduğunu unutmuyoruz.

 

AOÇ arazisinde bitmeyen rant

Elitaş-Aydın imzalı “torba teklif”te, yağmalana yağmalana bitirilemeyen Atatürk Orman Çiftliği (AOÇ) arazisiyle ilgili de bir hüküm var.

6. maddeye baktığınızda AOÇ’a bir hayvanat bahçesi yapılacağını anlıyorsunuz.

Fakat sadece bir hayvanat bahçesi değil. Koordinatları upuzun bir liste halinde kanun teklifinin sonuna eklenmiş bir devasa arazi, 29 yıllığına Ankara Büyükşehir Belediyesi’ne tahsis edilecek.

Evet tahsis. Bedelsiz...

Amaç şuymuş: “AOÇ’a hayvanat bahçesi, tema park, rekreasyon alanları ile buralara gelecek ziyaretcilerin günübirlik ihtiyaçlarını karşılayacak yapılar yapılmak üzere...”

“Yapılar” kelimesinden neyi anlayalım?

 

Yazlık Saray inşaatı sürüyor

Marmaris’ten yazılmış bir okur postasını paylaşacağım.

Yaşadığı ve aktardığı durum on gün öncesinden. Marmaris Karacasöğüt’e gitmek üzere yol ayrımından içeriye girince yol genişletme çalışması olduğunu görürler. Şimdi biter şimdi biter diye diye ilerledikçe, kamyon sayısının arttığını, yol çalışmasının yoğunlaştığını görür.

Rastladıkları köylülere yol sorarken bir köylü “yollardan özellikle birine kesinlikle girmemesi gerektiği” uyarısını yapar. O yolda daha çok kamyon çalıştığını bu çalışmanın da Okluk Koyu’nda Cumhurbaşkanlığı Yazlık Sarayı için yapıldığını eklerler. Adı bende saklı okurum, kamyon trafiğinin kapattığı yoldan geri dönmek zorunda kalır.

O şaşırmamış ama biz soralım.

Ekonomi düzelsin diye paket üstüne paket açıklanır, torba üstüne torba çıkarılırken, bütçeden milyonlar akıtılan yazlık saray inşaatı ertelense kötü mü olurdu?

 

Mühürdeki ay yıldız nnereye bakar?

“Oy pusulalarının mühürsüz olmasından daha önemli bir konu var.”

Okurum Ünsal Çakır bu konuyu “Sandık tutanakları” diye açıyor.

Seçim güvenliğini bozacak asıl “değişikliğin” tutanaklarda yapıldığı/yapılacağından kuşkulu. Çakır, 17 Nisan 2017 halkoylaması sonuçları üzerinde çalışmış.

Seçsis’te yayımlanan sonuç tutanakları ve sayım cetvellerini incelemiş. Sonuçlar bayağı çarpıcı. Çakır’ın YSK Başkanı Sadi Güven’e gönderdiği mektuptan bir alıntı:

“Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin bayrağı kırmızı zemin üzerine, soldan sağa doğru beyaz ayyıldızdır. (...) Bu devleti temsil eden tüm mühürlerde istisnasız bu ayyıldız mührün ortasında ve soldan sağa doğrudur.(...)

16 Nisan 2017 de Türkiye Cumhuriyetinin yönetim şeklini değiştiren ANAYASA REFERANDUMU’nda sandık kurulları tarafından hazırlanıp imzalanan ve sandık kurulu mührü (ki çoğunun numarası sandık numarası ile uygun değil) ile mühürlenen SANDIK SONUÇ TUTANAĞI ve SAYIM DÖKÜM CETVELi SEÇSİS te yayınlandı.Yaklaşık 60 bin civarında 18 ile ait bu tutanakları inceledim. Maalesef bu SANDIK KURULU MÜHÜRLERİNİN % 30’a yakın kısmında yukarıda anlattığım AYYILDIZ sağdan sola doğru duruyor ve çoğu da Milletvekili Seçimine ait.

(...) mühürler sahte ise tedbir almaya, yok YSK’nın mühürleri ise derhal imha edip önümüzdeki seçimi bu yüce devlete yakışır doğru ayyıldızlı mühürlerle yapılmasını sağlamaya davet ediyorum.”

Resmi mühürdeki ay yıldızın ayının sola bakması normal midir? 24 Haziran’da bu mühürler kullanılacak mı?

Yazarın Son Yazıları

Hoşça kalın

Hoşça kalın

Devamını Oku
09.09.2018
O fayansın talimatı kimden?

O fayansın talimatı kimden?

Devamını Oku
07.09.2018
Ulaşıma ulaşım ihalesi

Bakan düzeyinde 2018’de biteceği açıklanmış ilk metro hattında işlerin planlandığı gibi gitmeyeceği, herhalde baştan belliydi ki, İETT yarım milyar TL’lik bir otobüsle taşıma ihalesini yapıverdi. Otobüsle taşıma seçeneği zorunluysa, özel taşımacılık şirketlerine kaynak aktarmak zorunlu muydu? Otobüsle taşıma işini İETT’nin organize edip gerçekleştirmesi daha mı pahalı olurdu?

Devamını Oku
05.09.2018
‘Enflasyonla topyekûn mücadele’

‘Enflasyonla topyekûn mücadele’

Devamını Oku
04.09.2018
Bankalara ne oluyor?

Bankalara ne oluyor?

Devamını Oku
02.09.2018
Tek hane hedefi

Tek hane hedefi

Devamını Oku
31.08.2018
Boykot ve adanmışlık

Boykot ve adanmışlık

Devamını Oku
29.08.2018
Otağ Merkezi ve bütçe

Otağ Merkezi ve bütçe

Devamını Oku
28.08.2018
Cevapsızlığın şiddeti

Cevapsızlığın şiddeti

Devamını Oku
26.08.2018
CHP'li vekilden Saray'a: Kimleri korumaya alıyorsunuz?

Türkiye’nin Uluslararası Yolsuzluk Algı Endeksi’ndeki sırası 81’inciliğe düştü. “Vergi Barışı” tebliği, uluslararası yükümlülükleri hiçe sayıp Türkiye’yi kara para aklayan ülkeler konumuna sokabilir. CHP’li Utku Çakırözer, yurtdışındaki paraların ülkeye transferini yapanların sorgulanmamasını sağlayan düzenlemeyle kimlerin korumaya alındığını sordu.

Devamını Oku
24.08.2018
2019 bütçesinde KÖİ garantileri

2019 bütçesinde KÖİ garantileri

Devamını Oku
22.08.2018
Devletin dövizli sözleşmeleri

Devletin dövizli sözleşmeleri

Devamını Oku
20.08.2018
Türkiye kara para cenneti midir?

Türkiye kara para cenneti midir?

Devamını Oku
19.08.2018
İstanbul metrolarının geleceği

İstanbul metrolarının geleceği

Devamını Oku
17.08.2018
Müteahhit kriterleri

Müteahhit kriterleri

Devamını Oku
15.08.2018
3. Havalimanı’na nasıl gidilir

3. Havalimanı’na nasıl gidilir

Devamını Oku
14.08.2018
Matrah artırın, yoksa…

Matrah artırın, yoksa…

Devamını Oku
12.08.2018
Melen Barajı 11 Ağustos’ta açılacak mı?

Melen Barajı 11 Ağustos’ta açılacak mı?

Devamını Oku
03.08.2018
Tarım alanına santral yaparsanız

Tarım alanına santral yaparsanız

Devamını Oku
01.08.2018
Tarım alanlarına Danıştay’dan destek

Tarım alanlarına Danıştay’dan destek

Devamını Oku
31.07.2018
Kanal İstanbul göz göre göre...

Yap-işlet-devret yöntemiyle yapılacak Kanal İstanbul büyük bir rant yaratacak. Ancak Kanal İstanbul’un mühendisliği ne kadar mükemmel olursa olsun, çarpık kentleşmiş, betona boğulmuş, neredeyse her gün yeni bir felaket yaşayan ve deprem beklenen bir metropolde doğayla oynanacak. Giresun’da 82 yaşındaki Yusuf Topal, gittiği aile hekimliğinde doktorla tartıştı. Doktorun “beyaz kod” alarmı vermesi üzerine hastaneye gelen polisler, yaşlı vatandaşı gözaltına aldı. Gözaltına alınmasına tepki gösteren Topal’a polislerce biber gazı sıkılıp ters kelepçe takıldı. CHP’li Gülizar Biçer Karaca, Meclis’te milletvekillerini uyardı: “Bu projeyle İstanbul’da milyonlarca metreküp toprak taşınacak. Güzergâh üzerindeki Sazlıdere Barajı yok edilecek. Hafriyatla ekolojik sistem değişecek, sular kirlenecek.”

Devamını Oku
29.07.2018
Büyük ihalede itirazlar dinlendi

Büyük ihalede itirazlar dinlendi

Devamını Oku
27.07.2018
Devlet şişmanlıyor ‘Yeni devlet’ darmadağın ve çok başlı

Devlet şişmanlıyor ‘Yeni devlet’ darmadağın ve çok başlı

Devamını Oku
26.07.2018
Şehir hastanelerinde ‘kur’ virüsü

Şehir hastanelerinde ‘kur’ virüsü

Devamını Oku
25.07.2018
Berberoğlu kararı ve ‘kapsayıcı Meclis’

Berberoğlu kararı ve ‘kapsayıcı Meclis’

Devamını Oku
24.07.2018
TCDD’nin mali yüküymüş!

TCDD’nin mali yüküymüş!

Devamını Oku
22.07.2018
SGK neden Sayıştay’dan kaçırıldı?

SGK neden Sayıştay’dan kaçırıldı?

Devamını Oku
20.07.2018
Torba teklif dönemi

Torba teklif dönemi

Devamını Oku
18.07.2018
‘Ses ve öfke’

‘Ses ve öfke’

Devamını Oku
17.07.2018
Perhizler ve turşular

Perhizler ve turşular

Devamını Oku
15.07.2018
Madde 104 yokmuş gibi davranmak

Madde 104 yokmuş gibi davranmak

Devamını Oku
13.07.2018
1 numaralı kararname

1 numaralı kararname

Devamını Oku
11.07.2018
Ucuz hayatlar

Ucuz hayatlar

Devamını Oku
10.07.2018
Kişiye özel elbise

Kişiye özel elbise

Devamını Oku
10.07.2018
‘Yeni’ Meclis dalsız bir çınar gibi

‘Yeni’ Meclis dalsız bir çınar gibi

Devamını Oku
08.07.2018
‘Helalinden yüzde 31’

‘Helalinden yüzde 31’

Devamını Oku
06.07.2018
Yüksek enflasyonda dolarlı ihale

Yüksek enflasyonda dolarlı ihale

Devamını Oku
04.07.2018
Sahip çıkma becerisi

Sahip çıkma becerisi

Devamını Oku
03.07.2018
Sonuna dek beklense ne olurdu?

Sonuna dek beklense ne olurdu?

Devamını Oku
01.07.2018
Asıl sorudan kaçmak

Asıl sorudan kaçmak

Devamını Oku
29.06.2018